agrarische producten heeft opgebouwd. De ex
porteurs beconcurreren elkaar zeer. Tegenover
deze schaduwzijde moet het voordeel van de
spreiding van de uitvoer over vele landen wor
den genoemd.
In 1952 is veel gestudeerd, geschreven en ge
sproken over de economische integratie van
West-Europa. In het voorjaar zijn te Parijs
ministers bijeen geweest om te zien of zij op
agrarisch gebied de samenwerking vorm zouden
kunnen geven. Zij besloten, dat er 'eerst maar
eens gestudeerd moest worden. De gehele zomer
en het gehele najaar door hebben deskundigen
het nodige materiaal verzameld en geordend. Als
de Franse regeringscrisis geen roet in het eten
gooit, komen de regeringsvertegenwoordigers
in Februari bijeen om ten slotte iets tot stand
te brengen.
De Nederlandse landbouw is mèt de regering-
van oordeel, dat er meer samenwerking moet
komen. Wij zijn allen voorstanders van inte
gratie, hoewel het ons ook onder de tegenwoor
dige omstandigheden niet slecht gaat. Op be
dachtzaamheid ten aanzien van integratie, voor
al waar het betreft het instellen van een supra
nationale autoriteit (als bij de Kolen- en Staal
gemeenschap) is door gezaghebbende sprekers
aangedrongen op de vergadering van de Ver
eniging voor de Staathuishoudkunde. De heer
Hirschfeld wees er op, dat tot dusverre aan
zienlijke resultaten zijn bereikt met het vrije
overleg tussen souvereine staten volgens het
beginsel van de unanimiteit. Deze spreker be
twijfelde het of men met het instellen van een
hoge autoriteit tot een oplossing van de moei
lijkheden zal kunnen komen. De heer Hirschfeld
achtte het verder een vraag of in een systeem,
dat uit een aantal zwakke nationale regeringen
bestaat, een federale regering moeilijkheden zal
kunnen oplossen, die men nationaal niet aan
durft.
De leider van de Duitse Boerenbond, Dr.
Hermes, is weer bedachtzaam op een andere
manier. Hij zei dezer dagen„Ik ben vastbeslo
ten van iedere positieve mogelijkheid gebruik te
maken om tot een nauwere samenwerking van
de landbouw der Europese landen te komen,
echter slechts in zoverre als deze met de levens
belangen van de Duitse boeren overeenstemt".
Oud-minister Van den Brink heeft goed werk
gedaan door in het economisch kwartaalbericht
van de A.B.-I.B. het verschil tussen samen
werking en integratie te belichten.
Integratie, zegt prof. Van den Brink, is op
neming in of verwerkelijking tot een harmo
nisch geheel, dat meer perfect is dan de delen.
De ervaring leert, dat integratie niet kan worden
vervangen door internationale samenwerking.
In het geval van integratie ontstaat namelijk
een nieuw zelfstandig geheel, dat door besten
digheid wordt gekenmerkt. Internationale sa
menwerking is daarentegen niet bestendig. Het
meest reële gevaar, dat de Europese integratie
bedreigt, is volgens prof. Van den Brink, dat
onder de dekmantel der integratie voornamelijk
politieke doeleinden worden nagestreefd, zonder
dat men bereid is op economisch gebied de con
sequenties van de eenmaking te trekken.
Men ziet het, die integratie werpt problemen
op, die velen in ons land, die zo gemakkelijk
dit begrip hanteren, niet altijd schijnen te on
derkennen.
De economische conferentie van het Britse
Gemenebest, die in December geëindigd is, is
met een communiqué voor de dag gekomen,
waarbij de Westeuropese economische integratie
in het niet valt. Maar deze plannen zijn dan
ook uitermate vaag. Beoogd wordt een posi
tieve internationale actie te ondernemen, ten
einde tot een geleidelijke afschaffing van in
voerbeperkingen te komen, al naar gelang de
omstandigheden dit toelaten. De opzet van dit
plan is tevens de inwisselbaarheid van het pond
te herstellen.
Er is dus aan het begin van het nieuwe jaar
allerwege grote activiteit om op de een of an
dere manier te komen tot ruimere goederenuit
wisseling. Of er van deze plannen spoedig iets
tastbaars zal groeien, is de vraag. Belangrijk is
het echter, dat het inzicht veld wint, dat een van
de voornaamste manieren om de vrede te be
vorderen de losmaking is van de internationale
handel uit de knellende banden. Of men dit doet
door samenwerking' met behoud van de natio
nale souvereiniteit of door de veel ingrijpender
integratie, die een gedeeltelijk prijsgeven van de
nationale zelfstandigheid inhoudt, is voorlopig
alleen van belang voor een aantal Westeuropese
landen, waarschijnlijk alleen de zes Schumann-
landen, die de overeenkomst inzake kolen en
staal tekenden. Wij moeten daarnaast goed het
oog houden op de mogelijkheden om in ruimer
verband de goederenuitwisseling te bevorderen,
want de Nederlandse belangen gaan nog wel
wat verder dan alleen West-Europa.
Dit eerste overzicht in 1953 besluiten wij met
de hoop uit te spreken, dat in het nieuwe jaar
positieve dingen bereikt zullen worden op het
terrein van de internationale samenwerking,
waaronder begrepen de integratie van West-
Europa. De welvaart zal er door bevorderd wor
den en de zaak van de vrede is ermede gediend.
149
