Vreemde Valuta
2
Credieten aan hen, die getroffen zijn door
oorlogsschade aan roerende goederen
Rekening „Geblokkeerd Rechtsherstel
Door ons is met het Commissariaat voor Oorlogsschade een regeling
getroffen, waardoor het mogelijk is, dat onze boerenleenbanken cre
dieten verstrekken aan personen, die door den oorlog schade hebben
geleden aan roerende goederen en voor wie door de betreffende
schade-enquête-commissie reeds een voorloopig schadebedrag is vast
gesteld.
De zekerheid voor deze credieten zal in het algemeen in hoofdzaak
bestaan uit cessie van de vordering, welke de credietnemer heeft op
den Staat, op een in uitzicht gestelde bijdrage wegens oorlogsschade.
Deze vordering kan echter niet zonder meer worden gecedeerd,
daar volgens het Koninklijk Besluit F 255 (Besluit Materiëele Oorlogs
schaden 1945) de bijdragen niet kunnen worden gecedeerd zonder
goedkeuring van het Commissariaat voor Oorlogsschade. Zou toe
stemming worden verkregen tot cessie, dan behoort deze cessie, zoo
als steeds, ter kennis gebracht te worden van den debiteur (in dit
geval den Staat). Volgens genoemd besluit moet dat in deze geval
len geschieden door inlevering van een authentiek afschrift of uit
treksel van de acte van cessie aan de met de uitbetaling belaste in
stantie, welke is het Centraal Verrekenkantoor van het Commissa
riaat voor Oorlogsschade.
Door dezen eisch van een authentiek afschrift of uittreksel, is de
hulp van een notaris onontbeerlijk, met de daaraan verbonden kosten,
waardoor degene, die crediet aanvraagt en die door de geleden schade
toch al is gedupeerd, nog eens extra belast wordt.
Daarom heeft de Centrale Bank zich met het Commissariaat voor
Oorlogsschade in verbinding gesteld met verzoek of het niet mogelijk
was,< dat de cessie eenvoudig werd erkend door het Centraal Ver
rekenkantoor. Tot onze vreugde werd deze bereidverklaring zeer vlot
verkregen.
Hieronder geven wij thans den gang van zaken weer, vanaf het
moment, dat het crediet wordt aangevraagd tot op het oogenblik dat
de boerenleenbank het kan verleenen
Indien een aanvrage om crediet wordt ingediend, moet de aanvrager
aan de bank opgeven het juiste enquête-nummer waaronder hij bij de
Schade-enquète-commissie (bij afkorting S.E.C.) is ingeschreven, de
plaats waar de S.E.C. is gevestigd, alsmede het bedrag dat de S.E.C.
als voorloopige schade heeft vastgesteld. Hij dient hierover een ver
klaring vanwege de S.E.C. over te leggen.
Vervolgens zendt de kassier alle gegevens, op de aanvrage betrek
king hebbende, op naar de Centrale Bank. Deze maakt een concept-
acte van cessie op en zendt deze in drievoud aan het Commissariaat
voor Oorlogsschade ter goedkeuring in. Dit Commissariaat wint het
advies in van de Maatschappij tot Financiering van het Nationaal
Herstel (Herstelbank), daar deze is belast met de controle op de be
steding der Rijksbijdragen.
Na ontvangen bericht van goedkeuring stelt de Centrale Bank de
definitieve credietovereenkomst en cessie-acte (deze laatste in twee
voud) op en zendt deze ter onderteekening aan de boerenleenbank.
Na onderteekening kan de boerenleenbank het crediet verstrekken.
Vervolgens zendt zij de geteekende acte van cessie weer aan de Cen
trale Bank, welke dan de erkenning kan vragen van het Centraal
Verrekenkantoor.
Belangrijk is, dat het nummer waaronder de betrokkene bij de
Schade-enquête-Commissie is ingeschreven, juist wordt opgegeven,
daar het Centraal Verrekenkantoor de cessie slechts erkend onder de
voorwaarde dat dit nummer juist is.
