meeste Westeuropese landen convertibel waren
en dat desniettemin het economisch nationa
lisme de internationale handel beknotte en een
gezonde herleving van de economieën van de
verschillende landen belette. Hij constateert,
dat de vooroorlogse protectionistische mentali
teit in het wezen van de zaak onverzwakt is
gebleven, hoezeer wij ons mogen verheugen
over de vermindering van de kwantitatieve
beperkingen in het Europese handelsverkeer,
die als gevolg van de pogingen tot samenwer
king is verkregen.
Prof. Brouwers is er bevreesd voor, dat de in
voering van de convertibiliteit zal leiden tot
verscherping van het protectionisme op het
handelspolitieke gebied. Het verborgen pro
tectionisme, dat gelegen is in een beperking
van het betalingsverkeer en dat gerechtvaar
digd wordt door de noodzaak de betalings
balans in evenwicht te houden, zal komen te
vervallen als de positie van de betalingsbalans
en de deviezenvoorraad de convertibiliteit heb
ben mogelijk gemaakt. Dan zal men naar an
dere, meer openlijke maatregelen grijpen, om
dat de bedrijven, die voorheen bescherming
genoten, daarop zullen blijven aandringen.
Dit gevaar is reeds aanwezig in een periode
van hoogconjunctuur met beperkte werkloos
heid en met bevredigende betalingsbalans
verhoudingen. Men behoeft niet te vragen hoe
de situatie zich zal ontwikkelen, wanneer een
teruggang van enige betekenis in de wereld
conjunctuur zich gedurende langere tijd zou
voordoen. De heer Brouwers acht het veront
rustend. dat er reeds thans een onmiskenbare
stagnatie is gekomen in het liberalisatieproces
en dat er op het gebied van de verlaging van
de invoerrechten geen succes geboekt kan wor
den. De regeringen worden door de belangen
groepen onder sterke druk gezet. Ieder Euro
pees land beschouwt het welslagen van zijn
exportprogramma als een kwestie van leven of
dood. In de grond van de zaak, zegt prof.
Brouwers, is hier sprake van een gemis aan ver
trouwen in eigen kracht en hij vervolgt: „Het
schijnt alsof bij de altijd aanwezige spanning
tussen expansie en behoud, de krachten van
het behoud in de Westeuropese landen steeds
meer veld winnen. Het schijnt, dat een vol
ledige samenwerking tussen de Europese demo
cratieën slechts mogelijk is wanneer zij zich in
doodsgevaar bevinden. Zolang dit niet het ge
val is, voeren zij ondanks hun duidelijke ge
meenschappelijke belangen, een gescheiden
verdediging, waardoor zij nu hier, dan daar
posities moeten prijsgeven, die bij een een
drachtig optreden behouden hadden kunnen
blijven."
Aan het slot van zijn uiteenzetting wees de
heer Brouwers er nog eens op, dat de bezwaren
van een afschaffing van handelsbelemme
ringen sterk worden overschat. Levenskrach
tige economieën storten niet ineen, wanneer zij
op hun binnenlandse markt de concurrentie
ontmoeten, die zij permanent in de strijd om de
buitenlandse markt onder veel moeilijker ver
houdingen moeten weerstaan. De feiten wijzen
uit. dat zij zelfs bij een volledig open grens zich
aanpassen en dat de verschuivingen vooral bij
een gunstige algemene conjunctuur binnen be
perkte grenzen blijven.
Het is misschien geen bemoedigend woord, dat
prof. Brouwers heeft gesproken. Het is echter
de ongekleurde werkelijkheid en wij zullen
goed doen de vraagstukken vanuit deze realis
tische gezichtshoek aan te pakken. Meer nog
dan de industrie heeft de Nederlandse land
bouw met het protectionisme te maken. De pro-
ductievoorwaarden, waaronder in tal van lan
den het agrarisch bedrijf moet werken, maken
een zekere mate van bescherming verklaarbaar
en aanvaardbaar. Maar dit laatste alleen als
alles gedaan wordt om de productiviteit te ver
hogen en in de pas te komen met landen, die
het met een vrij goederenverkeer willen wagen.
Teveel echter zit er in de agrarische politiek
van sommige landen een conserverend element.
Men kan van Denemarken en Nederland leren
hoe zeer een activerende politiek de welvaart
van degenen, die in de landbouw werkzaam
zijn, kan bevorderen.
De vrees, dat eerlang het protectionisme nog
weer grotere obstakels op de weg van het Euro
pese goederenverkeer zal opwerpen, is er mede
Een realistisch woord
Het bestuur van Coöp. Boerenleenbank „Groote
broek" roept sollicitanten op. voor de betrekking-
van kassier.
Salaris 2.7S0.(geen volledige dagtaak).
Woning beschikbaar.
Gelieve leeftijd, godsdienst en gezinsgrootte te
vermelden.
Praktijkdiploma boekhouden en administratieve
ervaring- strekken tot aanbeveling.
Brieven te richten aan de voorzitter van het
bestuur, de heer P. Krijger, Zesstedenweg 55,
Grootebroek, vóór 20 Juni a.s.
293