Smith, aan het werk gaan om de film te gaan
vastleggen in een draaiboek, waarin alle op
namen zijn omschreven. Daarna begint het
eigenlijke werk, waarbij tal van medewerkers
ten tonele verschijnen en waarvan de camera
man, de heer Blansjaar, wel een van de belang
rijkste is.
Het laatste woord is aan de verschillende tech
nici, die beeld en geluid tot een perfect geheel
dienen samen te voegen, waarbij gebruik werd
gemaakt van de speciale muziek van Rudolf
Karsemeijer.
De film vangt aan met in snel tempo een over
zicht te geven van de agrarische productie in
zijn grote verscheidenheid, waarbij ook de be
tekenis van de export dier producten tot uiting
komt. De belangrijke rol, die de landbouw
coöperatie daarbij speelt, wordt weergegeven
door enige grote bedrijven, maar nog belang
rijker zijn degenen, die dit door samenwerking
tot stand hebben gebracht. De film toont ons
dan de boeren in hun werk en hun leven om
over te schakelen op een boerenleenbankverga
dering, waarin de betekenis van de bank in het
kort tot uiting wordt gebracht.
Een aantal dier banken schuift vervolgens voor
bij, waarna de camera enige tijd bij een be
paalde bank blijft staan, waar men een indruk
krijgt van het sparen door de jeugd. Doch ook
de kassier komt aan het woord, wanneer hij aan
een zijner cliënten duidelijk tracht te maken,
dat het geldverkeer in lopende rekening vele
voordelen biedt boven het betalen en ontvan
gen in contanten.
Deze scène is verder uitgewerkt, mede in ver
band met het uitbetalen van melkgelden,
waarna de opbouw van de boerenleenbank
organisatie verder wordt bezien. De landelijke
spreiding en werkzaamheid der banken wordt
geïllustreerd met typische landschapsopnamen
uit verschillende delen van ons land, waarna de
taak van het landbouwcrediet wordt duidelijk
gemaakt aan de hand van arbeidsbeelden op
het land. De samenwerking der boerenleenban
ken wordt het best uitgebeeld door opnamen
van de algemene vergaderingen te Eindhoven
en Utrecht.
Geld als water
Tot slot wordt de kracht van het geld verge
leken met de kracht van water. De samen
voeging van kleine stroompjes geeft kracht
aan grote rivieren, terwijl de opzameling van
water in grote stuwmeren te vergelijken is met
de samenvoeging der deposito's in de Centrale
Banken. Met elkander werkt men op deze wijze
voor elkaar, maar ook kan er worden gezegd,
dat met elkander de zaak voor elkaar komt
Ziehier een beknopte omschrijving van een
documentair verhaal, dat zich moeilijk laat om
schrijven, doch dat men moet zien om de juiste
indruk te kunnen krijgen.
De film loopt niet minder dan veertig minuten,
zodat er gelegenheid te over was om de ver
schillende onderdelen rustig uit te werken. Het
is daardoor een boeiende reportage geworden
van het Nederlandse platteland, telkens onder
broken doordat de taak van de boerenleenbank
naar voren werd gebracht.
De opnamen zijn meermalen subliem te noemen
en het verbaast ons, dat de slechte natte zomer
nog zoveel kans heeft geboden voor zonnige
filmgedeelten. Technisch is de film zeker goed
te noemen en men heeft het moeilijke onder
werp op een aantrekkelijke manier uitgewerkt.
De commentaar (gesproken woord) is rustig en
niet overdadig, hetgeen ook van de muzikale
omlijsting kan worden gezegd.
Als bezwaar kan ongetwijfeld worden aange
voerd, dat een film over het bankbedrijf te
langdurig stil blijft staan bij de bedrijven, die
daarmede in verband staan. De landbouwbeel-
den nemen nu en dan een zodanig belangrijke
plaats in. dat de toeschouwer de bank al bijna
is vergeten.
Weten we echter, dat diezelfde toeschouwer als
regel hoogst geïnteresseerd zal zijn in het
agrarisch bedrijf en alles wat daarmede annex
is, dan zal het bezwaar voor een groot deel
wegvallen.
De belangstelling van hen, die de film zullen
zien, is voor de makers een maatstaf geweest,
ook in het montagetempo. Beelden, die waarlijk
fraai zijn, flitsen niet in hoog tempo voorbij,
maar blijven even staan, opdat men die rustig
kan bezien. Men moet nu eenmaal aan een
documentaire film andere eisen stellen, dan aan
een speelfilm.
Een enkele vrolijke noot ontbreekt ook niet,
maar het valt altijd op, dat wij Hollanders de
geestigheden zo moeizaam moeten aanbrengen,
waar b.v. de Franse filmers er kwistig mee
rondstrooien.
Het slot van de film geeft niet de volle be
vrediging, hoewel op zichzelf de vergelijking
van de kracht van geld en water uitstekend is.
Het oog wil graag zien, dat die waterkracht
wordt uitgebeeld door bruisend geweld, geac
compagneerd door machtige muziek, maar het
verstand zegt ons toch, dat de vergelijking
stuwmeer en depot Centrale Bank beter is, om-
159
