heid de tering niet naar de nering kan zetten.
De thesaurier-generaal van de schatkist
heeft er dezer dagen bovendien nog eens
speciaal de aandacht op gevestigd, dat de
gemeenten slechts een klein gedeelte, ni.
ongeveer één derde, van hun investerings
uitgaven uit eigen bronnen kunnen dekken
en voor het verschil op de kapitaalmarkt
aangewezen zijn. Daarentegen voorziet het
bedrijfsleven door zelffinanciering in het
leeuwedeel van zijn investeringsbehoeften.
Het ongeluk is echter geweest, dat toen het
rentegamma aan de uitgifte van langlopende
leningen door de gemeenten in de weg stond,
deze in toenemende mate met kortlopende
middelen, in de vorm van kasgeldleningen
met looptijden van maximum een jaar, zijn
gaan financieren. Daarin ligt de verklaring
voor het sterk oplopen van de vlottende
gemeenteschuld, waaraan inmiddels in het
raam van de politiek van bestedingsbeper
king door de regering paal en perk is ge
steld. Want investeringsbehoeften, die lan
gere tijd middelen vasthouden, mogen thans
niet meer met kortlopend geld worden ge
financierd met het oog op het inflationis-
tische karakter daarvan blijkende bij niet
verlenging van de kasgeldleningen, in welk
geval dikwijls de schatkist of uiteindelijk
zelfs de Nederlandsche Bank moet bij
springen.
Op de eerste stortingsdatum, welke was be
paald voor de grote woningbouwlening voor
de Bank voor Nederlandsche Gemeenten, is
volgens niet-officiële gegevens rond 280
miljoen in contanten voldaan, waarnaast
voor 78 miljoen aan vorderingen op de
lagere overheid in betaling werd gegeven.
Een groot gedeelte van eerstgenoemd bedrag
is klaarblijkelijk door de Bank voor Neder
landsche Gemeenten aangewend ter aflos
sing op reeds eerder ten behoeve van de
gemeenten verstrekte kredieten en thans dus
in de schatkist terecht gekomen. Heeft men
hierbij met een normale kredietverhouding
tussen Rijk en gemeenten te doen, anders is
het gesteld met de kredieten, waarop de
Nederlandsche Staat de laatste tijd in het
buitenland een beroep heeft gedaan.
Krediethulp van het buitenland
Wij hebben hierbij in de eerste plaats het
oog op de kredieten achtereenvolgens ver
strekt door de Bank voor Internationale
Betalingen, de Deutsche Bundesbank en het
Internationale Monetaire Fonds. Al is dan
somwijlen van de zijde der instanties in dit
verhand het zwaartepunt gelegd op de
deviezenpositie, het nevenresultaat is toch
geweest een welkome versterking van de
schatkist. In de thans afgesloten maand is
een particuliere Duitse bankinstelling, nl. de
Deutsche Bank, als redster in de nood van
onze schatkist opgetreden, door aan de
Nederlandsche Staat een krediet met een
looptijd van een jaar van 200 miljoen te
verlenen, waarvan de helft per 15 november
werd betaald en de andere helft, dus even
eens 100 miljoen, per 15 december zal
worden voldaan.
Laatstbedoelde kredietverstrekking geschiedt
o]) een basis van 5 1/8 °/o disconto, neer
komende op ca. 5,4 rente per jaar. Met
betrekking tot deze laatste transactie werd
medegedeeld, dat zij geschiedde in verband
met het vervallen van enkele kortlopende
verplichtingen aan het buitenland. Van de
eerste helft van het krediet van de Deutsche
Bank is dan ook netto slechts 9 miljoen
naar ons land gevloeid, daar het verschil,
dus rond 91 miljoen, is aangewend voor
aflossing op eerder bij buitenlandse credi
teuren geplaatst Nederlands schatkistpapier.
A! met al zou nu nog in het buitenland, met
inbegrip van de lening van het Monetaire
Fonds, rond 500 miljoen aan nieuwe kort
lopende verplichtingen uitstaan, waarvan
het dollarkrediet ter grootte van 683/4
miljoen of rond 260 miljoen echter eerst
na 3 a 5 jaar behoeft te worden afgelost.
Grote emissiebedrijvigheid
Intussen heeft de emissiemolen in de maand
november op volle toeren gedraaid. Het 6
rentetype was hierbij troef en de ene lening
na de andere oogstte een groot succes. Met
ingang van december werd de inschrijving
opengesteld op de 6 rentespaarbrief-
lening 1957, wier spaarkarakter daarin be
staat, dat geen rente van jaar op jaar wordt
uitbetaald, doch uitsluitend bij aflossing.
Tot maart blijft de gelegenheid tot in
schrijving opengesteld. Men verkrijgt 6
rente per jaar benevens 4 rente over de
ingehouden rente,waardoor het ingeschreven
kapitaal gedurende de looptijd van 13 jaar
verdubbelt.
Wij willen hier thans niet in herhaling
277
