genomen prijzen gelijk zijn aan die uit een vroegere periode, wordt geen rekening gehouden met de ongelijkmatigheid der vorderingen in de verschillende productietakken,, noch met de wij zigingen, welke sindsdien in de vraag gekomen zijn. Wat het tweede probleem betreft, dit bestaat in het voorkomen van een verergeren der conse quenties, voortvloeiend uit het handhaven van een hoge productie als gevolg van de gegaran deerde prijzen. Hiertoe zal moeten worden in gegrepen op het gebied van de vraag en van het aanbod. Gezien van de zijde van de vraag kan resultaat bereikt worden door verhoging van de koopkracht, waarvan de doelmatigheid niet te ontkennen valt. Bedoelde verhoging kan be reikt worden door hoge industriële lonen en subsidie op het verbruik. Intussen kan deze handelwijze slechts gaan tot een bepaalde grens, zodat ze geen stijging van de kostprijs der agrarische producten als gevolg van stijging van de industriële productie of geen inflatie te voorschijn roept. Op het gebied van de vraag kunnen de verbrui kers verder worden opgevoed door middel van propaganda en publiciteit. In een land, waar het niveau van de voedselvoorziening vrijwel normaal is, zal verhoging van de consumptie slechts van belang zijn voor de substitutiegoe deren. Immers voor het geheel van producten geldt, dat het terrein, dat gewonnen wordt door het éne product, in den regel verloren gaat voor het andere. Van de zijde van het aanbod dreigt het gevaar, dat een garantieprijs de producenten zal prik kelen om de productie uit te breiden, zelfs in een periode van overvloed. Het noodzakelijk gevolg van steun aan de prijzen zal dan ook moeten zijncontingentering der productie. Dit systeem van contingentering, met elke pro ducent afzonderlijk overeen te komen, heeft dikwijls geleid tot technische vooruitgang, om dat iedereen zich inspande om het maximum te produceren op de grondoppervlakte;, die hem was toegestaan, waardoor overigens de doel matigheid der contingentering verminderde. Het treffen van dergelijke maatregelen brengt in zekere zin een privilege voor de bestaande bedrijven mede; het behouden van een eenmaal verworven positie is een hinderpaal voor de ves- tiging van nieuwe bedrijven. Aan de andere kant roept de contingentering het probleem op van het nuttig gebruiken van de daardoor vrijkomende gronden. Ten slotte bestaat er een variant op het stelsel van contigentering door het vaststellen van twee sectorenvoor een zekere kwantiteit der productie wordt een bepaalde prijs gegarandeerd, het surplus wordt tegen vrije prijs verkocht. Hoe het ook zij, de prijssteun, die aan de pro ducenten de gelegenheid geeft om in hun ver koopprijzen de uitgaven te calculeren, welke zij gedaan hebben om aan de eisen van de verho ging van de productie te voldoen, zal een mid del zijn om de wanverhouding tussen de indu striële en de agrarische productiekosten te ver minderen. De verschillende manieren van het geven van garantie dienen te worden toegepast, rekening houdend met de mogelijkheden van de binnen- en de buitenlandse marktverhoudingen, hetgeen de noodzakelijkheid medebrengt om nauwkeu rig de behoeften van de zijde der consumenten te kennen en om de prijzen vast te stellen op een zodanige hoogte, dat ze tegen de interna tionale concurrentie zijn opgewassen. Het geven van een garantie voor de prijzen zal noodzakelijk aangevuld moeten worden met een garantie voor de afzet. De niet voorziene sei zoen- of jaarlijkse schommelingen in de pro ductie, gevoegd bij het voorkomen van specu latieve manoeuvres, waartegen de landbouw zich niet kan verdedigen, werken als zodanig bij de huidige stand van zaken in de landbouw een normale afzet van de productie tegen. De steunpolitiek leidt zodoende onvermijdelijk tot opslag van goederen, hetgeen weer onaf wendbaar maatregelen eist bij liquidatie of zelfs bij vernietiging van opgeslagen en ongebruikte voorraden. Na deze algemene beschouwing wordt in het rapport overgegaan tot een beschrijving van de maatregelen,, die in Amerika, Canada, Engeland en Nederland genomen worden tot steunver lening van de prijzen van verschillende agra rische producten. In het bijzonder wordt de regeling van de prijssteun in Frankrijk be schreven. In het derde deel van het rapport worden de credietproblemen behandeld, die verbonden zijn aan de maatregelen tot steun van de prijzen. Aangezien deze problemen ook ons bezig hou den, gaan we op de inhoud van dit hoofdstuk wederom enigszins uitvoeriger in. Dit deel van het rapport gaat achtereenvolgens na de verschillende aspecten van de financie- 11

Rabobank Bronnenarchief

blad 'De Raiffeisen-bode' (CCRB) | 1950 | | pagina 11