it praktijk
storing daarvan van de kant van de schatkist
uit. De geld- en kapitaalschaarste, die thans op
de Nederlandse kapitaalmarkt aan de dag
treedt, spruit ten dele voort uit de gewijzigde
positie van de betalingsbalans. Voor het eerst
sinds de Koreacrisis heeft het overschot op de
betalingsbalans voor een tekort plaats gemaakt,
dat in het eerste halfjaar van 1956 weinig
minder dan 400 miljoen heeft bedragen. Tot
een dergelijk bedrag zijn derhalve deviezen aan
andere landen betaald. Die buitenlandse be
taalmiddelen moesten dus worden gekocht met
Nederlandse guldens, welke dientengevolge uit
het verkeer zijn verdwenen. Men heeft hierbij
dus met een deflationistische werking te doen.
En zolang de kredietschepping, die eventueel
uit andere hoofde plaats vindt, binnen de
grenzen van de door de betalingsbalans teweeg
gebrachte geldafvloeiing blijft, kan de stelling
worden verdedigd, dat die geldschepping het
monetaire evenwicht niet verstoort. Het gaat
immers bij deze grootheden steeds om de ver
houding tussen geldhoeveelheid enerzijds en
goederenhoeveelheid anderzijds.
Met betrekking tot het tweede halfjaar lijkt
een verbetering van onze betalingsbalanspositie
intussen waarschijnlijk. Het wordt niet uitge
sloten geacht, dat het tweede halfjaar weer
een tegenstelde beweging van de kapitaal
stroom te zien zal geven, waardoor een ver
ruiming op de geld- en kapitaalmarkt in de
hand zou worden gewerkt en de tendens tot
rentestijging, afgezien van andere invloeden,
zal worden verzwakt.
Overigens accentueert de overheid door haar
plaatsing van schatkistpapier bij De Neder-
landsche Bank de onmogelijkheid, waarvoor zij
zich thans gesteld ziet, om met succes een be
roep op de kapitaalmarkt te doen door de uit
gifte van een nieuwe Staatslening. Het valt
niet te bestrijden, dat zich sinds de tijd van de
doelbewuste goedkoop geld politiek fundamen
tele wijzigingen op de geld- en kapitaalmarkt
hebben voltrokken en dat alle instanties tegen
woordig een open oog hebben voor het belang
van een handhaving van het monetaire even
wicht. Of zij dit ook steeds in de hand zullen
houden zal echter vooral afhangen van de
mate, waarin het zal gelukken de opwaartse
druk van de lonen binnen de perken van de
produktiviteitsmogelijkheden te houden. Doch
dit is een hoofdstuk op zich zelf, waarover wij
het ook reeds eerder te dezer plaatse hebben
gehad.
Door brand Van onze bank „Nijega-Opeinde"'
verwoest ontvingen wij enige tijd geleden
een courantenbericht van een
boerderijbrand in de naaste omgeving. Het be
richt vermeldde o.a.: „De gehele inboedel werd
een prooi van de vlammen, evenals een groot
bedrag aan geld (enkele duizenden guldens),
waarvan de resten van slechts enkele honder
den guldens zijn teruggevonden De kassier
tekent hierbij aan, dat in dit geval het melkgeld
in de trekpot had gezeten, terwijl er ook geld
in de kast had gelegen.
Alweer dat melkgeld, dat aan zoveel gevaren
wordt blootgesteld. En toch heeft men hier alle
moeite gedaan om deze gelden op de bank te
doen bijschrijven. De directeur van de zuivel
fabriek heeft de boeren zelfs persoonlijk aan
gespoord, doch tevergeefs. Men blijft vast
geroest aan oude methoden.
Het lijkt wel of men een zekere schrik heeft
van een bankrekening.
In dergelijke streken richt de normale propa
ganda weinig uit. Goede voorbeelden zijn van
belang en daarom ligt hier een taak voor de
leden van bestuur en raad van toezicht. Gaat
zelf voor in het goede. Gebruik de bank op de
juiste manier en vertel het aan anderen.
Laat zelf uw bedrijfsinkomsten op rekening bij
schrijven en behoed uw bedrijfsgenoten tegen
de gevaren der oude methoden. In vele gevallen
zal deze aansporing niet nodig zijn, maar er
zijn streken, waar zelfs onze bestuurders niet
voldoende beseffen, dat de bank de mensen
tegen zichzelf kan beschermen.
Een hoera voor de Onze foto laat een grote
boerenleenbank troep juichende kinderen
zien. Het zijn de school-
spaarders van Boschheurne, die in mei onthaald
werden op een filmmiddag met een tractatie.
Het was een waar feest ter gelegenheid van
het gouden jubileum van de bank. Onze boeren
leenbank te Boschheurne is niet groot. Ze is
zelfs klein. Maar dat banken als deze mee
tellen in onze organisatie, dat bewees wel de
algemene belangstelling bij het jubileum. Er
is maar één school met plm. 150 leerlingen,
maar daarvan sparen 130 geregeld bij de
187
