Bijna 700 personen bezochten de coöperatie
dag op 29 december j.1. in Groningen, ge
organiseerd door het Instiuut voor Land
bouwcoöperatie.
Het thema van deze coöperatiedag was:
„Zestig jaar samen sterk", hetgeen werd ge
presenteerd met een feestelijke omlijsting.
Bijzondere aandacht werd gewijd aan de
organisatie van de voorziening van de boer
met vloeibare brandstoffen. In een gloedvolle
rede betoogde mr. A. C. F. Hendrikse,
directeur van het Centraal Bureau, hoe wij
ook na zestig jaar samen sterk kunnen zijn
met OK-produkten.
In de morgenvergadering werd gesproken
over de invloed van de industrialisatie op de
bestaande industrieën en op de landbouw.
Van een vlucht uit de landbouw kan men in
Groningen niet spreken; het wegtrekken van
arbeidskrachten is een gezonde sanering.
De vestiging van nieuwe industrieën vraagt
van de reeds lang gevestigde bedrijven een
aanpassing.
Ook de landbouw dient wat betreft zijn ar
beidsvoorwaarden concurrerend te zijn; me
chanisatie en samenwerking tussen boeren
scheppen hiertoe de mogelijkheid.
Deze coöperatiedag was niet alleen wat het
aantal bezoekers betreft, maar ook van ge
halte een succesvolle dag.
PER SALDO: 3!
Er bereikte ons een geboortebericht, gedrukt
in de vorm van een spaarbusje.
Met enige verwondering sloegen we het ge
vouwen drukwerk open en lazen toen aan de
linkerkant de namen van de verheugde
ouders. Rechts was een staffel afgedrukt met
als laatste bijboeking de naam van de jong
geborene, waardoor het gezinssaldo op 3
kwam.
Het moet een kassier in hart en nieren zijn
geweest, die aldus zijn gezinsuitbreiding ad
ministreerde.
BOERENLEENBANKEN IN DE OUDSTE
TIJDEN
De financieringsproblemen van de landbouw
zijn wellicht zo oud als de landbouw zelve.
En de Chinese geschiedenis maakt omstreeks
het jaar 1100 zelfs al melding van boeren
leenbanken als onderdeel van een groots
streven tot hervorming van de economische
verhoudingen.
We lezen in „Hoofdlijnen der Chinese Ge
schiedenis" (Prof. dr. J. J. L. Duyvendak)
o.a. het volgende.
„De leider van de bedoelde hervorming was
Wang-An-sje (10211086). In een memorie
van 1058 zette hij op een heldere wijze uit
een aan welke gebreken het Chinese staat
kundig bestel leed.
In 1069 werd hij benoemd tot regeringsadvi
seur met vèrreikende bevoegdheden. Hij
trachtte de distributie van goederen over de
verschillende provincies te regelen en de
prijzen te controleren. In aansluiting op me
thoden, die reeds tijdens de Han-dynastie
waren beproefd, stelde hij in de hoofdstad
een marktbureau in, dat goederen opkocht in
tijden van overproduktie om ze, in tijden van
goederenschaarste, zonder winst te verkopen.
Deze poging om speculatie tegen te gaan,
die werd begonnen in 1072, duurde met een
tienjarige onderbreking, toen de conserva
tieven aan het roer kwamen, tot 1126, toen
de grote catastrophe kwam. Eveneens stelde
Wang-An-sje een stelsel in van officiële
boerenleenbanken, die tegen lage rente aan
boeren geld leenden. Men noemde dit
,,groenspruitsel"-geld, omdat de boeren, zo
dra het graan als groen spruitsel boven de
grond kwam, de vermoedelijke opbrengst van
de oogst berekenden en op die grondslag een
lening konden krijgen.
Zeer grote bedragen werden aldus geleend.
De ambtenaren leenden bij voorkeur aan
rijke boeren om zeker te zijn, dat het geld
kon worden terugbetaald. Ondanks deze en
andere bezwaren hielden de hervormers vol,
dat het stelsel voor de bevolking voordelig
was.'
Of het een vergissing was weten we niet,
maar een boerenleenbankspaarzegel volgde
een zeer ongebruikelijke weg. Hij werd ge
bruikt ter frankering van een brief en zie,
tante Pos herkende het ondergeschoven kind
niet direct. De brief werd officieel afgestem
peld en keurig bezorgd. Een voordeeltje voor
de bank, waar de zegel nimmer zal worden
aangeboden.
SUCCESVOLLE COÖPERATIEDAG IN
GRONINGEN
WAAR EEN SPAARZEGEL GOED VOOR IS
52
