verstrekken van leningen onder bijzondere
voorwaarden, waarbij hij dan evenwel zelf de
rentetarieven vaststelt. Deze voorzieningen, die
een bijzonder karakter dragen, werden pas on
langs getroffen.
3. Ongetwijfeld heeft het gehele complex
wettelijke voorzieningen tot na de vorige oor
log een gunstige invloed op de Italiaanse land
bouw uitgeoefend. Gezegd kan worden, dat
deze voorzieningen zelfs in de periode daarna
haar gunstige uitwerking niet gemist hebben,
getuige de werkelijk uitzonderlijke resultaten,
temeer, omdat men zonder veel moeite ver
schillende bijzondere wetten, die ook een
belangrijke rol hebben gespeeld, op de oor
spronkelijke wet heeft kunnen inenten, b.v. die
tot wedero pb ouw van door oorlog of natuur
rampen geheel of ten dele verwoeste bedrijven,
die tot bevordering van het kleingrondbezit, de
wet tot bevordering van de mechanisatie en die
tot ontwikkeling van de landbouw, de wet tot
bevordering van de bebossing van bergstreken
enz. Maar ook de evolutie in het landbouwbe
drijf, welke enerzijds samenhangt met de voor
uitgang van de techniek en anderzijds verband
houdt met de wisselvalligheid, waarmede de
Italiaanse geschiedenis van de laatste tien
jaren wordt gekenmerkt, heeft een ommekeer
in de economische en sociale structuur, waarop
de wetgever juist zijn oog gericht had, bewerk
stelligd.
Zoals altijd gebeurt, heeft men in Italië tegen
deze voorzieningen veel bezwaren ingebracht
en men doet dat nog. De voorstellen tot wijzi
ging zijn schier ontelbaar. Anderen juichen de
voorzieningen toe als de enig mogelijke uitweg.
De een wil, dat de Staat zich met kredietver
lening zal bezighouden. De ander wil afschaf
fing van elke staatscontrole en overheidssteun.
Bij dieper onderzoek blijkt, dat de resultaten
van de toepassing der bestaande maatregelen
gedurende de laatste vijf en twintig jaren toch
meer positief zijn geweest dan negatief.
De meest belangrijke positieve resultaten zijn:
a. de basiswet, welke voor het eerst in de ge
schiedenis van de wetgeving op het bankwezen
met de bijzondere aspecten, de produktie-
methoden en met de aard van het landbouw
bedrijfswezen sterk rekening heeft gehouden,
is technisch gezien bijzonder geslaagd;
b. het federale systeem en de band met de
plaatselijke instellingen heeft er toe bijge
dragen, de verschillen, die voor de oorlog
tussen de verschillende streken ten aanzien van
de kredietbehoeften en de kredietmogelijkheden
bij en voor de landbouw bestonden, althans ten
dele te nivelleren;
c. de wet is vanwege zijn simpele opzet
elastisch van aard, zodat men andere wetten
erop heeft kunnen inenten;
d. het systeem kon na de oorlog weer toege
past worden, zodat men in 1953 90 maal zoveel
investerings- en bedrijfskredieten kon verstrek
ken als voor de oorlog;
e. het landbouwkredietwezen heeft de be
schikking over uiteenlopende kapitaalbronnen,
zonder dat de wetgeving daarvoor veranderd
behoeft te worden;
f. het landbouwkrediet kan gebruikt worden
als een middel om bepaalde doelstellingen van
de economische politiek te doen verwezenlijken.
De nadelen zijn:
a. het tekort aan financieringsmiddelen. Ver
koop van obligaties, welke voor de oorlog
goede resultaten heeft opgeleverd, bleek, sedert
de waarde van de obligaties sterk verminderde,
in de praktijk geen effect meer te sorteren. Ook
de financieringsmiddelen, welke de aangesloten
banken en plaatselijke instellingen fourneerden,
namen langzamerhand af.
De andere plaatselijke instellingen hadden van
wege de depreciatie van hun geldmiddelen
haast geen financieringsmiddelen meer. Dit
tekort aan fondsen was niet algemeen. Het
kwam vooral in tijden en in streken voor, wan
neer en waar de kredietbehoeften het sterkst
waren. De maatregelen en voorzieningen, welke
de Italiaanse regering op grote schaal trof, om
in het tekort aan financieringsmiddelen ver
betering te brengen, kunnen slechts als buiten
gewone oplossingen gezien worden; zij bedoelen
zeker niet een definitieve oplossing van het
probleem te geven.
Bij een onlangs gedaan onderzoek heeft een
vooraanstaand man op dit gebied zich ten aan
zien van deze kwestie als volgt uitgelaten:
,,Het tekort aan financieringsmiddelen is zo-
wle van structurele als functionele aard. Het
eerste komt voor bij de instellingen, welke men
de taak heeft toevertrouwd, de ontwikkeling
van het landbouwkrediet te bevorderen. Het
gevolg van een tekort aan geldmiddelen op
structurele gronden is dat er ook een tekort aan
middelen is ter financiering van landbouw-
451
