66
DE RAIFFEISE N-B ODE.
Zoo is op de balans achter „Voorschotten ver
meld: II5. Dit beteekent, dat het totaalbedrag van de 5e kolom
van het uittreksel van grootboek II, in overeenstemming moet
zijn met het op de balans vermelde bedrag der voorschotten.
Het totaalbedrag van het uittreksel moet weer kloppen met
het verschil tusschen kolom 12 en 7 van het dagboek. (Kolom
12: verleende voorschotten -f- saldi vorig boekjaar; kolom 7:
terugbetaalde voorschotten).
Het bedrag der spaargelden op de balans moet overeen
stemmen met het totaalbedrag, dat voorkomt in kolom 8 van
uittreksel I en tevens met het verschil der kolommen 6 en 11
van het dagboek.
De totaalbedragen der vorderingen in rekening-
courant (incl. gebouwen, meubilair, effecten enz.) en der
schulden in rekening-courant (incl. reserve) moeten kloppen
met kolom 6 en 7 van uittreksel III, terwijl het verschil van
bovenbedoelde totaalbedragen van vorderingen en schulden in
rekening-courant, weer moet overeenstemmen met het verschil
tusschen de kolommen 13 en 8 van het dagboek.
Is er geen te vorderen rente van voorschotten, dan zal de
winst, welke op de balans tot uitdrukking komt, moeten klop
pen met het verschil tusschen de kolommen 10 en 14 van het
dagboek.
Is er wel te vorderen rente, dan zal de winst gelijk zijn aan
het verschil van beide kolommen van het dagboek, vermeer
derd met het bedrag der nog te vorderen rente.
Op overeenkomstige wijze als voor de controle van de
cijfers op de balans hierboven werd uiteengezet, zal de con
trole der cijfers op de „Rekening" plaats hebben.
Maar genoeg hierover. Ieder die er meer van wil weten kan
de noodige inlichtingen bekomen bij de inspectie der Centrale
Bank.
Het is echter niet genoeg dat men ziet, dat de bedoelde be
dragen overeenstemmen.
Men moet, zooals gezegd, er ook van overtuigd zijn, dat de
cijfers inderdaad overeenstemmen met de bewijzen, die daar
voor aanwezig zijn. Bovendien moet de waardeering ook juist
zijn.
Als eerste post op de balans komt voor de „Kas".
Wij vestigen er de aandacht op. dat het bedrag op de balans
vermeld, moet kloppen met het verschil tusschen de totaal
ontvangsten en uitgaven in het dagboek.
Was dit bedrag op den laatsten dag van het jaar werkelijk
in kas?
Men kan dit natuurlijk het best constateeren op den laatsten
dag van het jaar. Wij raden dan ook aan, steeds op dien dag
het kasgeld op te nemen en het dagboek op te tellen.
De kasopname behoort voorts in het dagboek in de kolom
„Bemerkingen" te worden vastgelegd.
We weten wel, dat het bij meerdere banken gewoonte is,
de kort na 1 Januari binnenkomende aflossingen en rente
betalingen op voorschotten nog te boeken in het oude jaar.
Dit wordt gedaan 0111 de post „te vorderen rente" niet te hoog
op de balans te doen verschijnen, maar geheel juist is dit toch
niet. In het vervolg boeke men deze posten in het nieuwe jaar.
Zoodoende is de kas, welke op den laatsten dag van het jaar
wordt opgenomen, steeds in overeenstemming met het kas
saldo, dat op de balans verschijnt.
Hier willen wij er nogmaals met nadruk op wijzen, dat
het steeds mogelijk is de kas op te nemen. We zeggen
dit, omdat men wel meent, dat dit in de eerste maanden
van het jaar onmogelijk is, daar de afsluiting van het
dagboek per 31 December nog niet kan plaats hebben, vóór
dat de rente van de spaargelden, van rekening-couranthouders
en van de Centrale Bank bekend is. Ten onrechte evenwel.
