Twee of meer loopende rekeningen ten nar
van één credietnemer
42
DE RAIFFEISEN-BODE
Combinatie van twee of meer credieten,
aan één persoon verleend, is over het
algemeen zeer gewenscht. Zoodanige
combinatie kanop verschillende manieren
worden geregeld bij onderhandsche acte
Een enkele maal komt het voor, dat aan één persoon
meer dan één crediet in loopende rekening wordt verleend.
Gewoonlijk is dan de zekerheid voor de diverse credieten
verschillend. Voor het eene crediet zijn b.v. A en B borg,
voor het andere C en D. Of het eene crediet is gedekt door
borgstelling, het andere door hypotheek.
In dergel ij ke gevallen i s j) p 1 e 11 e ndheid
vereischt.
Wanneer de twee (of meer, maar met meer dan twee
zullen wij verder maar geen rekening houden) credieten zijn
verleend bij afzonderlijke akte's, die geen speciale bepa
lingen bevatten omtrent combinatie der rekeningen, moeten
de rekeningen nauwkeurig gescheiden worden gehouden.
De kassier moet dus twee loopende rekeningen aanhouden.
Bij elke post moet hij zich afvragen op welke van de twee
rekeningen moet zij worden geboekt? Hier begint de
moeilijkheid. In de praktijk vergeet de credietnemer her
haaldelijk om aan te (laten) geven, op welke rekening een
post thuis hoort. Als hij contanten komt storten of halen,
kan men het hem meteen vragen, maar als een cheque, door
hem uitgegeven, wordt aangeboden, of wanneer hij schrif
telijk een giro-opdracht geeft, is hij niet bij de hand. Heeft
hij dan verzuimd aan te geven in welke rekening de post
moet worden geboekt, dan zit de kassier met de handen in
het haar. Hetzelfde is het geval, wanneer een derde ten
gunste van den credietnemer komt storten. Deze weet
natuurlijk niet, in welke rekening de storting moet komen.
De kassier kan natuurlijk omtrent dergelijke posten,
waarvan niet blijkt in welke rekening zij moeten komen,
zelf een beslissing nemen, maar deze beslissing is uit den
aard er zaak willekeurig, en zal misschien zoowel bij den
credietnemer als bij de borgen voor een der credieten be
zwaren doen rijzen.
Ook zou de kassier dergelijke posten voorloopig in een
kladboekje kunnen boeken, om ze in het grootboek over te
brengen nadat hij van den credietnemer heeft vernomen,
voor welke rekening zij bestemd zijn. Maar hiertegen be
staan bezwaren van practischen aard: mogelijkheid van ver
geten; niet bij-zijn van het grootboek, enz.. Deze handelwijze
moet zeker worden afgekeurd.
Een derde oplossing is, dat de credietnemer aan den
kassier opdracht geeft om alle posten over één rekening te
laten loopen. De andere rekening blijft dan op hetzelfde
saldo staan,
Dit is een oplossing, waar wat voor te zeggen valt. Maar
meestal zullen de borgen voor het crediet, dat zoodoende
van alle omzet verstoken blijft, er wel bezwaar tegen hebben.
En zonder hun schriftelijke accoordverklaring behoort deze
oplossing o.i. toch niet in praktijk te worden gebracht.
De meest juiste oplossing, die geen moeilijkheden en
bezwaren oplevert, is gelegen in vereeniging der beide
rekeningen. Maar deze vereeniging mag de bank niet op
eigen houtje bewerkstelligen. Zij moet berusten op een akte,
te onderteekenen door credietnemer en borgen. Het
Gelijke zekerheid zal, naar wij aannemen, vrijwel nooit voorkomen
om deze reden, dat het voor de hand ligt om bij een tweede crediet-
verleening onder gelijke zekerheid, als voor het eerste crediet is ge
steld, een akte van credietverhooging te laten teekenen, zoodat er
één crediet blijft.
Juridisch Bureau zal zich met het opmaken van dergc
akte's gaarne belasten.
Men vraagt zich wellicht af, hoe het bij zulk een i
binatie der rekeningen staat met de aansprakelijkheid
borgen. Deze aansprakelijkheid moet worden geregeld i
akte. Een billijke regeling is, dat de aansprakelijkheid ia
verdeeld naar verhouding der beide credieten. Stel. d:
een crediet is, groot 2.000,waarvoor borg zijn A e
dezelfde credietnemer heeft ook nog een crediet
4.000,onder borgstelling van C en D. Nu worden 1
credieten gecombineerd tot één crediet van 6.000.—
aansprakelijkheid van A en B dient nu beperkt te wo
tot een derde van het debetsaldo op het gecombine
crediet, terwijl C en D aansprakelijk zullen zijn voor
derde. Dit is een billijke regeling, die willekeur
nadeele van een der groepen van borgen geheel uit:
Maar natuurlijk kan men de zaak ook anders reg
B.v. zóó, dat beide credieten worden gemaakt tot
crediet onder de bepaling, dat borgen A en B
sprakelijk zijn voor het eerste gedeelte van het debets
tot een grens van 2.000,en C en D voor het boven
grens uitgaande bedrag. Welke regeling in een bepaalc
val het meest billijk is, hangt van de omstandighedei
Naar onze meening zal over het algemeen de eerstgenof
oplossing de billijkheid het meest nabijkomen.
De akte, waarbij twee credieten worden gecombim
moet gelijk gezegd door de borgen worden i
onderteekend. Zij zullen over het algemeen wel bereid
om te teekenen, omdat de combinatie, indien geregeld
als boven uiteengezet, hen tegen willekeur beschermt.
Een ander geval is, dat het eene crediet gedekt is
borgstelling, en het andere door hypotheek (credieth
theek)Stel, dat het eerste crediet bedraagt 2.000,—
(tweede 3.000,Volgens de gewone redactie eener
van crediethypotheek strekt de hypotheek tot zekerheid
alles, wat de credietnemer uit welken hoofde ook aa
Bank schuldig is of zal worden, tot een bedrag van 3.01
De combinatie der beide credieten kan nu geschieden
een onderhandsche akte, waarbij één loopende rekenin
een maximum van 5.000,wordt ingesteld en wa
de borgen zich boven het bedrag van 3.000,aanspi
lijk stellen voor ten hoogste 2.000,Deze regeling
den borgen niet anders dan aangenaam zijn. Zij verlicht
aansprakelijkheid. Bovendien heeft zij voor de Bank
voordeel. Zij schakelt namelijk uit een risico, dat ui
gewone redactie der akte van crediethypotheek voortv
Dit risico is het volgende volgens de redactie van zulk
akte, letterlijk opgevat, is door de crediethypotheek
gedekt de andere schuld, welke dezelfde credietnemer
de bank heeft nu zouden de borgen als zij slim zij
hier op een beroep kunnen doen, en kunnen eischen, d;
opbrengst der hypotheek procentsgewijze ook op de scl
waarvoor zij aansprakelijk zijn, in mindering wordt
bracht.
Resumeerend kunnen wij zegg
Combinatie van twee of meer crei
ten, verleend aan één persoon, is o
het algemeen zeer gewenscht. Z
een combinatie kan worden gereg
bij onderhandsche akte, welke d
het Juridisch Bureau kan worden
gemaakt, en welke door credietne
en borgen moet worden onderteekf
Dit risico bestaat natuurlijk ook, wanneer de post, waa
borgen zijn, een voorschot is. Ook in dit geval zal door een sp<
akte een voorziening er tegen moeten worden getroffen.