Geld- en Effectenmarkt
gedurende de maand Sept. 1938.
DE RAIFFEISEN-BODE
35
ln tijden van geldruimte en de daarmede gepaard
gaande lage rente is de drang tot het plaatsen van
overtollig geld groot.
Dit kan een gevaar beteekenen.
Verlaat nooit den beproefden, veiligen weg om een
oogenblikkelijk voordeel te behalen.
niet terstond over het geheele bedrag moeten laten dispo-
neeren, want zij kon wel voelen, dat dit niet voor den bouw
van 't huis noodig was; de redelijkheid en de goede trouw
verplichtten haar tegenover ons, borgen, om erop toe te
zien, dat het crediet werkelijk als bouwcrediet werd ge
bruikt, en nu zij deze verplichting niet is nagekomen,
heeft zij geen vordering meer op ons.
De rechter stelde de borgen in hoogste instantie in het
gelijk.
Deze geschiedenis, lezer speelde zich niet af in ons land,
doch in Zwitserland. Wij kunnen dus geen positieve con
clusies te onzen opzichte eruit trekken. Wij vermelden
haar echter niet alléén, omdat zij interessant is. Zij mag o.i.
ook wel worden opgevat als waarschuwing. De uitspraak
van den Zwitserschen rechter berustte op de redelijkheid
en de goede trouw. Met die begrippen werkt tegenwoordig
ook de Nederlandsche rechter in sterke mate, zoodat het
niet uitgesloten is, dat ook hij tot een gelijke beslissing als
zijn Zwitsersche collega zou komen, als hem een dergelijk
geval werd voorgelegd.
Onze Boerenleenbanken kunnen tegen de beslissing van
den Zwitserschen rechter geen enkel bezwaar hebben.
Immers zij is geheel in overeenstemming met de Raiffeisen-
beginselen. Zie art. 35 der Model-Statuten „Het het
bestuur) moet dus weten, tot welk doel het geleende geld
wordt gebruikt en op dat gebruik zooveel mogelijk toezicht
houden."
Op grond van deze bepaling zou de Nederlandsche
rechter, wanneer een Boerenleenbank bij een geval als
het besprokene betrokken ware, o.i. zeer zeker een be
slissing, gelijk aan de Zwitsersche, vellen.
De geld- zoowel als de effectenmarkt stond gedurende
de geheele maand onder druk van de politieke moeilijk
heden. Als gevolg van de groote kans, dat het conflict
tusschen Duitschland en Tsjecho-Slowakije niet anders
dan met geweld opgelost zou kunnen worden, brokkelden
de koersen geleidelijk af om tenslotte aan het einde van
de maand met sprongen naar omlaag te gaan.
Het dieptepunt werd wel bereikt op 28 September toen
een voorloopige mobilisatie ten onzent werd aangekon
digd, en geen andere oplossing dan oorlog meer mogelijk
scheen te zijn. De koersen gingen met 20-tal punten om
laag, prolongatie stond op 2/2 °/o ofschoon geen geld was
te verkrijgen. Er was een ware paniekstemming. Dit beeld
wijzigde zich geheel toen bekend werd, dat er te München
tenslotte nog een conferentie zou worden gehouden tus
schen Duitschland, Engeland, Frankrijk en Italië. Daags
daarop, 29 September, was de beurs een en al optimisme.
Men zag koersstijgingen als nimmer te voren. De leidende
fondsen als Kon. Olie, H.V.A., Philips, konden van 30
45 punten in koers beteren.
Ook de obligatie-markt, waarvan de Staatsleeningen
zeer flauw zijn geweest, 3 °/o Nederland 1937 tot op 90 °/o,
wist na de gunstige ontwikkeling, zich weer geheel te
herstellen.
Over het geheel wordt de toestand ook voor de toe
komst, gunstig beoordeeld.
De koersen voor de geldmarkt waren te Amsterdam
1 Sept.
15 Sept.
29 Sept.
Londen
8.92
8.92V4
8.80
Berlijn
73.52V2
74.15
73.—
New-York
183.625
t85.375
185.50
Parijs
5-
5.oo'/4
4.92V2
Brussel (Belga)
30.97'/2
31.29
31-40
De koersen voor de effecten-markt waren
1 Sept.
15 Sept.
29 Sept.
3 Nederland 1936
102 3/„
iot3/s
100
3 °/o Nederland 1937
ioo5/8
987.
96
*G.B.
33y2 Nederland '38
102
ioo3/4
9972
3 °/o Ned. Indië 1937a
ioo'/2
100
9872
3j/2°/o Amsterdam 1937
101
ioo72
G.L.
IOO
3y2°/o Rotterdam 1937 6e
101
1007,6
9915/16
G.B.
3p2°/o 's-Gravenhage '37 II
T02'/4
10 I 7l6
ioo'/2
3 °/o Nrd. Holland 1938
98 7/s
V.K
987,
G.L.
gó'/2
B.
3 °/o Gem. Groningen '38
ioo'/2
V.K
100 7S
V.K.
993/4
V.K.
3^°/o Fr. Gr. Hyp. Bank
'OI5/l6
'017,6
G.B.
995/s
3y/o Ned. Hyp. Bank
IOI
IOl7 4
V.K.
99'I2
3y2°/o Gron. Hyp. Bank
I003/4
100 3/4
98 3/4
3p2°/o Utr. Hyp. Bank
TOI
ioo72
98
3y°/o Overijss. Hyp. Bank
ioo'/2
ioo72
98
33472
Aand. Kon. Olie
33874
3 3 2 72
Aand. H.V.A
46972
463
G.L
452
Aand. Philips
243
23672
G.L.
225
*G.L.
Aand. Ned. Handelmij
i5S
151
I4272
Aand. Ned. Sch. Unie
1 t6
I 16
G.L.
115
Aand. Deli Bat. Tab
216
2I372
215
*G.L
Aand. Deli Bat. Rubber
i6o72
G.B
14972
143
Cert. Anaconda Copp
257,6
2574
G.L.
25
Cert. Shell Union
H9/,6
G.L.
'17 Is
G.L
I i3/s
Slot-noteeringen.