DE RAIFFEISEN-BODE.
Waar de koopkracht van het Nederlandsche publiek zich
niets wijzigt bij devaluatie en ten aanzien van de koopkracht
voor vele consumptie-artikelen ik kom daarop terug
voorloopig slechts een vermindering plaats heeft, is niet
aan te nemen, dat deze prijsstijging voor zal kunnen komen.
Zelfs al zou zij door de Regeering worden getolereerd, het
geen mij aan de hand van het Belgische voorbeeld zeer on
waarschijnlijk voorkomt, dan zou het toch de vraag zijn,
of er van het Nederlandsche publiek meer te vragen is. Ge
zien de uitingen uit de zuivel-organisaties mag dit in hooge
mate betwijfeld worden.
Ook op de binnenlandsche markt voor kaas en versche
melk zal vermoedelijk geen stijging kunnen plaats hebben
ot bever worden toegelaten en daarmede zal onze onder-
melk ook niet uit den deplorabelen toestand, waarin die nu
verkeert kunnen worden verlost.
Summa summarum zal ten aanzien van de zuivel het
pover resultaat zijn, dat er voor de landbouwers in totaal
voor de geheele melkproductie misschien enkele millioenen
meer te verdienen zijn, als men tenminste niet van regee-
ringszijde meent, dat de opofferingen van de devaluatie
voor de overige bevolking moeten worden gecompenseerd
door lagere vetprijzen over de geheele linie, hetgeen het
kleine voordeel in een groot nadeel zou doen omslaan.
Voor de varkens zal de prijs die in Engeland is te be
dingen natuurlijk hooger zijn. Evenzeer voor het spek, dat
nog hier en daar wordt geëxporteerd. Deze hoogere prijzen
kunnen niet aan de landbouwers worden doorgegeven, om
dat er geen enkele aanleiding is, dat de binnenlandsche
markt als zoodanig mee zal gaan. Pas na langeren tijd, en
wij hebben reeds de ervaring opgedaan, dat een dergelijke
aanpassing zich niet dan na betrekkelijk langen tijd door
zet, is een mogelijkheid van prijsstijging te verwachten. Het
moet betwijfeld worden, of zelfs een verlaging van de hef
fing een belangrijke prijswijziging zal tengevolge hebben,
omdat het aanbod bij de varkens van grootere beteekenis
is op de prijsvorming dan de vraag aan varkensvleesch.
Voor een der belangrijkste export-artikelen, de eieren,
zal de positie ten aanzien van den export op finantiëel ge
bied zonder eenigen twijfel gunstiger worden. Waar even
wel contingenteering aan alle kanten hier is of dreigt, zal
dit niet gepaard kunnen gaan met een evenredige vermeer
dering van den export, zoodat uiteindelijk het Landbouw-
Crisisfonds wel zal kunnen profiteeren, maar dat een op
trekken van de binnenlandsche eierenprijzen, wat misschien
in het raam van de algemeene Regeeringspolitiek ook niet
zou worden getolereerd, niet is te verwachten, vóór een
veel verdere aanpassing van de productie bij de dan te
verwachten consumptie is verkregen.
Voor de tuinbouwartikelen geldt ditzelfde. Ook daar zien
we, dat het de binnenlandsche markt is, die, gezien de con-
tingenteeringen en rechten in 't buitenland, de prijs bepaalt
en op deze binnenlandsche markt wijzigt zich bijzonder
weinig.
Summa summarum moet voor den landbouw van een
devaluatie bij een door de Regeering gevolgde politiek van
geen prijsstijging, dus bij een navolging van het Belgische
voorbeeld, eerder nadeel dan voordeel te verwachten zijn.
De landbouw zal voor verschillende gebruiksartikelen, die
van geheel of grootendeels buitenlandschen oorsprong zijn,
en waarvoor de prijsstijging niet is tegen te houden, een
hoogeren prijs hebben te betalen en zal voor zijn eigen
artikelen niet meer ontvangen. De finantiëele positie van
den landbouwer wordt dus slechter dan zij tot nu toe ge
weest is.
