4. Moderne en ouderwetse boeren
Dat de voorlichtingsdienst met de moderne
boeren meer contact heeft dan met de ouder
wetse, bleek uit het onderzoek wel zeer duidelijk.
En hoewel dit niet te verwonderen valt, wil dit
toch niet zeggen, dat de RLVD zich bewust
richt tot de moderne boeren. Als een ouderwetse
boer een advies vraagt, zal hij zeker zo goed
mogelijk geholpen worden, maar deze man
vraagt geen advies. Als de assistent eens een
enkele keer tijd over heeft, zal hij eerder één van
de vele boeren bezoeken, die klaagden, dat hij zo
weinig komt,, dan een boer, die nu wel niet zo
onvriendelijk zal zijn om hem de deur uit te
zetten, maar het bezoek toch ook niet op prijs
stelt. Door hetere technische hulpmiddelen of
door een verdere uitbreiding van de RLVD kan
men dus de mogelijkheid om de ouderwetse
boeren te bereiken vergroten. Ook bij de ouder
wetse boeren heeft de RLVD wel enige invloed.
De premie, uitgekeerd door de Dienst Kleine
Boeren (DKB) heeft een groot deel van de
ouderwetse boeren in contact gebracht met de
rayonassistent, die dan ook wel probeert op de
hele bedrijfsvoering invloed te krijgen. Mis
schien zou men hier ook nog enige verbetering
in kunnen brengen door samenwerking met de
maatschappelijke werksters, want zij hebben
waarschijnlijk vooral met de ouderwetse boeren
contact.
5. Leeftijd
Ook de leeftijd van de boeren bleek een aan
zienlijke invloed te hebben op de snelheid,
waarmee zij tot nieuwe landbouwmethoden
overgaan.
6. Landbouwonderwijs
Zoals te verwachten was, veroorzaakt land
bouwonderwijs, dat de boeren sneller nieuwe
landbouwmethoden toepassen.
Het bleek, dat vooral de jonge en grote boeren
het onderwijs gevolgd hebben. Vaak krijgen de
zoons hier al enige invloed op de bedrij fsleiding
vóórdat ze het bedrijf hebben overgenomen,
soms zelfs al als ze nog op de landbouwschool
zijn. In enkele gevallen bleek de vader dan be
reid te zijn te erkennen, dat zijn zoon van veel
dingen meer weet dan -hij zelf. Waarschijnlijk
geeft dit echter niet zelden aanleiding tot een
gezagscrisis in het gezin.
7. Bedrijf sgrootte
Uit het onderzoek bleek, dat de kleine boeren
in het algemeen minder nieuwe landbouwme
thoden toepassen dan de groten.
De invloed van de bedrij fsgrootte bleek zeer
belangrijk te zijn met het oog op het contact
met de RLVD. Van alle landgebruikers in de
gemeenten Woudenberg en Maarn,, bleken on
derstaande percentages, ingedeeld naar bedrij fs
grootte, lid te zijn van de Vereniging voor be
drij fsvoorlichting
510 ha 64 °/o
1020 ha 68 °/o
2050 ha 90
Hierbij dient echter te worden bedacht, dat de
landbouwtelling ook vele kleine grondgebrui
kers telt, die hun hoofdberoep buiten de land
bouw hebben of eigenlijk rentenier zijn. Bij de
enquête is getracht alleen die boeren in het on
derzoek te betrekken, die een zeer belangrijk
deel van hun inkomsten uit het landbouwbe
drijf krijgen.
Verder is onderzocht welk deel van de onder
vraagde boeren deelneemt aan het organisatie
leven en de coöperatie. Wat de coöperatie aan
gaat is gelet op de verdeling van de aankopen
tussen de aankoopcoöperatie en de handelaars
in veevoer en kunstmest. Als functionaris is
iedereen beschouwd, die deel uitmaakt van een
bestuur of commissie, zij het van de landbouw
organisaties of van een andere vereniging.
2050 ha 64 °/o 47 5°
Andere oorzaken van het in mindere mate toe
passen van moderne landbouwmethoden van de
kleine boeren zijn:
a. De zoon werkt bij hen hoogst zelden thuis
mee, maar wordt knecht op een groter be
drijf of kiest een ander vak. Ook zijn vol
gens de steekproef de kleine boeren gemid
deld ouder dan de groteren.
b. De kleine boeren hebben veel minder land
bouwonderwijs gevolgd dan de groteren:
lagere landbouwschool tot5ha b°ve»5ha
of avondcursus 35 47
niets, zoons ook niet 52 25
Dit wordt o.a. veroorzaakt door het werken
als knechts van de zoons van kleine boeren.
Niet elke boer wil zijn knecht een paar da
gen of avonden in de week missen. Veelal
bestaat er verder bij veel kleine boeren een
zeker vooroordeel tegen elke vorm van in
tellectueel werk. Zij hebben de gewoonte
1- 5 ha 12 °/o
Bedrijf sgrootte Stands- Alle aankoop via F unctio-
organisatie de coöperatie narissen
i5 ha 22 °/o 29 °/o 22
5IO ha 40 32 °/o 22
1020 ha 30 °/c 35 21
55
