DE MENS
EN HET SYSTEEM
FRIEDRICH WILHELM
RAIFFEISEN
Nu wij deze maand in onze organisatie voor
de tweede maal de Raiffeisendag vieren, is
het goed onze gedachten even terug te laten
gaan naar de man, aan wie deze dag zijn
naam ontleent.
Wij zijn er aan gewend geraakt om bij het
horen van de naam „Raiffeisen" in de eerste
plaats te denken aan een bepaald stelsel van
coöperatieve samenwerking. Niet alleen in
ons land, maar in zeer vele andere landen
treft men instellingen aan, die zijn gegrond
op het „Raiffeisensysteem". Van dit systeem
willen wij niets dan goeds zeggen; wij zouden
ook moeilijk anders kunnen, want onze eigen
organisatie is er immers op gebaseerd en
brengt dit in haar naam tot uitdrukking.
Toch zullen wij dit „Raiffeisensysteem"
moeilijk juist kunnen verstaan en toepassen,
wanneer wij niet de herinnering levendig
houden aan de persoon, naar wie het ge
noemd is. Daarvoor is het systeem té eng
verbonden met de mens Raiffeisen. In Duits
land, het land waar Raiffeisen in de vorige
eeuw geleefd en gewerkt heeft, spreekt men
niet ten onrechte van „Vater Raiffeisen",
de vader van het coöperatiewezen ten platte-
lande.
Als we ons verdiepen in de persoon van
Raiffeisen, zoals die ons uit diens geschriften
en uit de aan hem gewijde levensbeschrijvin
gen tegemoet treedt, zien wij het beeld van
een man, die diep getroffen is door de sociale
en economische nood, waaronder de platte
landsbevolking in zijn tijd gebukt ging. In de
de dorpsgemeenten, waar hij burgemeester
was, kwam Raiffeisen direct met deze nood
in aanraking. Daar vonden ook de gedachten
van Raiffeisen omtrent de wijze, waarop de
nood zou kunnen worden gelenigd, hun eerste
concrete uitwerking. Want Raiffeisen was
een man van de daad, die er zich niet mede
tevreden stelden theoretische oplossingen aan
de hand te doen en dan verder de zaken maar
op hun beloop te laten. Neen, zowel tijdens
de jaren toen hij burgemeester was, als later
toen hij zich volledig voor zijn coöperaties
kon inzetten, heeft hij met alle energie ge
werkt aan de oprichting van verenigingen, in
woord en geschrift gestreden met zijn tegen
standers en de twijfelaars door zijn vertrou-
Het Raiffeisensysteemkan moeilijk juist worden verstaan en toegepast, wanneer niet de
herinnering levendig wordt gehouden aan de persoon, naar wie het genoemd is. Wie Raiff eisen
was en hoe hij zich heeft ingezet tot leniging van veel sociale en economische nood van de
plattelandsbevolking. Raiffeisen bezat de grote bekwaamheid om de uitwerking van zijn
denkbeelden aan te passen aan de steeds veranderende omstandigheden. Waarom het goed
is een Raiffeisendag te vieren.