Bovenstaande regeling geldt uitsluitend wanneer het betreft oor
logsschade aan roerende goederen, welke tot de bedrijfsuitrusting
en/of handelsvoorraad van den aanvrager behooren, daaronder begre
pen huisraad.
Zooals algemeen bekend mag worden verondersteld, mag men over
buitenlandsche Valuta, waaronder verstaan wordt, saldi bij Banken
in het buitenland, zoowel als die bij banken in Nederland, benevens
buitenlandsche betaalmiddel, b.v. cheque's, bankpapier en munten,
niet vrij beschikken, doch is hiervoor in het algemeen benoodigd een
Vergunning van de Deviezen afdeeling van de Nederlandsche Bank te
Amsterdam. De Nederlandsche Overzeesche Gebiedsdeelen, Neder-
landsch-Indië, Curasao en Suriname worden hierbij gerekend onder
„Buitenland". Na verkregen vergunning tot betaling of uitvoer van
buitenlandsche betaalmiddel, „Deviezen", waarvoor behoudens enkele
uitzonderingen, slechts transacties betreffende den officiëelen import,
welke dus geadministrateerd zijn door het Centraal Bureau voor In-
en Uitvoer, in aanmerking komen, kunnen dergelijke betalingen slechts
via een deviezenbank worden bewerkstelligd.
Onder de uitzonderingen vallen o.m. overmakingen naar het buiten
land betreffende b.v. pachtbetalingen en ondersteuning van familie
leden, enz. Ook voor overmakingen aan niet-ingezetenen op hunne
rekeningen bij binnenlandsche banken en aan ingezetenen op hunne
rekeningen bij buitenlandsche banken is een vergunning vereischt.
Voor het verstrekken van buitenlandsche betaalmiddelen ter bestrij
ding van reis- en verblijfkosten aan hen, die een reis- en verblijf-
vergunning verkregen hebben, zende men pas na vergunning aan de
Centrale Bank. Deze stukken worden omgaand met de gevraagde
buitenlandsche betaalmiddelen terug gezonden.
Daar ook de Centrale Bank tot deviezenbank is aangewezen, kan zij
voor hare Boerenleenbanken en de cliënten hiervan en andere reke
ninghouders, alle buitenlandsche transacties uitvoeren. Desgewenscht
verleent de Centrale Bank hare bemiddeling bij het aanvragen van
vergunningen, alle gegevens betreffende de betalingen zende men
hiertoe aan de Centrale Bank. Zij belast zich met het incasseeren van
buitenlandsche cheque's en het realiseeren van bankpapier.
Verkoop van „Deviezen", buitenlandsche betaalmiddelen, bank
papier, cheque's en banksaldi, kunnen zonder vergunning aan een
deviezenbank plaats vinden. Desgewenscht moet de verkooper echter
een verklaring omtrent de herkomst afleggen.
Deze betaalmiddelen kunnen door de Boerenleenbanken dus zonder
meer van hare cliënten ter incasso worden genomen en aan de Cen
trale Bank worden gezonden. De omrekeningskoersen zijn door de
Nederlandsche Bank vastgesteld.
Buitenlandsche debiteuren, die betalingen aan Nederlandsche expor
teurs wenschen te voldoen door middel van overboeking, kunnen in
deze gevallen gebruik maken van de buitenlandsche bankrelaties van
de Centrale Bank.
In voorkomende gevallen kunnen cliënten van onze Boerenleen
banken dus deze bankrelaties aan hunne buitenlandsche afnemers
melden.
Het fcijn o.m.
voor Engeland en de Dominions
Midland Bank Ltd. Overseas Branch te London.
voor de Ver. Staten van Noord-Amerika
National Citybank of New York te New York.
voor Zweden
Svenska Handelsbanken te Stockholm,
voor België
Brussel Banque de la Société Générale de Belgique.
