oor de financiële doolhof
Niettegenstaande alles kan worden gezegd, dat
het landbouwkredietwezen in Finland, gezien
de krachtige aanpak van de energieke Finnen
en de bereikte resultaten in de na-oorlogse
jaren, een gezonde ontwikkeling tegemoet gaat.
Conjunctuurvrecs
Wanneer wij ons thans rekenschap geven van
de economische en financiële ontwikkeling, zo
als die zich aan ons voordoet, dan zien wij, dat
algemeen een houding van voorzichtigheid
overheerst. Men heeft niet meer zo'n blind ver
trouwen in de handhaving van de hoogconjunc
tuur, is zich meer bewust geworden van de
gevaren, die deze in zich bergt voor een econo
mische depressie en leeft min of meer in de
verwachting, dat elk ogenblik voor de periode
van bloei een periode van neergang in de plaats
kan treden.
Voor een deel heeft men hierbij ongetwijfeld te
doen met de gevolgen van de herinneringen
aan de zwaarste crisis aller tijden, die over deze
wereld is gegaan, nl. die van 1929/30. Men ge
looft niet meer voetstoots aan de fabel van de
eeuwige welvaart en, gedachtig aan de wisse
lingen van de conjunctuur, die zich reeds in het
aloude Egypte voordeden waar men reeds
de conjunctuurcyclus kende in de vorm van de
zeven vetten en de zeven magere jaren houdt
men ook nu weer meer en meer rekening met de
mogelijkheid, dat op de vele jaren van bloei,
die achter ons liggen, enkele jaren van inzin
king of althans van conjunctuurvertraging,
zullen volgen.
Men weet, dat de kringloop van de conjunctuur
gewoonlijk in vier fasen kan worden onderver
deeld, t.w. welvaart, achteruitgang of recessie,
depressie en opleving. Gedurende de fase van
de opleving neemt de produktie toe en de werk
loosheid af. Een toenemend aantal personen
wordt in het produktieproces ingeschakeld en
voor het bedrijfsleven openen zich nieuwe
mogelijkheden tot winstgevende investering. De
prijzen stijgen, de winsten van de ondernemin
gen nemen toe, de beurskoersen lopen op en bij
het bankwezen kan een geleidelijk uitbreiding
van de kredietverlening worden waargenomen.
Deze periode van de opleving gaat vanzelf over
in die van uitgesproken welvaart, van algemene
bloei, gekenmerkt door een nog sterker toe
nemende bedrijvigheid in de handel en indu
strie, die haar begrenzing vindt in het be
schikbare arbeidsreservoir en het beschikbare
produktie-apparaat. De werkloosheid is dan
tot een minimum ingekrompen, er is volledige
werkgelegenheid, d.w.z. dat de beschikbare
arbeidskrachten volledig worden benut. Onder
zulke omstandigheden zal een verdere uit
breiding van de produktie met toenemende
kosten gepaard gaan.
In het bijzonder de arbeiders zullen een steeds
groter aandeel van de winsten opeisen in de
vorm van loonsverhogingen, terwijl in het alge
meen kan worden gesteld, dat bij de uitbreiding
van de produktie boven een bepaald punt het
bedrijfsoptimum de winstmarge steeds ster
ker zal dalen. Te meer zal zulks het geval zijn,
daar als gevolg van de algemene uitbreiding
van de produktiecapaciteit, de concurrentie zich
geleidelijk zal verscherpen.
Geldvolume en goederenvoorraad
Het is de vrees voor zulk een ontwikkeling, die
in de afgelopen maanden de aanleiding heeft
gevormd tot het tegengaan van een conjunc
tuuroverspanning. Want terecht werd hierbij
de gedachtengang gevolgd, dat, hoe meer de
expansiedrang, resp. de uitbreiding van de in
vesteringen en de vergroting van het produktie-
Men dient echter te bedenken, dat de problemen
van een land met eeuwenlange achterstelling
en fatale oorlogen in de laatste decennia, ge
paard gaande met mensen- en gebiedsverlies,
voedsel- en woningnood, grondstoffen- en ma-
teriaalschaarste en crises en inflaties, zoals Fin
land die gekend heeft, zoveel omvattend en
diep ingrijpend zijn, dat geen landbouwkrediet
organisatie, hoe krachtig ook, in haar groei
door dergelijke nationale catastrofen niet be
roerd en geremd zou worden.
Conjunctuurkringloop
37
