Maandelijkse
momentopnamen
Risico en garantie
Half oktober zijn de besluiten van de minister
betreffende de nieuwe garantieprijzen gepu
bliceerd. In de Tweede Kamer heeft bereids
de begroting van het departement van Land
bouw haar behandeling gehad. We weten
dus wel ongeveer waaraan we, wat het
garantiebeleid betreft, toe zijn. Minister
Vondeling heeft de Kamer beloofd, dat hij
nog een gesprek met het Landbouwschap zal
hebben over het beginsel van de risicoverde
ling dat hij in de regeling heeft gelegd. Veel
zal er uit dat gesprek niet komen, omdat de
minister al bij voorbaat verklaard heeft, dat
een wijziging van de garantieregeling geen
extra geldelijke last voor de schatkist mag
betekenen. Bovendien is het de vraag of men
het ten slotte, ook van Landbouwschapszijde,
toch maar eens niet met de nieuwe regeling
zal willen proberen, wanneer de minister be
loofd nog iets extra's te zullen doen als de
ontwikkeling uiteindelijk slecht zou blijken te
zijn, slechter dan dit voorjaar in ieder geval.
Voor het melkjaar, lopende van november
1958 tot november 1959, zal een garantieprijs
gelden van 28,90 cent voor een hoeveelheid
van 5 miljard kg, dat is ongeveer 90 percent
van de produktie van het jaar 1957/'58. Van
het verschil tussen de garantieprijs en de
werkelijke opbrengst wordt vijf cent voor
rekening van het Landbouwegalisatiefonds
genomen. Van het bedrag, dat er dan nog
overblijft, zal de helft voor rekening van het
fonds en de andere helft voor rekening van
de boer komen.
Het beginsel, dat er een prijszone zal zijn,
die voor de helft voor het risico van de teler
is, heeft tot veel kritiek aanleiding gegeven.
Men heeft gesteld, dat hiermede de garantie
zwevende is gemaakt. Juist als de producent,
ingeval van bijzonder slechte prijzen, de ga
rantie het meest nodig heeft, moet hij een
deel van het risico zelf dragen. Loopt het met
de prijsontwikkeling daarentegen behoorlijk
mee, dan is er een goede kans, dat de ga
rantie ten volle effectief zal zijn. Minister
Vondeling heeft het beginsel van de risico
verdeling aanvaardbaar genoemd, in het bij
zonder omdat de positie van de schatkist niet
toeliet, dat meer dan 350 miljoen aan de
garantie voor de melk ten koste zou worden
gelegd. Hij heeft bovendien als zijn mening
uitgesproken, dat het hoogst onwaarschijnlijk
is, dat de marktsituatie slechter zal worden
dan zij dit voorjaar was. Het dieptepunt in
de prijsontwikkeling schijnt voorbij te zijn.
De noteringen voor Goudse volvette fabrieks-
kaas, die in mei op 1,50 waren gekomen,
zijn nadien gestegen tot flink boven 2,
per kg. Ook de prijzen voor Edammer kaas
zijn (tot eind oktober) met meer dan 50 cent
per kg gestegen. Ook de boter, die in de
laatste tijd vlot wordt afgezet, heeft een
prijsstijging laten zien van ongeveer een
halve gulden per kg. De fabrieken, die ge
condenseerde melk maken, draaien volop
voor de afzet naar verre landen. De prijzen
voor deze soort produkten schijnen zich
echter niet gemakkelijk van het lage niveau
los te maken.
Werk voor de Europese commissie
De opmerking van oud-minister Mansholt op
de F.N.Z.-vergadering, die onlangs te Rotter
dam werd gehouden, dat het tegenwoordige
zuivelprobleem een internationaal karakter
heeft en dat de regeringen (b.v. Nederland)
gehouden zijn, alvorens eigen maatregelen te
nemen, een vraagstuk als het onderhavige
voor te leggen aan de Europese commissie
(huiselijk gezegd: de directie van de Euro-
markt) heeft minister Vondeling aanleiding
gegeven zulks prompt te doen. Er is een uit
stekende brief geschreven, waarin onze po
sitie duidelijk wordt gemaakt en de oorzaken
van de huidige moeilijkheden worden uiteen-
255