DE RAIFFEISEN-BODE.
EEN MERKWAARDIGE RING')
Hoe men de verhouding tusschen de
locale banken en de Centrale niet
moet zien.
In het voorgaande hebben wij getracht een beeld (uiter
aard een beeld, alleen in groote lijnen) te geven van de ver
houding tusschen de Locale Banken en de Centrale. Het is
daaruit reeds gebleken, dat men deze verhouding niet moet
zien als de verhouding bijkantorenhooldkantoor. Wij ves
tigen hierop den nadruk, omdat buitenstaanders dikwijls
meenen, dat de Locale Banken bijkantoren of filialen der
Centrale zijn. Dit is geenszins het geval. De Boerenleen
banken zijn afzonderlijke rechtspersonen, met eigen organi
satie en beheer. Bijkantoren of filialen worden opgericht
door het hoofdkantoor; maar de Centrale is opgericht door
de Boerenleenbanken. In beginsel zijn de Besturen en Raden
van Toezicht zelfstandig in hun beheer. De beperkingen dezer
zelfstandigheid hebben de Boerenleenbanken zich zelf
door besluiten van hun eigen orgaan, de Algemeene Ver
gadering der Centrale Bank opgelegd. In een groot deel
van het beheer blijven zij echter zelfstandig. Ook de controle
van den Kassier berust gedeeltelijk wij merkten het boven
reeds op bij de plaatselijke Besturen en Raden van
Toezicht.
Nederl. Coöp. Giro Crediet Ring U.A.
Wat wil deze nieuwe loot van de coöp. stam?
Er is een nieuwe looi aan de coöperatieve stam ontsproten.
Maar, als we ons niet zeer vergissen, dan is het een wilde
loot. En omdat we tegen de nieuwe loot sterke vermoedens
van wildheid hebben, willen we u over haar inlichten.
We hebben het oog op de Nederlandsche Coöperatieve
Giro-crediet Ring U.A., Nieuwe Uitleg 21, Den Haag. Deze
organisatie is een navolging van de in December 1934 te
Zürich door Werner Zimmerman opgerichte W.I.R.-Wirt-
schaftsring Genossenschaft (Wij-economische-ring coöpe
ratie).
Op een avond in 1934 was er te Bazel een vergadering,
waar gesproken werd over crisis en werkloosheid. In die ver
gadering stond een onbekende op, en deze zeide: ,,Ik heb
hier vier biljetten van 25 francs; die wil ik aan vier werk-
loozen geven, op voorwaarde, dat zij die biljetten binnen een
minuut een bestemming geven, door een aankoop te doen bij
een der in de zaal aanwezigen. Degene, die het biljet ont
vangt, moet het ook weer doorgeven, etc." De onbekende
maakte nog de bepaling, dat hij van iederen aankoop 2
provisie moest hebben. Na 45 minuten bleek, dat er 4 X 45
aankoopen gepleegd waren, en dat de onbekende 90 francs
provisie had ontvangen. Zou de onbekende 5 minuten later
de ruilgelegenheid gesloten hebben, zoo gaat de uiteenzetting
over het doel van den Giro-crediet Ring verder, dan zou de
omzet 5000 francs bedragen hebben en zou de initiatiefnemer
het heele bedrag van zijn gift in den vorm van provisie (2
van frs. 5000 frs. 100) hebben teruggekregen.
Ja, voegen wij daaraan toe, als de zaak twee uur geduurd
had, dan zou de onbekende met het aardige idee nog heel
wat meer gekregen hebben; misschien wel frs. 200.
Hoe dit zij, op dien avond is de gedachte van den Giro-
crediet Ring geboren, Hoe heeft men de zaak nu uitgewerkt,
en meer speciaal, hoe denkt de Nederlandsche organisatie
te werken
Stel, dat er een zekere Bruinsma lid wordt van deze
coöperatie. Hij moet dan 10,aan inleggeld en verplichte
bijdrage in het Garantiefonds storten, maar dat is tot daar
Overgenomen uit De Coöperatieve Gids van 16 April 1939.
aan toe. De Ring begint pas te werken, wanneer Bruinsma
nog een bepaald bedrag, bijv. 100.stort op girorekening
3001 van den Ring. Die 100.komt in de boeken van den
Ring te staan als 105.Bruinsma krijgt er dus 5.bij,
en met deze verhooging van zijn koopkracht kan Bruinsma
een behoefte bevredigen, die anders onvervuld moest blijven.
