Emigratie naar Rhodesia
De Commissaris voor de Emigratie, de heer
mr. ir. B. W. Haveman, maakte een reis naar
Rhodesia. Uit zijn reisindrukken noteerden wij
enkele vermeldenswaardigheden.
Ik heb, aldus de heer Haveman, het voorrecht
gehad 14 dagen door te brengen in Noord- en
Zuid-Rhodesia. Wie de kaart van Afrika voor
zich heeft, ziet dat beide Rhodesia's aan alle
kanten omsloten zijn door andere landen. Rho
desia grenst niet aan de zee. Ten Noorden ervan
ligt Tanganyika, ten Westen ervan de Belgische
Congo en Zuid-West-Afrika, de vroegere
Duitse kolonie, die thans een onderdeel uitmaakt
van de Unie van Zuid-Afrika.
Aan de zuidkant ligt de Unie van Zuid-Afrika
en oostelijk wordt het begrensd door Mozambi
que, een Portugese kolonie.
Het land heeft een uitzonderlijk goed klimaat:
overdag behoorlijk van temperatuur, 's nachts
koel. Slechts 2 maanden in het jaar, in Novem
ber en December, is het klimaat heet te noemen.
Degene, die beweert, dat Rhodesia het land met
het gezondste en het beste klimaat ter wereld is,
zo zegt de heer Haveman, zal door mij niet wor
den tegengesproken.
Noord- en Zuid-Rhodesia zijn sinds kort tot één
staat samengevoegd. Door het gehele land heen
worden in de bodem mineralen gevonden. Bo
vendien wordt er tabak verbouwd. De mijnen
vormen wel de voornaamste bedrijfstak. De
lenen zijn zeer hoog, de huisvesting is prima
verzorgd, ook sociale voorzieningen en ontspan
ningsmogelijkheden zijn voortreffelijk. Opgrond
van deze omstandigheden kunnen de treinen
zonder enige moeite alle arbeidskrachten verkrij
gen, die zij nodig hebben. Van de omstandig
heden bij de kopermijnen gaat een enorme in
vloed uit op de arbeidsvoorwaarden en levens
omstandigheden van de arbeiders in de andere
bedrijfstakken. Ook deze laatste bieden over
het algemeen zeer uitstekende voorwaarden aan.
Rhodesia telt 200.000 bewoners, uit Europa
afkomstig.
Nergens ter wereld heb ik, deelt mr. Haveman
mede, zulk een prettige samenleving ontmoet
als in dit land. Er heerst een onderlinge
collegialiteit, teamgeest, of hoe men dit wil noe
men, welke men slechts zelden aantreft. Het
behoort tot de goede stijl, dat men zich elkanders
lot aantrekt en elkander helpt om zich thuis te
voelen en het goed te maken.
Men is zeer sportief in het onderlinge gedrag
en dit maakt het tot een genoegen om in Rho
desia te leven. Misschien is het wel uit deze
omstandigheid te verklaren, dat Rhodesia het
land is waar men vrijwel niet hoort van span
ningen tussen zwart en blank.
Ir. Haveman heeft zich in Rhodesia afgevraagd
of Nederlanders daar welkom zullen worden
geheten. Het antwoord daarop van alle kanten
van zeer hoog tot laag luidde bevestigend en wel
omdat men door de enkele honderden Neder
landse emigranten, die er al in Rhodesia zijn,
ervaren heeft, dat de Nederlanders komen om
zich blijvend te vestigen en zich een toekomst
op te bouwen. Vele andere nationaliteiten zijn
geneigd naar Rhodesia te komen en dit land
nog als een soort kolonie te beschouwen, waar
men spoedig rijk kan worden om daarna weer
te vertrekken. En juist voor de opbouw van hun
land hebben de Rhodesiërs blijvers nodig. Van
daar dat men aan Nederland=e emigranten in
het algemeen de voorkeur geeft.
De heer Haveman heeft in Rhodesia ook ge
sproken over de mogeDkheden voor landbou
wers. Wat dit betreft zijn er wel bepaalde toe
komstmogelijkheden, doch het zal nog enige tijd
vergen voordat een grondslag voor een agra
risch immigratie-programma gelegd is.
Voor mensen met een bijzondere agrarische
opleiding, waarbij gedacht wordt aan de leerlin
gen van de school voor tropische landbouw in
Deventer, is in de tabaksplantages en wellicht
ook in andere sectoren een goede toekomst te
vinden. Vooral wanneer zij betrekkelijk jong
naar dit land g-aan om in de bestaande bedriiven
de nodige praktische ervaring on te doen. Het
zelfde geldt voor Wageninger=. Ook voor Delf
tenaren en M.T.S.-ers biedt Rhodesia perspec
tieven.
Rhodesia, aldus de heer Haveman, is een land
van de toekomst.
Emigratiemogelijkheden voor landbouwers
De heer T. Cnossen, directeur van de Chr. Emi
gratie Centrale, is dezer dagen teruggekeerd van
een reis door Australië, Canada en Nieuw-
Zeeland en zegt hierover:
In Australië kunnen onze mensen gewoon in
loondienst beginnen en daar verdienen ze onge
veer 10 Australische ponden, vrij huis. emolu
menten, vervoer. Ze krijgen in Australië echter
niet zo gemakkelijk een bedrijf als in Canada.
De oorzaak hiervan is dat er in dit land, waar
trog millioenen acres land braak liggen en nog
ontwikkeld en ontgonnen moeten worden, eigen-
Uk een gebrek aan goede weilanden bestaat.
Wat Nieuw-Zeeland betreft, hier ligt het iets
anders, omdat de boerderij in Nieuw-Zeeland
veel sterker dan in Australië een veehouderi j -
173
