Coöperaties in Nederlandsch-lndië.
Het valt niet te verwonderen, dat in een land
als ons Indië de Coöperatieve Vereenigingsvorm
bloeit en vooral het platteland heeft veroverd.
Daar immers hebben precies dezelfde feiten als in
Nederland en elders tenslotte de oorzaken ge
vormd, waardoor de inlander zich genoodzaakt zag
een vereenigingsvorm te zoeken, waarbij hij was
gevrijwaard tegen de praktijken der woekeraars
en opkoopers en andere misstanden.
Geld- en Effectenmarkt
gedurende de maand Juli 1939.
Als gevolg van de telkenmale terugkeerende geruchten
omtrent vredesonderhandelingen tusschen de groote Euro-
peesche machten en mede in verband met de achteraf
tijdelijk gebleken oplossing van de kabinetscrisis, konden
de verschillende beleggingsfondsen een gedeelte van het
geleden verlies inloopen. Ook de noteeringen in aandeelen
wisten gedurende deze maand wat aan te trekken. De
nieuwe kabinetscrisis zal zijn terugslag op de Beurs echter
wel weer doen gevoelen De groote gebeurtenis van deze
maand ter Beurze was wel de bekendmaking van de fusie
van de Amsterdamsche Bank met de Rotterdamsche Bank-
vereeniging. Dat deze fusie voor de aandeelhouders van
beide instellingen zeer gunstig wordt geacht, blijkt wel uit
het feit, dat de aandeelen van beide banken na de bekend
making van de fusie onmiddellijk 30 hooger in koers
werden verhandeld. Hoewel ook deze maand de handel ter
Beurze geen groote omvang had, was de stemming toch
niet zoo gedrukt als vorige maanden.
MEDEDEELINGEN
'4
DE RAIFFEISEN-BODE.
Uitteraard is het de boerenstand, die voor het Coöpera
tieve Systeem het meest toegankelijk is. Immers, de plalte-
landsmentaliteit neigt meer dan de steedsehe mentaliteit
naar samenwerking en onderling hulpbetoon. Dit is een
verschijnsel, dat men overal kan waarnemen, óók in de
dessa's (dorpen) van ons Indië.
De inlandsche boer met zijn sawah's (rijstvelden) kon
vroeger crediet krijgen, zeker, doch het geld was duur.
De rente was hoog en de chinees is streng zakelijk en geeft
niets cadeau. Crediet-coöperaties waren hier de uitkomst.
De Regeering juichte de oprichting hiervan toe en wilde
gaarne helpen. In den beginne was men echter wat huiverig
gebruik te maken van de door het Gouvernement aange
boden diensten, daar men hierin het gevaar van een ver
strekkende overheidsbemoeiing zag, die er slechts op ge
richt was, invloed en zeggenschap in de pas opgerichte
vereeniging te verkrijgen men vreesde zoodoende van den
regen in den drop te komen.
Langzamerhand echter zag men het groote nut van een
goede samenwerking met de Overheid in en aanvaardde
dankbaar de hulp der Regeering, die meestal bestond in
voorlichting en adviezen, vooral, toen naast de crediet-
coöperaties steeds meer coöperaties van producenten op
kwamen, die ten doel hadden, gezamenlijk hun producten
te verwerken en te verhandelen, benoodigdheden aan te
koopen en tot een betere kwaliteit der producten te ge
raken. Ook deze coöperaties waren eerst opgekomen, toen
men tot het inzicht kwam, dat men hierdoor kon ontgaan,
dat b.v. de oogst voor een appel en een ei in handen van
opkoopers overging. De alles behalve kapitaalkrachtige
inlandsche boer moest vroeger genoegen nemen met een
veel te lagen prijs, daar hij door zijn economisch zwakke
positie geen hoogeren kon bedingen. Heeft men nu geoogst,
dan slaat men tegenwoordig gezamenlijk de rijst op en
krijgt daarop een voorschot. Het gunstigste moment kan
nu worden afgewacht om te verkoopen, en de boer is er
zoodoende heel wat beter aan toe.
Vooral deze landbouw-coöperaties zijn het, die den in-
landschen boer economisch veerkrachtiger maken. En dat
niet alleen door het directe finantieele voordeel, maar ook
door raad en steun, die zij verschaffen. Zoo geven zij den
boer b.v. raad omtrent de verbetering van zijn opbrengsten.
Van Regeeringszijde werd er via de coöperaties bovendien
vaak op aangedrongen, niet alles op één kaart te zetten
en het risico, waaraan de boer zoo onderhevig is, te ver-
deelen. Zoo werd b.v. de vischteelt op sawah's bevorderd.
Een goed voorbeeld van geslaagde coöperatie zijn een
12-tal rubberfabrieken, die zijn opgericht door inlandsche
eigenaren van rubbertuinen. Het benoodigde kapitaal werd
geleend van de Stichting voor Kleine Nijverheid, waarbij
de rubber-coupons als onderpand dienden. Door de oprich
ting van deze fabrieken, die tezamen ongeveer 30.000 ton
rubber kunnen produceeren, worden de Arabische opkoo
pers uitgeschakeld, waardoor de inlanders jaarlijks zeker
10 a 15 duizend gulden meer in handen krijgen dan vroeger!
Voorwaar een groote vooruitgang 1 Een groot voordeel is
bovendien, dat men nu geen tusschenpersonen meer noodig
heeft om met de exporteurs in contact te komen door de
verkoop-coöperatie vinden de producten den weg, die het
voordeeligst is.
De crediet-coöperaties (annex spaarbanken) nemen,
vooral ten platte lande, een enorme vlucht. De inlander is
zuinig en spaart graag. Deze instellingen maken ongeveer
80 van het totaal aantal der coöperatieve vereeni-
gingen uit.
Uit alles blijkt, dat de inlander een open oog heeft voor
het voordeel, dat deze vereenigingsvorm hem biedt, doch
het gaat hem ook gemakkelijker af, daar het geen bevol
king met een individualistisch karakter is, integendeel
men woonde in dessa's en was op elkanders hulp aange
wezen, dus moest mèt elkander vóór elkander werken
In wezen was de coöperatieve gedachte dus reeds gemeen
goed En nu men zich dit bewust is geworden en ziet hoe
veel er door organisatie en systeem kan worden bereikt,
heeft de coöperatievorm er niet weinig toe bijgedragen,
dat de economische positie van den inlander de laatste
jaren aan het verbeteren is.
De noteeringen waren (Zie Tabel pag. 15).
Van de geldmarkt valt dan ook deze maand weinig
bijzonders te melden. Geld op prolongatie handhaafde
zich op jkt
De noteeringen in vreemde valuta waren in Amsterdam
3 Juli
17 Juli
27 Juli
Londen
Berlijn
New-York
Parijs
Brussel (Belga)
8.8i'/,
75-50
188.25
4.9872
32.01
8.783/4
7 5.3272
187.75
4.977a
31.89
8-7572
75.—
186.875
4-9574
31-77
Sluiting kantoor.
Het kantoor der Centrale Bank zal gesloten zijn op den
nationalen feestdag, dien wij binnenkort hopen te vieren,
en op Koninginnedag (31 Augustus).