lief liiiiillioiiui reilief in België
In het Novembernummer maakten wij een aan
vang met een korte beschouwing over het land-
bouwcrediet in België, zulks aan de hand van
het gelijknamige boek van de heer A. Florquin,
secretaris van de Centrale Kas voor Landbouw
krediet te Leuven.
Wij vervolgen thans ons overzicht.
De lrj de M.K.K. te Leuven aangesloten Raif-
feisenkassen zijn voor het overgrote deel geves
tigd in het Vlaamse gedeelte van Belgi?.
Voor de in het Waalse gedeelte gelegen kassen
bestonden eveneens Middenkredietkassen.
Hoewel aanvankelijk, bij het tot stand komen
van een Raiffeisenstelsel voor België, veron
dersteld werd, dat slechts één Middenkredietkas
zou worden opgericht voor het gehele land, is
men later toch overgegaan tot het stelsel van
volledige vrijheid ten aanzien van de organi
satie. Als gevolg hiervan zijn in de Waalse pro
vincies afzonderlijke Middenkredietkassen op
gericht, als regel één per provincie.
Helaas heeft de Raiffeisenorganisatie in het
Waalse land niet het gewenste resultaat opge
leverd, zoals dit wèl het geval was in het Vlaamse
gedeelte van België.
Praktisch gesproken bestaat de Raiffeisenorga
nisatie in het Waalse deel van België niet meer.
Wat moet hiervan als oorzaak worden ge
noemd? Is de mentaliteit van de Waalse land
bouwer minder aangepast aan de Raiffeisen-
gedachte en leent de aard der Waalse landbouw
bedrijven zich minder tot een intensief vereni
gingsleven? Ot heeft de verbrokkeling der
rganisatie in provinciale verenigingen een vol
doende activiteitsontplooiïng verhinderd?
Wellicht zullen al deze elementen tezamen, aldus
de schrijver, de mislukking hebben teweeg ge
bracht.
Het feit, dat in het Waalse gebied vooral grote
landbouwbedrijven worden aangetroffen, is ver
moedelijk niet bevorderlijk geweest voor het tot
stand komen van een bloeiend landbouwvereni-
gingsleven. Het solidariteitsbegrip, aldus de
schrijver, is bij landbouwers in dergelijke gebie
den minder groot zij zijn minder op elkaar
aangewezen. Het verenigingsleven zal in een
dergelijk milieu minder intensief zijn dan in een
streek met kleine landbouwbedrijven.
De heer Florquin is de mening toegedaan, dat
een centrale kas, wier werkzaamheden zich over
een zo groot mogelijk gedeelte van het land uit
strekken, zich gemakkelijker zal kunnen ont
wikkelen dan een centrale, die slechts een be
perkt werkgebied heeft. Bij de eerste zullen de
algemene onkosten lager kunnen zijn, boekhou
ding en beheer kunnen in groter gebied uniform
worden gevoerd en worden vereenvoudigd, de
opleiding van functionarissen kan beter plaats
vinden, de beleggingspolitiek kan rationeler zijn,
enz.
Na 1920 doet zich ten aanzien van de Midden
kredietkassen een liquidatieproces voor. Als ge
volg hiervan werkten in 1930 nog vier Midden
kredietkassen, n.1. die te Leuven, Aarlen, Brugge
en Morlanwelz. Ook Aarlen en Morlanwelz
hebben na 1930 geen belangrijke activiteit meer
ontplooid, zodat toen alleen Leuven en Brugge
overblevende Middenkredietkas van Brutrsre
werd in 1935 gereorganiseerd. Een grote vlucht
heeft deze organisatie nimmer genomen. In
1940 telde zij slechts 10 aangesloten banken,
waarvan er sindsdien nog enkele zijn stilgelegd.
De economische crisis gedurende de jaren 1929
tot 1934 was oorzaak van moeilijkheden, welke
ook de Raiffeisenorganisatie in België niet on
aangetast lieten. De grote toevloed van spaar
gelden, zowel gedurende de oorlogsjaren 1914
1918 als ook en vooral in de na-oorlogse periode,
plaatste niet alleen de M.K.K., maar ook alle
andere spaarinstellingen voor moeilijke vragen
ten aanzien van de belegging dezer toestromende
gelden. De Raiffeisenorganisatie vond in eigen
kring geen emplooi voor deze gelden en ging
toen over tot belegging in particuliere indus
triële ondernemingen. Ten gevolge van de crisis
waren deze beleggingen echter aanzienlijk in
waarde verminderd, terwijl ze bovendien onvol
doende rendabel waren.
Waar, als gezegd, niet alleen het coöperatieve
landbouwcredietwezen in België door de crisis
omstandigheden in moeilijkheden geraakte, maar
alle spaarinstellingen, was de overheid in het be
lang der spaarders wel gedwongen in te grijpen.
(vervolg)
Andere Middenkredietkassen
00
De organisatie der
Raiffeissenkassen in nieuwe banen
1