wenselijkheid van emigratie in het algemeen of
van bepaalde beroepsgroepen in het bijzonder,
is de grondwet van de Nederlandse emigratie
wel eens op de achtergrond geraakt. Deze
grondwet is, dat de Nederlandse emigratie in
de volle zin van het woord gebaseerd is op de
vrije wil van de individu. Dat die vrije wil
van onze emigranten steeds tot uitdrukking is
gekomen, vindt zijn bewijs in het verloop van
de emigratie over een reeks van jaren. Ener
zijds blijkt uit de cijfers, dat de immigratie
landen een niet steeds gelijke voorkeur ge
nieten, anderzijds dat het totale emigratiewezen
een wisselend beeld vertoont, ondanks de toe
passing van vrijwel dezelfde financiële facili
teiten.
Ook het verloop van de emigratie gedurende
het afgelopen jaar vertoont zijn eigen beeld.
Dit komt reeds tot uitdrukking indien men het
totaalcijfer in vergelijking met het vorige jaar
beziet.
In 1955 is een totaal niveau van vertrek bereikt
van plus minus 29.700, terwijl in 1954 naar
overzeese bestemmingen vertrokken 34.676 per
sonen. Dit is dus een terugval, in vergelijking
met 1954, van 5000. Toch bleek de wens tot
emigratie in vergelijking met vorig jaar niet
sterk te zijn verminderd. In de loop van dit
jaar werden ruim 47.000 aanmeldingen gere
gistreerd, terwijl dit cijfer in 1954 49.000 heeft
bedragen. Slechts een verschil dus van 2000.
De belangrijkste reden dat het hoge aanmel-
dingscijfer in dit jaar niet geleid heeft tot een
hoger vertrek cijfer, is gelegen in het feit, dat
velen hun emigratie naar de Verenigde Staten
onder het Special Migration Program tenge
volge van het uitblijven van de benodigde
„assurances" niet tot stand konden brengen.
Beziet men het emigratieverloop per immi
gratieland, dan treden er in vergelijking met
1954 belangrijke verschillen aan de dag.
Daarom wil ik u gaarne hierover iets meer
vertellen.
De stijging van de belangstelling voor emi
gratie naar Australië, die zich in 1954 reeds
openbaarde, zette zich ook in 1955 krachtig
voort. In 1954 vertrokken bijna 11.000 perso
nen naar dit land, thans werd een cijfer van
circa 14.000 bereikt. In het begin van 1954
werden de emigratievoorwaarden onnieuw ver
ruimd, waaruit weer bleek, dat de komst van
Nederlanders in dit grote land op hoge
prijs wordt gesteld. De Australische regering
bleek tevens bereid een belangrijk deel van de
emigratiekosten voor haar rekening te willen
nemen. Op het terrein van de emigratie voert
54
Australië een vooruitziende en sympathieke
politiek.
Toch zou het onjuist zijn te veronderstellen,
dat dit uitsluitend de reden zou zijn waarom
zovele Nederlanders dit land tot hun nieuwe
vaderland kozen. Belangrijker dan welke over
heidsmaatregel dan ook, is het vertrouwen dat
een immigratieland bij de adspirant-emigranten
geniet. Dit vertrouwen vindt zijn basis in de
berichten, die de eigen kring bereiken. De be
richten die het meeste indruk maken zijn de
brieven van hen, die eerder emigreerden. Bij de
trek naar Australië heeft vooral dit verschijnsel
een grote rol gespeeld.
De emigratie naar Canada heeft in 1955 het
tegenovergestelde beeld gegeven van de emi
gratie naar Australië. Minder dan de helft van
het aantal emigranten, dat het vorige jaar naar
Canada afreisde, is in 1955 naar dat land
vertrokken. Hoofdzakelijk is deze terugloop te
wijten aan de ongunstige berichten over de
economische omstandigheden in dit land, welke
vooral in de loop van 1954 in de pers ver
schenen. Dit heeft velen een afwachtende hou
ding ten aanzien van hun emigratie doen
aannemen. Het officiële nieuws over de werk
gelegenheidssituatie is toen wel steeds belang
rijk gunstiger geweest dan een aantal persbe
richten deed vermoeden, doch de reactie van
de belangstellenden in emigratie naar dit land
is weer een duidelijk bewijs, dat de Neder
lander zijn eigen overwegingen het zwaarst
laat gelden. In de laatste maanden kon echter
een belangrijke toeneming van het aantal mel
dingen voor emigratie naar dit land worden
waargenomen. Kort geleden heeft de Canadese
regering de emigratievoorwaarden belangrijk
verruimd, zodat mede gelet op de weer toe
nemende belangstelling wel aangenomen
kan worden, dat het vertrekcijfer voor 1956
hoger zal zijn.
De ongetwijfeld goede toekomstmogelijkheden
van dit zich snel ontwikkelende land, zullen
vele Nederlanders blijven aantrekken. Het feit,
dat meer dan 100.000 Nederlanders zich na de
oorlog in Canada vestigden, zal tevens vele
familieleden en vrienden bij voorkeur hun
emigratieplannen naar dit land doen uitgaan.
Het emigratieverloop naar Nieuw-Zeeland
vertoonde in 1955 een aanmerkelijk positiever
beeld dan in 1954. Vertrokken in 1954 slechts
768 personen, in 1955 is een vertrekcijfer be
reikt van 1250 personen. De beperkte toe
latingsmogelijkheden voor dit land, alsmede
de moeizame emigratieprocedure voor gehuw
den en verloofden deden de belangstelling