MAANDELIJKSE
MOMENTOPNAMEN
Het Centraal Bureau bestaat 60 jaar. Boerenleenbanken en aankoopverenigingen zijn ieder
hun eigen weg gegaan, het heeft echter aan samenwerking niet ontbroken. Het Centraal
Bureau staat midden in de commerciële en industriële branding van de tijd. De algemene
oogstdepressie zal verhoudingsgewijs niet al te groot zijn. maar vele individuele bedrijven
hebben geen sluitende rekening. Hoger prijspeil voor hard fruit dan vorig seizoen, maar
geen topprijzen Belangrijke plaats van het kleine gemengde bedrijf in de Europese land
bouw. Overheersende betekenis van de factor „boer". De financiering kan in de toekomst
een knelpunt gaan vormen.
Het Centraal Bureau 60 jaar
In het gedenkboek, dat prof. Van Stuyvenberg
heeft samengesteld ter gelegenheid van het
50-jarig bestaan van het Centraal Bureau
(1949), vermeldt hij (pag. 142), dat het werd
gevestigd te Enschede, waar de Lonneker
Coöperatieve Landbouwersbank en Handels
vereniging de nodige ruimte voor dat doel be
schikbaar stelde, terwijl de heer Nijkamp,
directeur van deze instelling, tevens tot direc
teur van het Centraal Bureau werd aangesteld,
voorlopig zonder enige bezoldiging.
Nemen we nu het gedenkboek van prof. West-
strate ter hand (50 jaar Coöperatieve Centrale
Raiffeisen-Bank), dan lezen we daarin (pag. 24)
dat de Lonneker Landbouwersbank, die op
21 mei 1896 werd opgericht, de eerste „echte"
boerenleenbank was.
Het zou goed klinken wanneer wij ter gelegen
heid van het 60-jarig bestaan van het Centraal
Bureau, dat dezer dagen gevierd wordt, zou
den kunnen vaststellen, dat zowel de Centrale
Bank als het Centraal Bureau loten van de
Lonneker stam zijn. Zover kunnen wij echter
niet gaan, want Lonneker, „de eerste echte
boerenleenbank", sloot zich pas in 1952 bij
„Utrecht" aan.
Het voorbeeld van Lonneker, bank en aan
koopvereniging in één organisatie, werd niet
algemeen nagevolgd. De verbondenheid van
aankoopcoöperatie en kredietcoöperatie, zoals
Raiffeisen die voorstond, heeft zich in Neder
land beperkt tot enkele plaatselijke en regio
nale coöperaties, waaronder een paar zeer
grote verenigingen.
Maar al zijn dan boerenleenbanken en aan
koopverenigingen ieder hun eigen weg gegaan,
aan samenwerking heeft het niet ontbroken.
Alle aankoop verenigingen worden door boeren
leenbanken of verwante instellingen gefinan
cierd. Deze zakelijke samenwerking, waarbij
de verantwoordelijkheden gescheiden zijn,
heeft goede resultaten opgeleverd naar beide
zijden. Zij geeft de boerenleenbank de
gelegenheid om niet alleen door individuele
financiering, maar ook door een collectieve
financiering te voldoen aan artikel 2 harer
statuten (het verbeteren en de instandhouding
van de bedrijven harer leden); voor de aan
koopverenigingen betekent de financiering
door de boerenleenbanken een bankrelatie, die
met begrip voor haar behoeften en problemen
op redelijke voorwaarden de middelen ver
schaft, die de ontplooiing van de bedrijven
mogelijk maakt. Samen sterk!
Omtrent de zakelijke betrekkingen tussen het
Centraal Bureau en Utrecht zouden vele goede
dingen gezegd kunnen worden, maar dit
onderwerp leent zich niet voor behandeling op
deze plaats.
Het gaat trouwens hij het zestigjarig bestaan
om de jubilaris en niet om diens verhoudingen
tot de familie. Nu dan, het Centraal Bureau is
na een 60-jarige werkzaamheid een grote en
sterke organisatie; zij staat midden in de com
merciële en industriële branding van de tijd
en is er borg voor, dat de individuele boer niet
in dit geweld omkomt. Men moge het Centraal
Bureau een goede toekomst wensen!
236
