DE NIEUWE RUILVERKAVELINGSWET EN DE
BOERENLEENBANKEN.
26
DE RAIFFEISEN-BODE
Op 1 Augustus j.1. is de nieuwe Ruilverkavelingswet in
werking getreden. Kwam onder de oude wet ruilverkave
ling slechts zeer sporadisch voor, onder de nieuwe wet zal
dit wel anders worden.
Onder de oude wet was het zeer moeilijk om tot ruil
verkaveling te komen onder de nieuwe wet daarentegen
is het veel minder moeilijk. Het staat te voorzien, dat de
ruilverkaveling nu met kracht ter hand zal worden ge
nomen reeds zijn verschillende omvangrijke plannen in
voorbereiding.
Wanneer de ruilverkaveling zich zoo uitbreidt, kan het
niet anders, of de Boerenleenbanken komen ermede in
aanraking. Zij zullen ermede in aanraking komen als hypo
theekhouders op land, dat in de ruilverkaveling begrepen
wordt. Derhalve zal bij onze lezers ongetwijfeld de wensch
bestaan om zich eenigszins van de nieuwe regeling, en in
het bijzonder van hetgeen deze bepaalt omtrent hypothe
ken, op de hoogte te stellen. Aan welke wensch wij bij
deze willen trachten tegemoet te komen.
De gang eener ruilverkaveling
volgens de nieuwe wet.
De nieuwe wet kent twee soorten van ruilverkaveling
de ruilverkaveling krachtens overeen
komst en de ruilverkaveling krachtens de
wet. De eerste is een geheel vrijwillige, onderlinge ruil
verkaveling; zij was onder de oude wet ook reeds moge
lijk (en is toen ook wel eens tot stand gekomen), maar de
nieuwe wet regelt nu een paar kwesties, die zich erbij
kunnen voordoen en vergemakkelijkt daardoor de ruilver
kaveling bij overeenkomst.
Deze soort van ruilverkaveling zal in de praktijk echter
wel niet zulk een belangrijke rol spelen, en daarom staan
wij er niet langer bij stil.
Hoe geschiedt nu, in het kort, een ruil
verkaveling krachtens de wet?
Zij moet beginnen met een aanvraag tot ruilverkave
ling van een blok perceelen. Deze aanvraag kan uitgaan
hetzij van een vijfde der eigenaren, hetzij van een vereeni-
ging, werkzaam in het belang van land- en tuinbouw, hetzij
van een publiekrechtelijk lichaam (gemeente, provincie,
enz.). Volgens de oude wet kon alleen een aanvraag, uit
gegaan van een vierde der eigenaren, in behandeling wor
den genomen. Thans kan het initiatief der eigenaren geheel
worden uitgeschakeld.
De aanvraag wordt ingediend bij Gedeputeerde
Staten. Deze beslissen of zij voor behandeling in aan
merking kan komen. Bij een toestemmende beslissing roept
het college een vergadering der eigenaren
bijeen, waar een besluit moet worden genomen, of de
aangevraagde ruilverkaveling al dan niet zal doorgaan.
Onder de oude wet was voor dit besluit vereischt toe
stemming van de meerderheid der eigenaren, die tevens
de meerderheid van het land in eigendom hadden. Er
waren dus eigenlijk twee meerderheden vereischt de
meerderheid van het aantal èn de meerderheid van de
oppervlakte. Deze eisch bracht mede, dat een klein aantal
eigenaren met vrij veel land de ruilverkaveling kon ver
hinderen. De nieuwe wet heeft ook hier een vergaande
vergemakkelijking ingevoerd voldoende is nu de meerder
heid van het aantal o f de meerderheid van de oppervlakte.
Dus nu kan een klein aantal eigenaren, die de grootste
helft van het land bezitten, de ruilverkaveling niet tegen
houden wèl kunnen zij de ruilverkaveling tegen den zin
der meerderheid erdoor halen.
Belangrijk is in dit verband nog, dat de wet hen, die niet
aan de stemming deelnemen, als voorstemmers beschouwt.
Dit is ook een nieuwigheid, die in de praktijk het behalen
van een meerderheid vóór de ruilverkaveling wel ten
zeerste zal bevorderen.
Alsof dit nog niet ver genoeg gaat, heeft de wetgever
hieraan toegevoegd, dat met de helft der vereischte
meerderheid kan worden volstaan, wanneer het algemeen
belang naar het oordeel van den Minister de ruilverkave
ling dringend vordert. En wanneer het algemeen belang de
ruilverkaveling zéér dringend vordert (het lijkt ons, tus-
schen twee haakjes, nogal moeilijk om uit te maken waar
de grens tusschen „dringend" en „zeer dringend" ligt), kan
de ruilverkaveling geheel buiten de eigenaren om tot stand
komen. In plaats van de eigenaren, besluit dan de wetgever
tot ruilverkaveling.
Uit dit alles blijkt wel, hoezeer de wet
gever er op uit is geweest om de deuren
voor de ruilverkaveling zoo wijd moge
lijk open te zetten!
Nadat het besluit tot ruilverkaveling is genomen, kan de
aanleg van wegen en waterloopen ter hand worden ge
nomen. Dit is ook iets nieuws. Het bijzondere is, dat deze
aanleg reeds kan geschieden voordat de ruilverkaveling
tot stand is gekomen. Er is wel tot de ruilverkaveling be
sloten, maar de nieuwe verkaveling is nog niet aange
wezen. Feitelijk heeft men hier een soort tijdelijke ont
eigening buiten de Onteigeningswet om. Uit den aard der
zaak ontvangen de eigenaren, die door die aanleg schade
lijden (het kan b.v. gebeuren, dat een nieuwe weg dwars
door hun perceelen heen loopt), vergoeding daarvoor
deze vergoeding wordt echter niet gegeven voor de waarde
van den grond die door den weg of de sloot in beslag
wordt genomen want binnenkort zullen de eigenaren in
plaats van hun tegenwoordige kavels, toch andere kavels
krijgen.
De uitvoering der ruilverkaveling ge
schiedt door een plaatselijke commissie, die
wordt benoemd door Gedeputeerde Staten en die werkt
onder toezicht en met bijstand van de centrale commissie
voor ruilverkaveling.
De commissie begint met schatting en verdee
ling in klassen van den grond en vaststel
ling van de rechthebbenden op de ver
schillende perceelen.
Eventueele bezwaren tegen de vaststelling van recht
hebbenden, die door overleg tusschen de plaatselijke com
missie en de belanghebbenden niet zijn opgelost, worden
behandeld door een rechter-commissaris kan deze geen
oplossing bereiken, dan worden zij verwezen naar de recht
bank, die op korten termijn uitspraak doet, waartegen
geen hooger beroep, doch wel cassatie-beroep mogelijk is.
Omtrent bezwaren tegen de schattingen wordt eveneens
door de rechtbank beslist (in hoogste instantie).
Nadat de rechthebbenden en de schattingen definitief
vast staan, maakt de commissie eenplanvanwegen
en waterloopen (de aanleg, waarvan hierboven
sprake was, loopt dus op het definitieve plan vooruit een
bewijs van des wetgevers bedoeling, dat voortvarendheid
zal worden betracht).
Na vaststelling van dit plan komt dan eindelijk datgene
waar het om te doen isihetplantotruilverkave-
1 i n g. Dit plan houdt in de nieuwe indeeling van kavels
de toedeeling der nieuwe kavels de vergoedingen voor
hen, wier nieuwe kavels minder waard zijn dan waarop zij
