DE KOSTEN VAN HYPOTHEKEN
76
verbonden is en de voorschriften, welke hierbij in acht
moeten worden genomen, hebben de effectenafdeling voor
grote arbeidsmoeilijkheden geplaatst, welke echter een goede
afdoening niet in de weg stonden.
In verband met de voorschriften der Nederlandsche Bank
dienen de kassiers thans elke maand een saldibalans bij de
Centrale Bank in, welke een beeld geeft van de stand van
zaken per de laatste dag van iedere maand. Deze saldi-
balansen zijn niet alleen van grote betekenis voor de Cen
trale Bank en de Nederlandsche Bank, maar geven tevens
aan de besturen en raden van toezicht de gelegenheid zich
een juist beeld van de bank te vormen, terwijl ze een richt
lijn geven voor de te voeren rentepolitiek.
H!et wetsontwerp Belastingherziening werd in het afge
lopen jaar door de Kamers behandeld en bracht aan dc
boerenleenbanken enige verlichting. Zonder in verdere
details te treden zij hier vermeld, dat het thans mogelijk is
1 5 van de winst belastingvrij te reserveren. De verwer
king hiervan geschiedt door de belastingafdeling der Cen
trale Bank automatisch op de zogenaamde fiscale balans.
De aanslagen of voorlopige aanslagen in de vermogens-
aanwasbelasting zijn thans vrijwel door alle banken ont
vangen.
f De Rijksdienst voor Landbouwherstel bleef voor verschil
lende financiële regelingen onze medewerking vragen. Wij
noemen hier een nieuwe regeling voor het verlenen van
voorschotten voor tuindersglas en de financiering van de
bijzondere bedrijfscredieten.
In 1947 werden de richtlijnen bekend gemaakt terzake
van de financiering van de opbouw van door oorlogsgeweld
vernielde boerderijen. Bij deze regeling dient de Centrale
Bank veelal de boerenleenbanken van advies.
Ook valt uit het afgelopen jaar nog te vermelden het ver
strekken van consumentencredieten, waarbij de boerenleen
banken hun bemiddeling verlenen tot uitvoering.
Wat het vraagstuk der propaganda en reclame betreft
werd door het bestuur der Centrale Bank de behoefte ge
voeld de activiteit, welke door de locale banken en de Cen
trale Bank op dit gebied tot uiting komt te coördineren en
een goed plan op te stellen. Te dien einde werd een propa-
gandacommissie uit bestuursleden en kassiers der boeren
leenbanken samengesteld en geïnstalleerd. Deze commissie
is haar werkzaamheden bereids begonnen en zal te zijner
tijd een rapport met eventuele richtlijnen uitbrengen.
Het bepalen van een aantrekkelijke spaargeldrente bleef
nog voor vele banken een moeilijk probleem, mede in aan
merking nemende het gestegen onkostencijfer.
De goedkoop-geld-politiek der Regering is één der oor
zaken van de moeilijkheid van genoemd probleem, hoewel
de Minister van Financiën de bestaande regeling voor de
in de schatkist ^gestorte vrije spaargelden met een rentever
goeding van 2/Z voor een jaar verlengde. Hiermede is
echter voor de boerenleenbanken, die gaarne aan de trouwe
spaarders een behoorlijke rente vergoeden, het probleem
nog geenszins opgelost, ofschoon de Centrale Bank over de
andere gedeponeerde gelden nog 1/8 meer rente ver
goedde dan verwacht werd.
Het totaal der spaargelden bij de boerenleenbanken, per
31 December 1946 nog groot 1030 millioen, liep in het
jaar 1947 geleidelijk terug tot 1.024 millioen. Deze ver
mindering behoeft geen verwondering te wekken, als men
zich er rekenschap van geeft tot welke hoogte de prijzen van
vee, voederartikelen, landbouwwerktuigen en alle verdere
bedrijfsbenodigdheden zijn gestegen.
