DE RAIFFEISEN-BODE
(de dekking) wordt gegeven door den schuldenaar. De
schuldenaar wordt in de wandeling dikwijls genoemd de
hypotheeknemermaar ook dit is verkeerd hij is de
geldnemer, en de schuldeischer neemt als dekking de
hypotheek.
Het betitelen van den schuldenaar als hypotheeknemer
en van den schuldeischer als hypotheekgever is zóó inge
roest, dat wij in het navolgende het gebruik van deze
woorden zooveel mogelijk zullen vermijden. Maar als wij
ze toch eens gebruiken, zal het zijn men denke hier
aan in hun juiste beteekenis.
2. Soorten van hypotheken.
Men onderscheidt verschillende soorten van hypo
theken de gewone hypotheken (tot zekerheid voor een
bepaalde schuld, die tegelijk met de hypotheekverleening
ontstaat), de crediethypotheken (tot zekerheid voor toe
komstige schulden) en de z.g. waarborghypotheken (tot
zekerheid voor reeds vroeger ontstane schulden). De naam
„waarborghypotheek" is eigenlijk ongelukkig, want alle
hypotheken dienen tot waarborg, maar zij is nu eenmaal
ingeburgerd, en daarom nemen wij hem maar over.
De hypotheken tot zekerheid voor beheer zijn een onder
deel van de crediethypotheken zij dienen immers tot
zekerheid voor mogelijke toekomstige schuld.
De onderscheiding is voor de praktijk van weinig belang,
behalve in dit opzicht, dat de waarborghypotheken door
de notarissen mogen worden verleden tegen een vermin
derd tarief van het gewone tarief, met een minimum
van 20.zulks echter met deze restrictie, dat de
schuld of verplichting, waarvoor de hypotheek wordt ge
vestigd, moet hebben bestaan op 17 Maart 1934.
3. De vestiging der hypotheek.
De vereischten voor vestiging eener hypotheek zijn
a. een notariëele akte
b. inschrijving der hypotheek ten hypotheekkantore.
De hypotheek onstaat eerst met de inschrijving van
daar, dat het van belang is, dat de notaris de hypotheek
terstond na het verlijden der akte laat inschrijven. Anders
loopt men het risico, dat een schuldenaar, wiens geweten
niet al te nauw is, vóór de inschrijving nog gauw even
elders geld op hypotheek opneemt wordt die hypotheek
eerder ingeschreven, dan wordt hij, die dacht eerste
hypotheekhouder te worden, tweede
Over den inhoud der notariëele akte kunnen wij kort
zijn. Het Bestuur of den Kassier behoeven zich hier
omtrent niet te bekommeren. Zij kunnen den inhoud aan
den notaris overlaten, zooveel te meer nu de Centrale
Bank model-akten met algemeene voorwaarden heeft in
gevoerd (zie het hierover handelende artikel elders in
dit nummer). Dit neemt natuurlijk niet weg, dat het ge-
wenscht is, dat degene, die voor de Boerenleenbank ver
schijnt bij het passeeren der akte, goed luistert of de
perceelen, die onder de hypotheek vallen, goed in de
akte staan.
Al behoeven wij over den inhoud der hypotheekakte
dus niet veel te zeggen, toch mogen wij niet nalaten mel
ding te maken van de vier bekende bedingen, die in geen
enkele hypotheekakte mogen ontbreken. Het zijn
a. het veilingsbeding het beding, dat de schuld
eischer bij nalatigheid van den schuldenaar overeen
komstig art. 1223 lid 2 Burgerlijk Wetboek mag ver-
koopen
b. het beding van niet zuivering het beding, dat de
kooper bij executie geen „zuivering" ontlasting) van
het onroerend goed mag vorderen van dat gedeelte der
hypotheek, dat er eventueel niet „uit" komt
c. het huurbeding het beding, waarbij de eigenaar
wordt beperkt in zijn bevoegdheid om het onroerend goed
te verhuren of te verpachten
d. het assurantiebeding het beding, dat de ver
zekeringspenningen, ingeval van schade aan het onroe
rend goed en uitkeering daarvoor, in de plaats der hypo
theek zullen treden.
