AIFFEISEN-BODE
COOP.LANDBOUWCREDIETWEZEN IN DUITSCHLAND
KR NIEUWE
GRACHT 29
UTRECHT
ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 2
AUGUSTUS 1940
OFFICIÉÉL ORGAAN VAN DE
COÖPERATIEVE CENTRALE
RAIFFEISEN-BANK TE UTRECHT
INHOUD:
REDACTIONEEL GEDEELTE.
Zie Mededeelingen op blz. 15
REDACTIE EN
ADMINISTRATIE
TE LEF. 15867
VERSCHIJNT DEN EERSTEN
VAN IEDERE MAAND
ABONNEMENT F 0.50 PER JAAR
LOSSE NUMMERS 10 CENT
FRANCO PER POST
a. Redactioneel Gedeelte. ICoöp. Landbouwcredietwezen
in Duitschland. 2. De stijging van de grondprijzen. 3. De
particuliere Banken onder Controle. 4. Van onzen boeken
tafel, (Prof. Dr. Ir. G. Minderhoud, Landbouw-coöperatie
in Nederland). 5. Inperking van Credieten. 6. Vraag en
Antwoord. 7. Ter attentie van H.H. Kassiers onzer
Boerenleenbanken.
b. Mededeelingen. I. Spreekuren Juridisch Bureau. 2. Prof.
Dr. Ir. G. Minderhoud. 3. Functieverdeeling Bestuur.
4. Bestuur Grondkapitaalbank. 3. Verzonden circulaires.
6. Stenografisch Verslag. 7. Wijziging Onderling Waar
borgfonds. 8. Gedrukte Jaarverslagen.
c. Advertentiën.
In de Mededeelingen van het Centraal Bureau van Juli
1940 troffen we een artikel aan over de Landbouwcoöpe
ratie in Duitschland, waarin werd aangetoond, dat de
landbouwcoöperatie aldaar nog steeds haar zegenrijk
werk in het belang van den boerenstand kan vervullen, zij
het dan in het kader van den „Reichsnahrstand", waarin
het geheele landbouwbedrijfsleven onder centrale, uni
forme leiding is samengebracht en gesteld in dienst van
één groot doel: de voeding van het volk onder alle om
standigheden in veilige banen te leiden.
In dit artikel zullen we in het bijzonder de positie van
het Landbouwcredietwezen bezien. Men heeft bij den
overgang naar het Nationaal-Socialistisch regiem in
Duitschland begrepen, dat het coöperatief landbouwcre
dietwezen een dergelijke belangrijke rol in het economisch
leven van het land vervult, dat zonder zijn bestaan een
behoorlijke en doelmatige financiering van de landbouw
bedrijven niet goed denkbaar was.
De boerenleenbanken (Spar- und Darlehnkassen) zijn
aldaar als zelfstandige coöperatieve vereenigingen ge
handhaafd. Terwijl ze voordien haar taak echter zelf kon
den bepalen, zijn ze naar de beginselen van den corpora
tieven opbouw ingeschakeld in de organisatie van den
„Reichsnahrstand".
Het zal onze lezers interesseeren welke plaats het land
bouwcredietwezen in de organisatie van dien Reichsnah-
stand inneemt.
Deze Reichsnahrstand staat aan den top van den corpo
ratieven opbouw en wordt bestuurd door den „Rijksboe
renleider" (tegelijkertijd Rijksminister van Landbouw en
V oedselvoorziening)
Leden van den Reichsnahrstand zijn:
1°. Personen in den landbouw werkzaam en in onmid
dellijke betrekking hiertoe staand.
2 De landbouwcoöperaties en de centrale of regionale
organisaties.
3°. De handelaren en de verwerkers van landbouwpro
ducten en benoodigdheden.
4 Vereenigingen op landbouw-vaktechnisch gebied.
5°. Vereenigingen of bonden, die zich de ordening van
aanvoer, afzet en prijs van landbouwproducten tol
doel stellen.
De „Reichsnahrstand" omvat drie hoofd-afdeelingen:
Hoofd-afdeeling I. heeft tot taak de landbouwende be
volking in nationalen geest en op sociaal- en economisch
gebied voor te lichten en zorg te dragen voor de verster
king van den boerenstand als dragers van den eigen volks
aard.
Hoofd-afdeeling II heeft tot taak het praestatievermo-
gen van de landbouwbedrijven op te voeren, zoodat de.
hoogst mogelijke opbrengst verzekerd zal zijn.
Hoofd-afdeeling III heeft tot taak de distributie van de
goederen, welke de boerderij verlaten en de bewerking
en verwerking van die goederen te regelen ten dienste
van de voedselvoorziening.
Deze Hoofd-afdeeling III is in het bijzonder van belang
voor de coöperaties. In deze Hoofd-afdeeling is n.1.
naast 12 hoofdbedrijfsvereenigingen, die publiek-rechtelijke
lichamen zijn het „Reichsverband der deutschen land-
wirtschaftlichen Genossenschaften Raiffeisen" opgenomen.
Deze Centrale bond van landbouwcoöperaties heeft zijn
privaat-rechtelijk karakter bewaard, zij het dan dat hij
volgens de coöperatie-wet een publieke taak heeft.
In die bond waren vroeger en zijn thans nog het grootste
aantal landbouwcoöperaties en alle boerenleenbanken ge
organiseerd.
Deze Rijksbond kwam reeds in 1930 tot stand door ver-
eeniging van de verschillende Centrale bonden. Door den
oorlog, de revolutie en inflatie had Duitschland ontzettend
geleden. De nood dreef reeds toen tot nauwere aaneen
sluiting en samenwerking.
De organisatorische opbouw van den Bond blijkt 0.1.
duidelijk uit onderstaand schema, dat we aantroffen in het
jaarverslag van den Bond over 1937.