oor de financiële
en prijspeil, vooral zolang we geen oplossing
voor het huurvraagstuk hebben gevonden en de
ouderdomsvoorziening nog nieuwe lasten zal
vragen In de tweede plaats moeten we ons
realiseren, dat de expansie goeddeels afhanke
lijk is van een vergroting van de arbeidspro
ductiviteit, Om dit te bereiken zal er nog een
enorm bedrag in het productie-apparaat dienen
te worden geïnventariseerd. Volgens het Cen
traal Planbureau zou er in de twintigjarige
periode tussen 19501970 een totaal bedrag in
de verschillende sectoren onzer economie
moeten worden geïnvesteerd van maar liefst
100 milliard gulden.
Dit cijfer, uiteraard een ruwe schatting, geeft
ons een idee van de omvang van de vraag
stukken, waarvoor ons land staat. Wij moeten
ons er op voorbereiden, dat wij die investerin
gen voor een goed deel uit eigen zak zullen
moeten bekostigen en dat er dus flink gespaard
zal moeten worden, individueel en in de be
drijven. Als het gelukt onderwijl ook nog de
welvaart te doen stijgen, zal men met recht
mogen spreken van ,,het Nederlandse wonder".
Rectificatie
De vorige maand schreven wij in deze rubriek
over de garantieprijs van de melk (bladzijde
296). Wij merkten daar op dat, indien de
garantieprijs dit jaar niet wordt gehaald, dit
voor de eerste maal zou zijn.
De heer J. A. Geluk, oud-secretaris van de
F.N.Z., maakt ons er op attent, dat deze mede
deling niet juist is. Ook in het melkprijsjaar
November 1953November 1954 was er een
tekort op de garantieprijs en werd hierop uit
het Landbouw-Egalisatiefonds 6,9 millioen
bijbetaald.
Verharding der E.B.U.-valuta
Zoals men in de dagbladpers heeft kunnen
lezen, hebben de monetaire deskundigen zich
in de afgelopen maand diepgaand bezig ge
houden met het vraagstuk van het herstel der
vrije inwisselbaarheid der valuta's van de bij de
Europese Betalings-Unie aangesloten landen.
Aan dit vraagstuk wordt nu reeds een paar jaar
gedokterd, zonder dat hierbij spijkers met
koppen konden worden geslagen. Maatregelen,
die als tijdelijk bedoeld zijn, blijken in het eco
nomische leven vaak een zeer hardnekkig
karakter te hebben. Deviezen- en invoerbeper
kingen worden met één pennestreek ingevoerd,
maar voor het zover is, dat die beperkingen
weer ongedaan kunnen worden gemaakt, moet
er heel wat gebeuren.
Dat heeft verschillende oorzaken, die toch ook
weer nauw met elkaar samenhangen. Die be
perkingen worden ingevoerd, omdat men het
herstel van het natuurlijke evenwicht ten tijde
van die invoering niet aandurft. Toen de Euro
pese Betalings-Unie vijf jaren geleden werd in
gesteld. geschiedde zulks op grond van de ver
wachting, dat de uiteenlopende verschillen in
de prijsniveau's der betrokken Westeuropese
322
landen geleidelijk zouden verdwijnen, dank zij
de intensivering van het Europese handels- en
betalingsverkeer met behulp van het nieuwe
centrale verrekeningsinstituut, dat in de E.B.U.
was belichaamd. Terwijl de Westeuropese
landen zich in de eerste na-oorlogse jaren had
den moeten behelpen met een bilateraal
handelsverkeer, waarbij dus de betalingen van
land tot land, dus telkens tussen twee landen
afzonderlijk, met elkaar in evenwicht dienden
te zijn. kon men dank zij de totstandkoming van
de E.B.U. tot multilaterale verrekening over
gaan. Onder dit stelsel doet het er niet toe of
één bepaald land in het handels- en betalings
verkeer met een of meer andere landen een
tekort heeft, indien daartegenover staat een
overschot in het verkeer met een ot meer andere
landen, waarmede eerstbedoeld tekort kan wor
den gedekt. Maar de E.B.U. deed meer in
beginsel liet dit systeem zelfs tekorten op de be
talingsbalansen van één of meer landen toe,
tekorten die door een automatische credietver-
lening werden gedekt, zolang ze ten minste geen
buitensporige vorm aannamen en van tijdelijke
aard werden geacht. Eenvoudigheidshalve is
het geoorloofd te zeggen, dat een land tot een
bepaalde grens voor 50 van zijn tekorten
