loosheid optreden. Anderzijds zouden de lagere
invoerprijzen ook een daling van de kosten van
levensonderhoud kunnen veroorzaken, waardoor
het volume van het verbruik vrijwel ongewijzigd
zou kunnen blijven. De investeringen zouden
eerst later de invloed ondervinden van de ach
teruitgang van de afzetmogelijkheden. Wanneer
de regering geen tegenmaatregelen zou nemen
zou de werkloosheid gepaard gaan met een gro
ter overschot op de betalingsbalans, althans in
1954, tengevolge van de verbetering van de ruil
voet.
Men ziet, het is alles nog niet zo eenvoudig. De
conclusie echter, dat ons in 1954 geen al te ern
stige dingen zullen overkomen, is welkom. De
2'unstip'e verwachtingen, aldus het Centraal
Planbureau, sluiten aan bij de economische ont
wikkeling in de na-oorlogse periode, die voor
Nederland over het geheel bevredigend kan wor
den genoemd.
Exportvooruitzichten
De hierboven besproken verwachtingen betref
fen onze economie als geheel. Zij zijn vooral ge
baseerd op verdere gunstige ontwikkeling van
onze export. Een verdere expansie van de Ne
derlandse uitvoer wordt zeer goed mogelijk
geacht, zulks als gevolg van de vergroting van
de aanbodmogelijkheden. Als voorbeeld kan
worden genomei de uitbreiding van de aard
olieraffinaderijen van 8/2 tot 12 millioen ton
jaarcapaciteit. Deze uitbreiding zal tot een
krachtige exportvergroting leiden, ofschoon niet
wordt verwacht, dat de gehele capaciteit zal
worden benut en ook al zal het verbruik in Ne
derland toenemen. De uitvoer van aardoliepro
ducten zal volgens de verwachtingen in L954
zelfs meer dan 10 van de gehele uitvoer uit
maken deze uitvoer brengt echter een zeer grote
invoer van ruwe olie met zich mee. Voorts zijn
er goede vooruitzichten voor de uitvoer van die
metaalproducten, waarvan de fabricage onlangs
op gang is gekomen.
Wat valt er nu te zeggen van de vooruitzichten
voor de agrarische export? De publicatie van
het Centraal Planbureau gaat niet zo ver. dat
het beschouwingen geeft over de afzonderlijke
BRANDKAST
takken van bedrijf. Wel geeft het indexcijfers
over de te verwachten uitvoer van de grote groe
pen van bedrijven, naar hoeveelheden gemeten.
De cijfers vinden we in de volgende tabel:
Metaalnijverheid
Aardolieraffinaderijen
Textielnijverheid
Overige industrie
I ^andbouw
Yoedings- en genotmiddelen
industrie
Totaal
De betekenis van indexcijfers betreffende de
toekomstige agrarische uitvoer is minder groot
dan die van de cijfers voor de industriële uit-
oer. Wij kennen immers geenszins de omvang
van de productie van het komende oogstjaar,
dat het grootste deel van de export zal moeten
leveren. De verwachting, dat het binnenlandse
verbruik zal toenemen, zal ook gevolgen kunnen
hebben voor de binnenlandse afzet van agrari
sche producten. Indien bij een grotere binnen
landse afzet de uitvoer constant blijft, zal er in
1954 dus een kans bestaan, dat een eventueel
grotere productie kopers zal vinden. Daar moe
ten we het voorlopig mee doen. Over de prijzen
valt alleen te zeggen, dat we er niet erg opti
mistisch over kunnen zijn. Verder is ons agra
risch exportpakket nog al gevarieerd en kan
1954 voor de verschillende artikelen een zeer
uiteenlopend beeld geven.
Het is natuurlijk interessant en ook belangrijk
een paar grote lijnen te trekken om de ontwik
keling van onze economie en speciaal de export
aan te geven. Wij moeten die grote lijnen wel in
het oog houden, maar vervolgens snel terug
keren tot de dingen van het dagelijkse leven,
want de manier, waarop wij die dingen hanteren,
zal tenslotte bepalen ot er iets terechtkomt van
gunstige verwachtingen. Die verwachtingen
zijn immers gefundeerd op de onafgebroken in
spanning en de vakbekwaamheid van allen, die
hij het productieproces betrokken zijn, op de
activiteit van handelaren en afzetcoöperaties, op
de bekwaamheid van onderhandelaars en diplo
matieke vertegenwoordigers, op het beleid van
onze regering, kortom op de inspanning van
velen, geleid door de visie van enkelen.
O O 0
I)o Coöp. Boerenleenbank te Kantens vraagt een ge
bruikte
welke voldoet aan de bepalingen van het Onderling
Waarborgfonds.
Eventuele aanbiedingen te richten tot de Centrale Bank.
Volume-indexcijfers van de uitvoer in 1953 en 1954
(1952 100)
Bedrijfstak 1953 1954
(herzien plan)
127
143
123
140
IO
118
107
1 °5
108
108
i 12
1 12
1 f4
r 21
En nu de praktijk
241
