verzicht
een veel aantrekkelijker aanzien zouden kunnen
krijgen. Hierbij wordt ook gedacht aan een
voudige beeldstatistieken of grafische voorstel
lingen, die soms snel en gemakkelijk enig
inzicht kunnen geven.
De bank te Hasselt drukt jaarlijks een cirkel
diagram in het verslag af, waarmede men direct
een overzicht heeft van de debetzijde van de
balans. Datzelfde kan ook van de creditzijde
worden opgemaakt en ook andere soorten voor
stellingen zijn mogelijk.
Overigens mag er op worden gewezen, dat de
Centrale Bank een ruime voorraad van allerlei
cliché's heeft, waarvan men een heel goed ge
bruik kan maken, vooral ook voor het opvullen
van een open plek.
Daar zit iets in. Een vrouw kan in haar
schort meer de deur uit
dragen dan de man er met een hooiwagen kan
inrijden.
Fr. Rückert (17881866)
de maand is namelijk tegenwoordig voor alle
banken de critieke datum, waarop zij dienen
te zorgen, een zodanig tegoed bij de centrale
bank te hebben, dat het gemiddelde tegoed in
de maand, lopende tot de 22ste, 10% was. Uit
een en ander kan men dus tevens afleiden, dat
het tegoed in bedoelde periode aan de lage kant
is geweest. Waren tot voor enkele jaren de ul
timo van de maand en een afvloeiing van de
viezen (de buitenlandse betaalmiddelen worden
immers met guldens gekocht, die hetzij uit de
biljettenomloop verdwijnen, hetzij van de rek.
courant-saldi bij de banken worden afgeboekt,
waarbij als regel het laatste zal geschieden) de
belangrijkste oorzaken van een verkrapping op
de geldmarkt, tegenwoordig is de einddatum
van de maandelijkse kaspercentageperiode ten
minste even belangrijk geworden.
Hoewel de stand van de betalingsbalans tot
dusverre gunstig is gebleven en deze een over
schot laat, is dit laatste toch betrekkelijk be
scheiden, terwijl de banken bovendien o.a. nog
kort geleden 100 millioen voor de Belgische
lening hebben moeten afstaan. De betalingsba
lanspositie brengt dus tegenwoordig, in tegen
stelling tot de gang van zaken in vorige jaren,
geen noemenswaardige verruiming meer op de
geldmarkt teweeg.
Hoe dit ook zij, duidelijk is in de afgelopen
maand gebleken, dat de leiding van de centrale
bank er niet aan denkt, het percentage van de
verplichte dekking te verlagen, teneinde de
positie van de banken te verlichten. Consequent
is dit zeker. Zou met een lager verplicht dek
kingspercentage genoegen zijn genomen, dan
zou dat er eigenlijk op zijn neergekomen, dat de
circulatiebank het vrije geldreservoir zou ver
groten om de banken in staat te stellen, méér
schatkistpapier te betrekken. Dat zou derhalve
als een inflationistische politiek kunnen worden
aangemerkt, terwijl het dekkingssysteem prin
cipieel en fundamenteel juist een deflationis-
tisch karakter draagt.
Het is voldoende bekend, dat de leiding van de
Nederlandsche Bank gekant is tegen een infla
tionistische scfuitkistfinanciering, waarbij dan
nog komt, dat het Rijk aan een dergelijke
financiering thans ook in het geheel geen be
hoefte heeft. Immers bedraagt het vrije tegoed
van het Rijk bij de circulatiebank rond 700
millioen, hetgeen genoegzaam aantoont, dat de
afgifte van schatkistpapier niet bepaald is her
vat wegens een krappe kaspositie van de Staat.
De vorige maal gaven wij reeds als onze op
vatting te kennen, dat de gevolgde gedragslijn
er O]) schijnt te wijzen, dat de monetaire instan
ties de teugels van de geldmarkt strak in handen
willen houden, zonder zover te willen gaan, dat
het officiële disconto wordt verhoogd. De ont
wikkeling gedurende de maand Mei heeft ons
nog in deze opvatting versterkt.
Er is intussen reeds weer een belangrijke ont
spanning voor het bankwezen ingetreden in de
week volgende op de fatale datum van de 22ste
Mei. Reeds uit de weekstaat van de Neder
landsche Bank, afgesloten óp de 23ste Mei kon
men aflezen, dat de dure voorschotten met niet
minder dan 196.3 millioen tot rond 58 mil
lioen konden worden verminderd. Hoewel ook
deze positie nog als „vrij zwaar" valt aan te
merken voor voorschotten van de circulatie
bank moet 3% rente worden vergoed, terwijl
het disconto voor jaarspromessen slechts 1% en
de rentevoet van tweejarige biljetten slechts
U/8% bedraagt komt hierdoor de door de
banken gevolgde gedragslijn toch in een ander
licht te staan. Want een dergelijke debetstand,
hoe ongewenst op zichzelve ook, kan toch kwa-
307
