BESLAGEN, GELEGD OP TEGOEDEN VAN
CLIËNTEN BIJ DE BANKEN
Een van de bij ons aangesloten banken heeft
onlangs een onaangename ervaring opge
daan. toen onder haar stichting spaarbank
derden-beslag gelegd werd.
Een cliënt had bij de spaarbank een tegoed
van 3.000.Er werd onder de stichting
spaarbank beslag gelegd voor een bedrag
van 1.000,De spaarder verscheen daags
na de beslaglegging aan het loket en ver
zocht om uitbetaling van 2.000,Zijn
redenering was, dat het door beslag getrof
fen bedrag, 1.000,ook na deze uitbe
taling in handen van de bank bleef. De bank
heeft toen 2.000,van het boekje van de
betrokken spaarder uitbetaald.
Dat had de bank niet moeten doen. De alge
mene regel luidt namelijk: Na het leggen
van een beslag op een tegoed van een cliënt
bestaat voor de bank een betalingsverbod.
Het betalingsverbod is algemeen en niet be
perkt tot het bedrag der vordering, waar
voor het beslag gelegd is. Dientengevolge
kan het zijn, dat voor een geringe vordering
belangrijke waarden worden vastgehouden.
De rekeninghouder kan zich daartegen wel
verzetten. Hij kan namelijk in kort geding
een maatregel uitlokken, waarbij de presi
dent van de rechtbank de bank vergunt een
gedeelte van wat zij onder zich heeft aan de
rekeninghouder af te geven.
Door zulk een kort-geding-maatregel vervalt
niet het hele beslag, maar de rekeninghouder
kan wel beschikken over dat gedeelte van het
tegoed, dat het bedrag van het beslag te
boven gaat (dus over het excedent).
Datzelfde resultaat kan de rekeninghouder
in vele gevallen ook bereiken zonder dat hij
een procedure in kort geding behoeft aan te
vangen. De meeste beslagen, die bij boeren
leenbanken of haar stichtingen spaarbank op
tegoeden van cliënten gelegd worden, zijn
namelijk conservatoire beslagen; er wordt
dus conservatoir derden-beslag gelegd. Naast
het conservatoir derden-beslag staat het
executoriaal derden-beslag. Het effect van
beide beslagen is, dat het hele tegoed ge
blokkeerd wordt; maar het conservatoir der
den-beslag kan opgeheven worden tegen
zekerheidstelling en het executoriaal derden-
beslag kan niet opgeheven worden tegen
zekerheidstelling. Tussen conservatoir der
den-beslag en executoriaal derden-beslag
bestaan nog andere verschilpunten, doch
deze kunnen wij hier verder buiten beschou
wing laten.
Volgens de bepalingen van onze wetboeken
dient de zekerheidstelling, waartegen een
conservatoir derden-beslag opgeheven moet
worden, niet verder te gaan dan tot het be
drag der som, waarvoor het beslag gelegd
is, dus in ons bovengenoemde voorbeeld
tegen zekerheidstelling tot een bedrag van
1.000,Deze zekerheid kan gegeven wor
den in de vorm van een garantie van de
boerenleenbank, onder welke het beslag ge
legd is. De boerenleenbank zal op haar beurt
weer het bedrag van het tegoed, tot de som
waarvoor haar garantie gegeven is, blok
keren. Zo krijgt de rekeninghouder de be
schikking over het gedeelte van het tegoed,
dat de som, waarvoor het beslag gelegd is,
te boven gaat.
Uit het voorgaande blijkt, dat er twee mid
delen zijn waardoor de rekeninghouder kan
bereiken, dat hij weer de beschikking krijgt
over het vorenbedoelde excedent van zijn
tegoed, t.w. beperking van het beslag door
een maatregel van de president van de recht
bank of opheffing van het beslag tegen
zekerheidstelling.
Maar één ding mag de bank bij beslag nooit
doen: zij mag niet het excedent aan de
rekeninghouder uitbetalen zonder dat één
der vorengenoemde maatregelen genomen is.
Het is wel heel begrijpelijk, dat de bank in
de bovengeschetste situatie redeneert: het
Uitbetalingsverbod, dat door zulk een beslag ontstaat. Maatregelen, welke de rekeninghouder
kan nemen om zijn tegoed gedeeltelijk gedeblokkeerd te krijgen. Geen eigenmachtige be
talingen meer van de bank.
309