Dat is mooi. Wat kan Bruinsma nu doen met het tegoed van
105.Hij heeft van den Ring een speciaal giroboek
gekregen, en een ledenlijst. Stel nu, dat Bruinsma meubelen
wil koopen. Dan zoekt hij in de ledenlijst een meubel
handelaar op, die ook lid van den Ring is, hij koopt daar
voor 105.aan meubelen, en voldoet dien aankoop met
een speciale ring-giro. De meubelhandelaar accepteert dit
girobiljet, en voldoet met het tegoed, dat hij nu in de boeken
van den Ring krijgt, eenige leveranciers, die ook Ringlid zijn.
Zoo rolt de zaak door. Onze Bruinsma is misschien accoun
tant, en hij heeft wellicht onder zijn klanten ook een zaak,
die Ringlid is. Deze zal hem voor zijn accountantsdiensten
betalen met een ring-giro. Geschiedt er zooiets, dan is het
geld, dat Bruinsma in den Ring heeft gestoken, bij zijn
uitgangspunt teruggekeerd. Het heeft dus als het ware een
ring beschreven, en vandaar dat deze heele organisatie
„Ring" heet. Natuurlijk blijft het geld niet bij Bruinsma, doch
circuleert het weer verder.
Dat lijkt allemaal heel aardig, doch misschien zullen er bij
u twee vragen rijzen. De eerste luidt: is dit alles ook niet
te bereiken met gewone vermeerdering van geldcirculatie
(meer bankbiljetten; inflatie)? Het antwoord moet luiden
inderdaad. De tweede is: hoe kan die Ring bestaan, en hoe
kan ze ieder nieuw tegoed, dat bij haar gestort wordt, met
5 verhoogen? Het antwoord luidt Dat kan heel goed,
want de Ring berekent voor elke overschrijving 2
provisie. Dat is niet mis. Wanneer onze Bruinsma zijn
meubels koopt voor 105.dan incasseert de Ring dus
pl.m. 2.Betaalt de meubelfabrikant zijn leveranciers tot
een bedrag van 105.dan valt er weer pl.m. 2.aan
den Ring toe. Veronderstellen we, dat het bedrag gedurende
een jaar circuleert, en dan dus bij Bruinsma terugkomt, en
verder, dat het in dat jaar éénmaal per week van eigenaar
veranderd is (een zeer matige schatting), dan heeft de Ring
voor deze 52 handelingen geïncasseerd 52 X 2.104.-
Dat is dus de bruto-verdienste voor den Ring, en het zal u
duidelijk zijn, dat de organisatie, wanneer de zaken zoo
staan, gemakkelijk zoo welwillend kan zijn, om uw storting
met 5 te verhoogen. Zij werpt als het ware een baarsje
van 5.uit, om een snoek van bruto 104.te vangen.
Nu verricht de Ring nog meer diensten voor haar leden,
dan de bovenvermelde weldaden. Het gewone geld, dat de
leden op de girorekening van den Ring storten, kunnen ze
nooit meer terugkrijgen. De Ring komt dus, als de zaak wat
opneemt, dik in de slappe was te zitten, en ze is nu wel zoo
goed om van dat geld rentelooze voorschotten aan haar leden
te verschaffen, mits deze over goede onderpanden beschik
ken. Och, dat kan men ook gemakkelijk doen, wanneer men
over het girobedrijf zulke aardige provisies ontvangt.
Aardig is ook nog, dat eventueele bedrijfsoverschotten niet
aan de leden uitgekeerd worden. Wanneer de financieele
positie van den Ring dat toelaat, dan zal provisieverlaging
overwogen worden en ook zullen gebrekkigen en ouden van
dagen uitkeeringen ontvangen. Doch dat is alles vage toe
komstmuziek.
Deze organisatie verbeeldt zich nu door koopkracht-
verhooging de werkloosheid te kunnen bestrijden. Verhoogt
zij niet uw storting met 5 Jawel, maar van iedere aan
koop, die u doet, pikt zij 2 in. Feitelijk verhoogt ze dus
alle prijzen met 2 en verlaagt ze dus de koopkracht met
bijna 2
-) Voor bedragen boven 100.wordt over het meerdere Va
provisie berekent, doch het is duidelijk, dat de meeste overschrij
vingen minder dan 100.zullen bedragen, daar het gaat om be
taling van huishoudelijke uitgaven.