Dit laatste is mede oorzaak, dat de uitstaande voorschotten
stegen respectievelijk van 73 millioen op 31 December
1946 tot 96.6 millioen op 31 Decerfiber 1947 en de uit
staande gelden in lopende rekening per 31 December 1946
stegen van 80 millioen tot 107,3 millioen op 31 Decem
ber 1947. 1f|
Het zal duidelijk zijn, dat de Centrale Bank een uitzetting
der gelden op lange termijn in verband met de liquiditeit der
gehele organisatie met een waakzaam oog beoordeelt.
Het is te verwachten, dat voor de voldoening van ver-
mogensaanwasbelasting en vermogensheffing enerzijds nog
grote bedragen zullen wegvloeien en dat anderzijds nog veie
aanvragen van voorschotten en credieten zullen worden
ingediend.
Tegen het einde van 1947 werd de Beschikking Afwikke
ling Geldzuivering door de Minister van Financiën afge
kondigd. Dit bracht voor de kassiers opnieuw een stroom
van voorschriften en circulaires over geblokkeerde-, optie-1
en beleggingsrekeningen. De Centrale Bank organiseerde in
dit verband over het gehele land voorlichtings- én inlich-
tingsdagen voor kassiers en bestuursleden der boerenleen"
banken, zodat de afwikkeling, naar gehoopt mag worden,
in goede banen geschieden kan.
Het jaar 1948 zal ons brengen de herdenking van het
vijftigjarig bestaan der Centrale Bank: als men bedenkt hoe
grote bijdrage de boerenleenbanken voor de stoffelijke en
zedelijke verheffing van het platteland hebben geleverd kan
het niet anders of dit feit zal in geheel ons land de aandacht
trekken.
Na bovenstaande algelmene gegevens kunnen dan volgen
de bijzonderheden, de eigen bank betreffende.
In verband met het feit, dat ons herhaaldelijk vragen
bereiken over de kosten, welke de notarissen in rekening
brengen bij het verlijden van hypotheekakten, geven wij
hieronder de tarieven op:
Het landelijk notarieel tarief voor hypotheken luidt als
volgt
tot en met 3.000.1 '/4 vermeerderd met 26.50;
boven 3.000.tot en met 5.000.1(4 ver
meerderd met 20.25 (echter tot een minimum van ƒ64.
boven 5.000.tot en met 25.000.82.75, ver
meerderd met 15/16% over het meerdere boven 5.000.
boven 25.000.tot en met 50.000.270.25,
vermeerderd met 15/32 over het meerdere boven
25.000.—;
boven 50.000.tot en met 200.000.387.44,
vermeerderd met 5/16 over het meerderè boven
50.000.—;
boven 200.000.tot en met 500.000.856.19,
vermeerderd met 15/64 over het meerdere boven
200.000.—;
boven 500.000.tot en met 1.000.000.1.559.31
vermeerderd met 5/32 over het rrteerdere boven
500.000.—;
boven 1.000.000.2.340.56 vermeerderd met
5/64 over het meerdere boven 1.000.000.
Wanneer de notaris het geld bezorgt, berekent hij in som
mige ringen 5/8 provisie daarvoor, welke provisie tot
5/16 wordt verlaagd als de geldgever óók provisie bere
kent. Bedoelde ringen zijn Arnhem, Breda, Dordrecht,
's-Gravenhage, Haarlem, 's-Hertogenbosch, Maastricht,
Middelburg, Roermond en Utrecht. Bovendien twee plaatsen
van de ring Zutphen, n.1. Apeldoorn en Deventer.
In de ringen Alkmaar, Almelo, Assen, Leeuwarden, Zut-_
phen (behalve de zo juist genoemde plaatsen Apeldoorn en
Deventer) en Zwolle kunnen de notarissen deze provisie
berekenen.
Grosse, borderel, assurantieverklaring (of één aantekenmg-
polis), certificaat van bezwaarheid of verkorte staat van in
schrijvingen, één kadastraal extract en verdere normale ver
schotten zijn onder het tarief begrepen. Bijzondere verschot
ten kunnen extra berekend worden.
Bij verhoging van de lening of het crediet wordt het tarief
alleen over de verhoging berekend, onverminderd de kosten
van royement.
Bij de uitbreiding van het onderpand wordt het tarief
berekend over twee derden van de waarde van het toege
voegde onderpand, met dien verstande, dat het verschul-