DENKEN
EN
DOEN
4
DE RAIFFEISEN-BODE
scheid van taal en godsdienst zij is doorgedrongen naar
Noord en Zuid, naar Oost en West en is zelfs door de
Oceanen niet weerhouden. In Noord- en Zuid-Amerika, in
Afrika en Australië en in Azië heeft de coöperatieve ge
dachte wortel geschoten zij bereikte zelfs bijzondere
resultaten in Japan.
Zooals de coöperatieve gedachte de inwoners van een
gemeente dichter tot elkander brengt en hen tot een
familie maakt, zooals door de met elkander in centrale
organisaties verbonden plaatselijke vereenigingen de ge
meenten en gewesten onderling tot elkaar worden gebracht
door één gemeenschappelijk ideaal, dat de tegenstellingen
wegvaagt, zoo is ook datzelfde vereenigingswezen een
werktuig voor den arbeid in het algemeen belang gewor
den, dat de volkeren tot elkander brengt.
Het doorwerken der coöperatieve gedachte heeft niet
alleen overal het welvaartspeil der boeren verhoogd, doch
heeft ook hun vertrouwen in eigen kracht versterkt. Overal
waar dit vereenigingsleven de boeren bij elkander heeft
gebracht is hun gevoel van eigenwaarde grooter gewor
den, is uit den zoo dikwijls geminachten en uitgebuiten
boer een gelijkwaardig medeburger van den georgani-
seerden boerenstand gegroeid en is voor de ontwikkeling
van het landbouwbedrijf vrije baan verkregen.
Heden ten dage erkent men zelfs in de industriestaten,
dat de welvaart van den boerenstand de eerste voor
waarde is voor een lichamelijk, geestelijk, zedelijk en
economisch sterke bevolking.
Aldus heeft de coöperatieve gedachte een zegenrijke
werking gehad in alle landen, waar de bodemexploitatie
door den boerenstand geschiedt. En al mogen de vormen
van organisatie in verband met de eigen bijzonderheden van
elk land verschillen vertoonen, toch blijft overal als
stuwende en scheppende kracht de gedachte ten grond
slag liggen, dat ook de zwakken sterk kunnen worden
wanneer zij met vereende krachten hun doel nastreven.
De liefde tot den naaste is de zon, die de boeren tot den
gemeenschappelijken arbeid heeft gewekt. De Raiffeisen-
gedachte is uit Christelijke levensbeschouwing ontstaan.
Maar deze naastenliefde is vanuit de Christelijke landen
ook bij de volkeren met andere godsdiensten verbreid en
heeft in den zedenleer van Confucius en van Boeda een
voedingsbodem gevonden, want ook daar wortelt de
coöperatieve gedachte in de hulpvaardigheid voor den
zwakken medebroeder.
Daar waar de ethische grondslagen ontbreken kan de
coöperatieve samenwerking niet gedijen. Het grootste ge
vaar voor het leven eener vereeniging is steeds dan aan
wezig, wanneer haar bestuur en hare leden hun coöpera
tieve vereeniging nog slechts als een juridische vorm, als
eene onderneming, welke het eigenbelang moet dienen,
beschouwen en wanneer zij vergeten, dat ieder hunner zich
slechts aan het gemeenschappelijke vuur mag warmen,
dat tot het welzijn van allen gezamenlijk is ontstoken.
Op dezen gedenkdag wenden wij den blik naar de plaats
waar Raiffeisen eenmaal werkzaam was en naar zijn
laatste rustplaats in Neuwied.
Wordt levendig Gij geest van liefde tot den naaste, tot
den buur, tot de stadgenooten, tot het volk, tot de ge-
heele menschheid Wordt levendig en vervult wederom
het denken en voelen van onze families, onze buren, onze
dorpsgenooten, onze landbouworganisaties, onze boeren
en van de volkeren der aarde.
Ja van de volkeren Want Raiffeisenwerk is vredes
werk, zoo lezen wij in-het schoone gedenkboek van het
huidige feest. Vredeswerk, omdat werken voor een ge
meenschappelijk doel de volkeren tot elkander brengt.
Vredeswerk, omdat de coöperatieve samenwerking in het
vereenigingsleven den boer sterk maakt, hem aan zijn land
bindt en zoo den voor den vrede zoo gevaarlijken concur
rentiestrijd in den wereldhandel beteugelt, Vredeswerk,
omdat in deze samenwerking van den boerenstand het
evangelie der naastenliefde gepredikt wordt, dat toch eens
de menschheid naar den eeuwigen vrede moet leiden.
Wij willen daarom thans, nu de wereld zich gereed
maakt tot den afschuwelijksten van alle oorlogen hier bij
de viering der nagedachtenis van den grooten Duitscher
Friedrich Wilhelm Raiffeisen de heilige vlam der liefde
ontsteken. Moge zij over alle grenzen en zeeën heen haar
licht verspreiden en de menschen den geest van samen
werking, zooals Raiffeisen dien ten toon spreidde, brengen.
Ik kom uit een land, dat zich het Zwitsersche Eed
genootschap noemt, in welk genootschap volkstammen
met verschillende taal, godsdienst en herkomst met elkan
der zijn verbonden, die ieder elkanders volkskarakter
waardeeren. Op dit Zwitsersche volk heeft een Duitsche
dichter de woorden toegepast „Wij willen zijn één ver
eend volk van broederen". Mogen steeds meer menschen
door de gedachte van onderlinge hulp en samenwerking
in den geest van Raiffeisen worden aangegrepen, totdat
ook de volkeren der aarde als broeders worden, die het
eigen leven van ieder volk respecteeren, elkander be
minnen en wederzijds behulpzaam zijn.
Het Internationale Landbouwcomité werkt in dezen
geest en ziet in Friedrich Wilhelm Raiffeisen een wel
doener, die in zijn eigen land arbeidde en die als verkon
diger der naastenliefde voor de menschheid een zegen is
geworden.
Moge deze herdenkingsdag de Raiffeisengedachte op
nieuw tot verlevendiging brengen en haar dragen over het
geheele wereldrond tot welzijn van den boerenstand, tot
heil der menschheid en tot versterking van den wil tot
vrede onder de volkeren.
over het treffen van een
pensioenregeling voor den
Kassier is goed
deCentraleBank wil gaarne
daarbij van voorlichting
dienen, maar dan moet men
ten slotte ook komen tot
anders bereikt men alleen,
dat er geen ouderdoms
verzorging voorden Kassier
komt, waarbij wij dan maar
niet willen „denken" aan
de omstandigheden, waarin
Echtgenoote en kinderen
zullen achterblijven, indien
hun verzorger komt te
vallen.