De twee eerstgenoemde bedingen kunnen slechts gel
den voor eerste hypotheken.
Aan de vestiging eener hypotheek zijn, gelijk bekend,
kosten verbonden. Soms wil men te voren wel weten,
hoeveel de kosten van de meest voorkomende hypothe
ken ongeveer bedragen. Volgens het door de Broeder
schap voor notarissen opgestelde tarief wordt voor
hypotheken van 1000,tot 15.000,berekend
15,plus 1 °/o over het bedrag met een minimum van
30,(voor hypotheken tot 1000,is er geen be
paald tarief).
Behalve de kosten der notariëele akte zijn in dit tarief
begrepen alle onkosten, aan de hypotheekverleening ver
bonden, behalve bijzondere onkosten (b.v. een dure
recherche deze is duur o.m. wanneer zij betrekking
heeft op een groot aantal perceelen).
Het boven vermelde tarief draagt het karakter van een
advies maar over het algemeen komen afwijkingen ervan
echter slechts zelden voor.
Wat de z.g. waarborghypotheken betreft, verwijzen wij
naar wat hieromtrent werd opgemerkt onder 2.
4. Hypotheek op erfpacht.
Hypotheek kan niet alleen worden gevestigd op grond
en gebouwen (onroerend goed in den gewonen zin van
het woord), maar ook op z.g. onroerende rechten. Het
onroerende recht, dat in de practijk vrijwel uitsluitend
voorwerp van hypotheekverleening is, is het recht van
erfpacht. Ook bij de Boerenleenbanken komt wel eens
een aanvrage tot het verstrekken van een voorschot of
crediet tegen hypotheek op erfpacht in. Tegenover zulk
een aanvrage zij men zeer voorzichtig. Alvorens zij wordt
ingewilligd, moet de „titel" van de erfpacht (de akte,
waarbij zij is gevestigd) nauwkeurig worden nagekeken.
Het is immers mogelijk, dat bepalingen erin voorkomen,
die de mogelijkheid openen, dat de erfpacht spoedig ein
digt. En als de erfpacht eindigt, valt hiermede het voor
werp der hypotheek en dus ook de hypotheek zelf. Men
moet dus alleen geld geven tegen hypotheek op erfpacht,
wanneer het menschelijkerwijs gesproken zeker is, dat
de erfpacht zal blijven bestaan tijdens den geheelen duur
van het voorschot of crediet, en wanneer ook vast staat,
dat zij tijdens dien geheelen duur voldoende executie-
waarde zal bezitten. Men zende voor het onderzoek
hiervan de titel der erfpacht ter inzage aan het Juridisch
Bureau, en eerst wanneer dit heeft verklaard, dat hypo
theekverleening geen bezwaar ontmoet, ga men hiertoe
over.
5. Stukken, die de Bank moet hebben.
De stukken, welke de Bank in verband met een hypo
theek moet hebben, zijn
A. De grosse der hypotheekakte. De eigenlijke hypo
theekakte blijft bij den notaris (dit is de z.g. minuut-akte).
Deze geeft aan de Bank een grosse, zijnde een afschrift
der akte, dat aan het hoofd voorzien is van de woorden
„In naam der Koningin" en aan het slot „Voor eerste
grosse uitgegeven aan de Coöperatieve Boerenleenbank
teEen grosse heeft z.g. executoriale kracht. Men
kan er niet alleen mee verkoopen overeenkomstig art. 1223,
maar men kan er ook executoriaal beslag mee leggen op
andere bezittingen van den schuldenaar, wanneer men dat
mocht wenschen.
Sommige notarissen geven aan hun cliënten voorloopig
