lut bloed levenskrachtig te houden. Het con
tinue proces, dat typisch is voor elk gezond
mens, is. dat oud bloed wordt afgebroken en
nieuw bloed wordt gevormd.
De goederen, die wij gratis van de Amerikaanse
regering ontvangen, moeten hier direct of in
direct bevorderen, dat onze economie weer ge
zond wordt. Een gezonde economie wil nog
steeds zeggen, dat we allereerst niet meer moe
ten consumeren dan we produceren. Daarbij
moeten we ons productie-apparaat niet alleen
steeds op peil houden, maar voortdurend nog
uitbreiden; enerzijds, doordat onze bevolking
toeneemt, doch niet minder door het feit, dat
tengevolge van de mechanisatie en intensivering
van de productie tegenwoordig per beroepsper
soon aan productiemiddel (machines e.d.) meer
kapitaal nodig is dan vroeger. Onze verre voor
ouders gebruikten bij hun ..productie' weinig
meer dan een pijl, een boog en een schop, ter
wijl in onze moderne fabrieken bedragen van
f 30.000. en meer per arbeider worden ge
ïnvesteerd.
Eén van de vele voordelen van de Marshall-hulp
is nu, dat we direct en indirect ons nationale
productie-apparaat kunnen uitbouwen en ver
is teren. De gang van zaken is globaal en een
voudig beschreven als volgt:
De Amerikaanse regering schenkt elk jaar aan
ieder van de 17 Marshall-landen een hoeveelheid
goederen. Deze goederen worden door de Ne-
dcrlandse regering verkocht aan de Nederlandse
importeurs, die verder zorgen, dat de goederen
in Nederland aan de markt worden gebracht.
De geldelijke opbrengst van deze goederen -
uitgedrukt in Nederlandse guldens wordt
door de regering gestort op een speciale reke
ning bij de Nederlandsche Bank, die in de wan
deling tegenwaarderekening" of ,,local cur-
rencv rekening" wordt genoemd.
Vijf procent van deze stortingen dient krach
tens de „Foreign Aid Appropriation Act. 1949'
ter beschikking te worden gesteld van de Ameri
kaanse regering voor de betaling van admini
stratiekosten en het verrichten van bijzondere
aankopen.
De besteding van het overblijvende grootste
deel van de „local currency rekening" vereist
steeds een overeenkomst met de Amerikaanse
regering, waartoe het betrokken Europese land
voorstellen bij de Amerikaanse regering kan in
dienen. Volgens de Economie Co-operation
Act 1948" zal de Amerikaanse regering bij de
besteding rekening houden met de behoeften
van het begunstigde land, in het bevorderen of
handhaven van de binnenlandse monetaire en
financiële stabiliteit, het stimuleren van de be
drijvigheid en de internationale handel en het
exploreren en ontwikkelen van nieuwe welvaarts
bronnen.
2. De besteding van de „local currency gelden"
a. Financiering lopende begrotingsposten
(monetair neutrale besteding).
Een deel van de uitgaven van de gewone staats
begroting wordt in overleg met de Amerikaanse
regering gefinancierd door „local currency gel
den". Meestal worden hiervoor posten uit de
begroting genomen, die een productief karakter
dragen, b.v. de kosten van cultuurtechnische
werken, landaanwinning, financiering oorlogs
schade e.d. Door deze wijze van financiering
kan een deel der „Middelen" (belastinggelden
e.d.) gebruikt worden voor andere doeleinden,
b.v. aflossing staatsschuld, afdekking begro
tingstekort.
b. Financiering nieuwe objecten (additionele
besteding).
Bij additionele besteding worden nieuwe ob
jecten gefinancierd, die niet in de normale
rijksbegroting zijn opgenomen. Op deze wijze
kan de regering de investeringen activeren
Ook hier staan nog diverse mogelijkheden open,
0.a.
1. Opvoering van het tempo van overheidsin
vesteringen (b.v. inpolderingen);
2. Deelneming van de staat in industriële inves
teringsobjecten (b.v.: Breedband staal project
IJmuiden)
p Verlening van subsidies (b.v.: groen voeder-
drogers
De mate, waarin de ene of de andere besteding
wordt toegepast is afhankelijk van zeer vele
factoren. In een tijd. waarin inflatoire krachten
het economische leven beheersen (dus naar ver
houding te veel geld t.o.v. de beschikbare goe
deren) zal men geneigd zijn aan de monetair
neutrale besteding de voorkeur te geven, terwijl
in een tijd, waarin deflatoire krachten neer-
heersen (naar verhouding meer goederen be
schikbaar dan gelden) aan de additionele beste
ding meer aandacht zal worden besteed.
De regering heeft in de afgelopen jaren bij
7
