^e.t Revolving Capital System
Een coöperatie is een vereniging van personen,
die, tezamen als ondernemer aan het maat
schappelijk verkeer deelnemende, middels deze
samenwerking trachten óf een zo hoog moge
lijke prijs voor hun produkten te verkrijgen
d.w.z. de verkoopsprijs, verminderd met de
kosten, welke de gemeenschappelijke afzet met
zich medebrengt, óf zich tegen zo laag mogelijke
prijs van benodigdheden of diensten te voorzien
d.w.z. de aanschaffingsprijs, vermeerderd met
de kosten, welke de gemeenschappelijke ver
krijging met zich medebrengt. Onder de hier-
bovenbedoelde kosten zijn begrepen een matige
rente over het eigen vermogen en een bedrag
tot vorming van een redelijke reserve. Een
coöperatie heeft dus geen winstdoel, doch is er
uitsluitend ten dienste van haar leden.
Op die leden rust dan ook in de eerste plaats de
verplichting om de coöperatie in staat te stellen
haar bedrijf naar behoren te voeren. Dit wil niet
alleen zeggen, dat zij zoveel mogelijk gebruik
moeten maken van de diensten van hun eigen
coöperatie, maar ook, dat zij hun coöperatie een
behoorlijke financiële basis moeten geven; de
leden moeten er dus zelf geld in steken of de
coöperatie in staat stellen elders middelen te
verkrijgen. In de V.S. van Amerika is de eerste
methode in zwang, terwijl de tweede veelal ge
volgd wordt in Nederland, in dier voege, dat de
leden een aansprakelijkheid op zich nemen voor
een eventueel tekort, hetzij voor een liquidatie
tekort. hetzij ook voor een tussentijds exploita
tietekort.
In Amerika kent men de figuur van de leden
aansprakelijkheid niet. Bij de oprichting van een
coöperatie verschaffen de leden het benodigde
initiële vermogen, terwijl daarnaast door mid
del van inhoudingen op de uitbetalingen of
toeslagen op de prijzen bijdragen van leden (en
ook van niet-leden) worden verkregen. Hierbij
wordtveelal gebruik gemaaktvan het Revolving
Capital System. Het principe, dat aan dit
systeem ten grondslag ligt, is ongeveer als volgt
te omschrijven: naarmate er meer nieuw geld
wordt verschaft door hen, die aan het verkeer
met de coöperatie deelnemen, kunnen middelen
van oudere datum naar hen terugvloeien.
Men zal dit misschien een vanzelfsprekendheid
vinden, die geen nadere toelichting behoeft en
het is daarom wellicht goed eerst eens een
Nederlands coöperatievoorbeeld aan te halen,
waarbij inderdaad middelen van oudere datum
naar de leden terugvloeiden, doordat nieuwe
leden geld in de zaak staken, zonder dat hierbij
het systeem van het Revolving Capital Plan
werd toegepast. Hierna kunnen wij dan behan
delen hoe de Amerikaan dit systeem in de prak
tijk brengt.
Hoe het soms toegaat
De bedoelde Nederlandse coöperatie hield zich
bezig met de afzet van zaaizaad en pootgoed,
dat door haar leden werd geteeld. In de loop
van haar bestaan was het haar niet slecht ge
gaan en de financiële positie was gezond. Zij
beschikte over een aanzienlijk eigen vermogen,
dat aanvankelijk slechts bestaan had uit entree
gelden der leden, doch gaandeweg behoorlijk
was aangegroeid, doordat de leden een flink
deel der batige saldi in de zaak hadden gelaten,
waarmede de reserve was versterkt. Ook waren
telkens gedeelten van de ter beschikking van de
leden gestelde nabetalingen in de boeken der
vereniging op een rekening leden-kapitaal ten
gunste van ieder der leden verantwoord. De
reserver was gestegen tot een zodanige hoogte,
dat het, gezien de omvang der zaken, niet nodig
werd geoordeeld deze nog meer te versterken,
zodat de batige saldi der laatste jaren vrijwel
geheel aan de leden waren uitgekeerd de
coöperatie begon haar rijpe vruchten af te wer
pen. In het werkgebied dezer coöperatie hadden
1
