Financieel overzicht
Mijlpalen van monetaire ontspanning
Op alle fronten van de geld- en de kapitaal
markt zijn in de maand juni nieuwe mijl
palen bereikt: 1. het officiële disconto van de
Nederlandsche Bank, de belangrijkste rich
tingwijzer voor het renteverloop, werd met
een half procent tot 31/? verlaagd; 2. het
disconto, waartegen driemaands schatkist
papier wordt afgegeven, kwam op het nieuwe
laagtepunt van 23/i te staan; 3. de rente
voet voor langlopende leningen bereikte
sedert de ontspanning is begonnen de laagste
stand van 43/4 En geheel in het kader van
deze ontwikkeling paste de verhoging van het
z.g. kaspercentage van 7 tot 8 °/o, hetgeen
derhalve betekent, dat het bankwezen als ge
heel ca. 420 miljoen als renteloze dekking
bij de Nederlandsche Bank moet aanhouden.
Wat het officiële disconto betreft kan worden
opgemerkt, dat het rentetarief van de Neder
landsche Bank gedurende het afgelopen half
jaar geleidelijk, in drie etappes van telkens
een half procent, op 3V2 is teruggebracht.
Hierdoor wordt duidelijk de ontspanning ge
ïllustreerd, die in de monetaire- en deviezen-
situatie is ingetreden, sedert op 17 juli van
het vorige jaar een verhoging met niet
minder dan 3A °/o tegelijk tot 5 plaats
vond, het hoogste tarief dat in de periode van
monetaire hoogspanning werd bereikt, onge
veer terzelfder tijd, dat de Bank van Enge
land bij wijze van alarmsein haar officieel
disconto met 2 tot 7 opschroefde. In
middels is ook het Britse disconto tot 5
verlaagd, waarmede het echter nog altijd
hoger ligt dan het officiële Nederlandse
rentepeil. In het licht van het hardnekkige
karakter van de deviezenaanwas die voor
het eerste halfjaar van 1958 op weinig min
der dan 750 miljoen netto valt te becijferen
en de daaruit voortgesproten verruiming
van de binnenlandse liquiditeiten, is deze
verdere renteverlaging hier in Nederland
even begrijpelijk als op grond van de ge
ringere kredietvraag, die van de zijde van het
bedrijfsleven aan de dag wordt gelegd. In de
toelichting van de Nederlandsche Bank bij
het besluit inzake de discontoverlaging wordt
dit laatste onderstreept, waar gewezen wordt
op het samengaan van de aanhoudende
ruimte op de geldmarkt met een voortgezette
tendentie tot daling van de binnenlandse
kredietverlening.
Universele ontwikkeling
In ons vorige maandoverzicht zijn wij nog in
het bijzonder ingegaan op de oorzaken, die
aan de aanhoudende deviezenaanwas ten
grondslag liggen. Deze doen zich echter ook
in de andere Westeuropese landen gelden,
waardoor het proces van de rentedaling een
internationaal karakter heeft aangenomen.
Tot de recente voorbeelden behoren West-
Duitsland, Engeland en België. En het voort
schrijden van de rentedaling in het buiten
land werkt ongetwijfeld weer een voorzetting
van de deviezenaanwas en rentedaling in ons
land nog in de hand, omdat naarmate de
rentestand elders lager wordt, de drang om
Nederlandse gelden in het buitenland met
rentevoordeel uit te zetten, automatisch ver
mindert. Indien de geschetste ontwikkeling
zich nog verder accentueert, behoeft er niet
aan te worden getwijfeld, dat de rentevoet in
overeenstemming daarmee zal blijven dalen.
Disconto en geldmarkt
De tweede mijlpaal, waarvan wij hierboven
spraken, betreft de daling van de rente op de
geldmarkt, de markt dus voor kortlopende
leningen met een looptijd van ten hoogste
een jaar. Het officiële disconto zal onder nor
male omstandigheden steeds een zekere
marge ten opzichte van het particuliere dis
conto vertonen. Als regel zal het disconto van
de Nederlandsche Bank hoger zijn dan het
164
