UIT DE PRAKTIJK
van de hortus en van de landbouwkundige
proeftuin, heeft hij na het aanvaarden van zijn
professoraat zelf niet veel meer gepubliceerd;
het bleef vrijwel bij de landbouwstaten. Zijn
dictaat, dat zeer gevraagd was, heeft wel op
het punt gestaan om in boekvorm te worden uit
gegeven, maar het is er tenslotte toch niet van
gekomen.
Toch had zijn onderwijs invloed, zowel tijdens
zijn ambtsvervulling als daarna. Zijn leerlingen
en medewerkers als Van Hall en Bergsma pu
bliceerden zijn denkbeelden in hun geschriften.
Helaas moet geconstateerd worden, dat Kops in
latere jaren in vergetelheid is geraakt. Wat
mag daarvan als oorzaak worden genoemd?
Wat is er zichtbaar en aanwijsbaar over van
Kops' werken? Het landbouwfonds (oorspron
kelijk veefonds geheten) werd opgeheven, de
commissies van landbouw ontbonden, het kabi
net van landbouwwerktuigen opgegaan in an
dere gelijksoortige verzamelingen. De staten
van de landbouw worden voortgezet zonder dat
ooit herdacht is de pioniersarbeid, verricht door
hem, die ze in het leven riep. Het duinrapport
kon niet de uitwerking hebben, die Kops ervan
verwachtte, zodat het slechts historische waarde
heeft. Kops' arbeid ten aanzien van de land
bouw is vooral te vinden in het Magazijn van
Y aderlandschen Landbouw, doch tijdschriften
zijn nimmer de vorm om bestendig in herinne
ring te blijven. Had Kops inderdaad zijn dictaat
als hoogleraar in boekvorm doen verschijnen,
hij zou waarschijnlijk ook de aandacht van het
nageslacht langer hebben geboeid. Maar Kops
kende zijn eigen grenzen juist door zijn om
vangrijke kennis van de vakliteratuur en hij
zweeg liever, waar groteren en meer kundigen
reeds hadden gesproken, zich tevreden stellend
met zijn hoorders en lezers op die werken te
wijzen. Alleen de Flora Batava wordt nog al
tijd erkend. Officiële waardering heeft hem ge
durende zijn leven vrijwel geheel ontbroken;
eerst een jaar vóór zijn dood hij was toen
bijna 83 jaar oud werd hij onderscheiden
met de Nederlandsche Leeuw.
Jan Kops overleed op 9 Januari 1849.
Van harte hopen wij met ons uiteraard slechts
zeer beknopte overzicht een ogenblik de herin
nering te hebben teruggeroepen aan de eerste
pionier van Hollands landbouw.
We mogen gerust aannemen, dat de toezending
van de model-kalender voor het jaar 1953 voor
velen een verrassing is geweest. Niet alleen
omdat men zes maanden van te voren al een
nieuwe kalender kreeg, maar ook de omvang en
de uitvoering moeten veler goedkeuring hebben
gehad. Getuige slechts de stroom van bestel
lingen, die direct na de verzending binnen
kwam. Het is niet uitgesloten, dat we een
recordoplage behalen en dat de verspreiding
groter zal worden dan ooit en toch missen wij
nog een aantal banken. Beseft U wel, dat de
drukker aan het werk moet, wil de tijdige af
levering gewaarborgd zijn? En dat wacht slechts
op de orders, die tot dusverre niet bij ons bin
nenkwamen.
We willen slechts het oordeel van een enkele
bank weergeven. Een oordeel, dat spontaan werd
gegeven, direct na ontvangst van het model:
„Wij kwamen heden in het bezit van de Raif-
feisen-gezinskalender 1952 en wij delen L"
mede, dat wij deze buitengewoon mooi vinden.
Wij durven gerust aan te nemen, dat deze ka
lender bij onze mensen zeer in de smaak zal
vallen, vooral ook omdat de meeste beelden uit
het boerenbedrijf zijn genomen. Om van der
gelijke eenvoudige objecten als b.v. een wipkar
een zo mooie aquarel te maken, moet men toch
wel een goed kunstenaar zijn. Bijgaand zenden
wij ons bestelbiljet voor 275 stuks."
Er zij aan het bovenstaande slechts toege
voegd, dat men proefdrukken ontving, waarin
nog kleine kleur- en zetfoutjes voorkwamen. De
definitieve aflevering wordt dus nog beter.
Jeugdspaardag
Op oensdag 9 Juli kwamen ruim 500 kinderen
uit alle delen van het land op Schiphol bijeen,
waar zij ontvangen werden door Mr A. j.
d'Ailly, burgemeester van Amsterdam en voor
zitter van de Nationale Spaarraad. Gedurende
de verdere dag bleven de kinderen de gasten
van de K.L.M.
Tussen hen bevonden zich ook groepen van onze
boerenleenbanken Roordahuizum, Leeuwarden
N.K., Emmeloord en Dedemsvaart-Dorp, die
uitverkoren waren uit de duizenden, die in het
afgelopen schooljaar hebben meegedaan met de
jeugdspaaractie „Vleugels voor Jan en Ineke".
Ook de schrijver van het boekje, gezagvoerder
Viruly, was aanwezig, terwijl de jeugd kennis
kon maken met de beide hoofdpersonen, Jan en
Ineke zelf.
I)e Raiffeisen-gezinskalender
38