Antwerpen Banque d'Anvers.
voor Frankrijk
Comptoir National d'Escompte de Paris te Parijs.
In dergelijke gevallen, waarbij vereffening van buitenlandsche vor
deringen plaats vindt door middel van overboeking op één der ge
noemde bankrelaties der Centrale Bank, ten behoeve van cliënten van
Boerenleenbanken, dienen dezen de Centrale Bank te berichten of
gewenscht wordt een rekening in vreemde valuta te openen, dan wel
deze tegen de officieel vastgestelde koersen te realiseeren. Indien niet
anders bekend is, zal tot omrekening in Nederlandsch geld worden
overgegaan.
Voor den oorlog verleende de Centrale Bank in belangrijke mate
hare bemiddeling bij alle buitenlandsche transacties van de leden van
hare Boerenleenbanken, het incasseeren van vorderingen betreffende
export van land- en tuinbouwproducten, bloembollen, bloemen en
planten, zuivelproducten, visch, enz. en het betalen van schulden, ont
staan door import. Hetgeen thans voor import in aanmerking komt,
zal in hoofdzaak door de regeeringsinstanties bepaald worden. Bouw
materialen, glas, kunstmeststoffen, landbouwmachines, zaden enz., in
het algemeen alles wat noodig is voor den opbouw van ons land, zullen
echter in de eerste plaats in aanmerking komen.
Het vrijmaken van vooroorlogsche buitenlandsche saldi, zal, volgens
de laatst verkregen inlichtingen, geval voor geval behandeld dienen
te worden, althans wat betreft pondensaldi.
De Centrale Bank zal dus in de toekomst wederom gaarne hare
bemiddeling verleenen tot het vereffenen van alle buitenlandsche
valutatransacties van en voor de leden harer Boerenleenbanken, en is
bereid tot het verstrekken van alle gewenschte inlichtingen dien
aangaande.
Zooals bekend, moest de opbrengst van losbare obligaties (met uit
zondering van losbare Staatsobligaties) geboekt worden op een
speciale rekening „Geblokkeerd Rechtsherstel" 1), waarover niet be
schikt kon worden.
Thans is een Algemeene Vergunning verleend, waarbij aankoop van
effecten ter beurze uit deze geblokkeerde rekening wordt toegestaan.
Wij vestigen er de aandacht op, dat bij het opgeven van aankoop
orders, waarvan het verschuldigde bedrag voldaan wordt uit de reke
ning „Geblokkeerd Rechtsherstel", dit steeds moet worden vermeld.
Het voorbehoud wordt echter gemaakt, dat de gekochte fondsen
geblokkeerd moeten blijven, d.w.z. dat deze fondsen niet wederom
verkocht mogen worden.
Voor de aanwending van deze geblokkeerde rekening „Geblokkeerd
Rechtsherstel" voor andere doeleinden (zooals betaling van belastin
gen, aflossingen van een debetsaldo enz.) kan geen vergunning worden
verleend.
Het heeft dus geen nut aanvragen tot vergunning voor zoodanige
handelingen in te dienen.
Deze speciale rekening kan echter alleen worden aangehouden
bij de z g. inleveringskantoren d.w.z. dus bij leden van de Bedrijfs
groep Effectenhandel. De boerenleenbanken zijn uitsluitend lid van
de Bedrijfsgroep Landbouwcredietbanken en niet van de Bedrijfsgroep
Effectenhandel, zoodat zij de rekening „Geblokkeerd Rechtsherstel"
niet kunnen voeren. In voorkomende gevallen zal dus de opbrengst
van losbare obligaties (geen staatsobligaties) op geblokkeerde reke
ning rechtsherstel bij ons moeten worden overgeschreven.
Wij stellen ons voor U hierover binnen enkele dagen per circulaire
nadere aanwijzingen te geven.