Men kome mij niet aan met de gedachte, dat de koop
kracht van het Nederlandsche volk grooter zal worden. Op
zijn best blijft de totale koopkracht gelijk, want onze im
porten zijn grooter dan onze exporten en het is heel fraai
als onze betalingsbalans nog in evenwicht is. Alleen in het
laatste geval zouden wij in totaal koopkracht er niet min
der van worden, maar van een verbetering is geen sprs
De verbetering komt pas, als tengevolge van devalu,
grootere export zou komen. Het is dus bij devaluatie
zijn minst gesproken een zéér lange weg tot verbetering
voor den landbouw is het voorloopig zeer zeker géén i
betering.
Is men dan bij deze devaluatie ineens van den rompslol
van crisismaatregelen, zooals we die nu kennen, af? 1
ware misschien een klein offer waard. In geenen deele! I
devaluatie, die binnen de perken van het mogelijke bl,
brengt geen enkelen prijs op het peil, waarop wij dezen
Ien moeten hebben. Wij zullen dus behalve devaluatie i
lerlei andere kunstmatige maatregelen noodig hebben
de prijzen op peil te houden en onze crisismaatregelen 2
luist daarvoor ingesteld. Misschien wordt het iets gemi
keiijker, omdat de prijsverhoudingen iets meer zijn ai
gepast.
Ook zij, die van devaluatie een stijging van landprijj
en een gemakkelijker betaling van vaste lasten verwacht,
vergeten, dat de landprijzen ook op het oogenblik ren
volmaakt kunstmatig zijn, zoodat, als de devaluatie ni
uitdrukkelijk gepaard gaat met den uitgesproken wensch cl
Regeering om de prijzen der landbouwproducten te vo
hoogen, van een stijging der landprijzen en dus van een 11
makkelijker dragen van de vaste lasten geen sprake i
kunnen zijn.
Mijn vrees, dat voor onzen landbouw devaluatie voa
loopig een sterke achteruitgang is, wordt hierdoor dan o<
niet geremd. Als devaluatie werkelijk een middel was c
tot een oplossing van de crisis leidde, dan zou in die land:
waar de devaluatie is toegepast, groote verbetering moei:
ingetreden zijn en nu is misschien geen enkel land beter
vergelijken imet ons land, wat de landbouw betreft, dan e
land als Denemarken, dat ook voor een groot deel op dl
export van agrarische producten is aangewezen. En h
slecht daar de toestand is na een devaluatie, die de gr€'
zen van hetgeen men zich in Nederland voorstelt, toch wi
zal overschrijden, blijkt uit de stroom van boeren, die d:
vorigen Maandag naar hun koning zijn getrokken, om hi
ondragelijken nood te klagen. Als voor Denemarken, wa;
men de devaluatie tot in de consequenties heeft toegepa:
en waar men zelfs voor verschillende voor ons noodzak
Iijke dingen geen geld meer heeft om het te koopen, d
zoo is, moge dit voor ons land een aanwijzing zijn, dat w
met moedwillig in deze richting mogen gaan. Speciaal on;
landbouw, die door een serie maatregelen, over welker ui'
voering en over welker geheel men verschillend kan dei
ken, maar die toch een prijsstijging tengevolge hebben g,
tiad die, ik geef dit gaarne toe, voor verschillende artikele
en zeker voor het belangrijkste artikel, de melk, niet h<
doel heeft bereikt, dat men zich voorstelde, maar toch h<
peil sterk heeft doen stijgen boven den wereldmarktprij
zou de dupe zijn. Men kan ook zeggen, dat ons land vod
den landbouw voor ieder landbouwartikel een fijn genuan
ceerde devaluatie heeft toegepast, die maakt, dat we va:
de botte bijl van de algemeene devaluatie tenminste in al
zienbaren tijd niets anders dan sterke nadeelen kunne:
ondervinden.
In de meeste landen is de devaluatie gekomen onde
dwang, om financieel-technische redenen, ook omdat me!
het, door de angstpsychose van de bevolking, niet mee,
kon houden. Als dit bij ons komt, dan zullen wij ons er bi
neer hebben te leggen. Maar dan zullen wij den eisch moetei
stellen en daarop dienen wij ons nu reeds te beraden, da
onze landbouw, die van de crisis het zwaarste heeft gedra
gen en voor wie voor groote groepen de reserves totaal ziji
uitgeput en het levenspeil is aangeland daar, waar het li<:
ver beneden het gemiddelde levenspeil onzer bevolking
niet weer de lasten draagt van deze dan onontkoombari
maatregel.
Dan moet aan devaluatie verbonden worden de doelbej
