Wagenmgen 75 jaar!
bruid, werd het huwelijk in Remagen voltrok
ken. (Een van haar zusters trouwde met Ds.
Renckhoff uit Anhausen, die tijdens de eerste
jaren van het landbouwcoöperatiewezen als
voorzitter van een boerenleenbank een rol heeft
gespeeld).
Op 2 Augustus 1846 werd het eerste kind ge
boren, hun dochter Amalie, die later zijn meest
trouwe hulp, zijn rechterhand en zijn „privé-
secretaresse", zoals >zij zich schertsend noemde,
zou worden. Zij bleef ongetrouwd en las haar
later bijna geheel blinde vader alle brieven en
drukwerken voor, terwijl zij tevens al zijn cor
respondentie voerde, nadat de brieven haar wa
ren gedicteerd. Op de oudste dochter volgden
nog zes kinderen, waarvan er drie reeds op
jeugdige leeftijd stierven.
Toen Raiffeisen in Augustus 1852 niet zijn ge
zin van Flammersfeld naar Heddesdorf moest
verhuizen, kon hij daar geen geschikte woning-
vinden daarom vestigde hij zich in het aan
grenzende Neuwied, waarheen met toestem
ming van de regering ook de officiële gemeen
telijke gebouwen en kantoren werden overge
plaatst.
De bouw van een nieuw stadhuis in Heddes
dorf met een ambtswoning stond reeds op sta
pel het plan werd volgens eigen ontwerp en
onder zijn toezicht door Raiffeisen in de loop
van het volgende jaar uitgevoerd. Eind 1853
kon Raiffeisen met zijn gezin het nieuwe huis,
gelegen in de Dierdorferstraat, betrekken en
tevens het stadhuis openen.
Zoals in Weyerbusch en Flammersfeld behield
Raiffeien ook in Heddersdorf zijn bekwaam
heden als bestuursambtenaar. Onvermoeid ar
beidde hij aan het hem toevertrouwde gebied,
ld ij bevorderde de stichting van officiële in
stellingen, voltooide de door hem begonnen
Rij11 weg en kwam door middel van verzoek
schriften en bekendmakingen op voor de aan
leg van een spoorlijn op de rechter-Rijnoever.
Van de Landbouwkundige Vereniging voor
Rijn-Pruisen ontving hij ter gelegenheid van de
premie-uitkering op de jaarlijkse algemene ver
gadering in 1860 in Wesel een „eervolle ver
melding terzake bevordering van het weide-
bedrijf en de drainage". Ook in Heddesdorf
bekleedde hij zijn ambt met nauwgezetheid,
strengheid, rechtvaardigheid en menselijk ge
voel. Er wordt verteld, dat een dief, die door de
vindingrijkheid van Raiffeisen was gepakt en
tot gevangenisstraf veroordeeld, gedreigd had
zichzelf op Raiffeisen te wreken. Toen deze
.laatste dit hoorde, nam hij deze map, nadat hij
zijn straf had uitgezeten, in zijn dienst om hem
hierdoor te helpen weer een geordend leven te
gaan leiden. (Wordt vervolgd).
Op 13, 14 en 15 September j.1. is te Wagenin-
gen het feit herdacht, dat aldaar 75 jaar ge
leden een aanvang is gemaakt met het Rijks-
landbouwonderwij s.
Er was voor deze herdenking alle aanleiding,
want de landbouw is in Nederland een zeer be
langrijke factor in ons nationaal bestel en voor
onze welvaart.
Aan een ter gelegenheid van deze herdenking
in De Landbode opgenomen artikel van Dr. Ir.
D. S. Huizinga ontlenen wij het navolgende
Hoe was de toestand?
Prof. Mr. P. W. A. Cort van der Linden ving
zijn rapport van April 1888 over het landbouw
onderwijs in Nederland aan met de volgende
zinsneden
„Het is niet twijfelachtig, dat aan het land
bouwonderwijs hier te lande nog niet de uit-
breiding is gegeven, die billijkerwijze mag
worden verwacht. Door het toenemend wereld
verkeer en de toenemende concurrentie wordt
het voor de landbouwer meer en meer een
levenskwestie om door kennis en vaardigheid
uit te munten boven zijn buitenlandse mededin
gers. En terwijl in naburige landen reeds sedert
geruime tijd krachtige maatregelen worden ge
nomen om de landbouwers in staat te stellen de
wapenen, die de wetenschap hun schenkt, te ge
bruiken en hun natuurlijke intelligentie te
scherpen en te ontwikkelen, is hier van staats
wege nog slechts een enkele schrede op deze
weg gezet. Liet is onmiskenbaar, dat het buiten
land ons een heel eind weegs is vooruit ge
streefd en dat het gemis van voldoend onder
wijs onze landbouwers en daardoor het gehele
vaderland een onberekenbare schade berokkent."
1 2