Immers bedoelde posten hebben geen invloed op den stand dei-
kas, daar ze zoowel ter rechter als ter linkerzijde van het dag
boek worden geboekt.
De kas moet dus in de maanden, waarin het dagboek over
het vorige jaar nog niet werd afgesloten, worden opgenomen.
Op het tijdstip van de kasopname moet in kas zijn
Het Bestuur der Boerenleenbank is verplicht maande
lijks de boeken te controleeren.
Deze controle mag niet nagelaten worden.
Steeds moet daarbij de kas worden opgenomen. D
cijfers van die kasopname bchooren in het dagboek e>
in de notulen te worden vermeld.
het saldo per 31 December, vermeerderd met de totale
vangsten sinds I Januari en verminderd met de totale uitga
sinds dien datum. Het is dus wel zeer eenvoudig.
Onder de bezittingen op de balans treffen we vervolg
aan de post „Voorschotten" (incl. hypotheken).
Het is niet voldoende, dat alleen geconstateerd wordt of
bedrag in overeenstemming is met dat, wat het uittreksel
het dagboek aangeven (zooals hierboven reeds werd uite
gezet). Ook de bedragen, welke op het uittreksel van gre
boek II zijn vermeld, moeten gecontroleerd worden met
grootboek II zelf.
Daar op dit uittreksel o.a. vermeld worden de aflossing
welke in den loop van het jaar plaats hadden, de op het ei:
van het jaar resteerende bedragen en de nog niet betaa
rentebedragen, krijgt men bij de controle van dit uittrel
tevens de gelegenheid de uitstaande posten te beoordeelen.
Schuldbekentenissen en hypotheekgrossen komen daarbij
pas. Schuldenaren, borgen, hypothecair verbonden goede
passeeren de revue. Men geeft zich rekenschap van wat
gedaan is in het verledenen van hetgeen te doen st
in de toekomst.
Wanneer aflossingen niet tegenvallen en de rente beho
lijk werd betaald, is er reden tot tevredenheid en kan men
kassier, de debiteuren en zichzelf een pluim op den h<
steken.
Laten aflossingen en rentebetalingen te wenschen over,
vrage men zichzelf eens af of dit alléén aan de tijdsomst;
digheden te wijten is. Wellicht komt men tot de ontdekki:
dat met meerdere activiteit ook een betere uitslag moge)
zou zijn geweest.
Op overeenkomstige wijze als hierboven omschreven v<
de voorschotten gaat men de uitstaande credieten na. JV
lette vooral op bevroren en overschreden credieten en bera
de te nemen maatregelen.
(Verondersteld Wordt, dat de jaarlijksche controle
boekjes reeds heeft plaats gehad en door de rekeninghoud
saldobiljetten zijn geteekend, welke met het uittreksel wer<
vergeleken)
Vervolgens ontmoet men den post „Centrale Bank". I
behoorlijk tegoed zal reden tot verheugenis geven; men
voor eventuëele opvragingen van spaargelden voorloopig
wapendmen heeft zorggedragen voor de noodige liquiditi
Een schuld bij de Centrale stemt tot nadenken, indien n
reeds geruimen tijd van het credjet van de Centrale Bank
bruik maakt. Niet steeds zal de oplossing te vinden zijn
de schuld in een tegoed te doen verkeeren. Beperking is H
echter een eerste vereischte. Men vergete niet het saldo
vergelijken met-het saldobiljet van de Centrale Bank.
Bezit de bank „Effecten" en berusten deze bij de Centr,
Bank, dan kan men de juistheid nagaan aan de hand van
opgave, welke telkenjare per 31 December gezonden wol
door het Accountantskantoor Kreukniet. Berusten er nog
fecten op de bank, dan late men zich die toonen.
Men geve zich er ook rekenschap van of er met de 11
lóopende rente op effecten is rekening gehouden. De „nog
vorderen fente" (en provisie) van voorschotten vindt mi
zooals reeds gezegd, op het uittreksel II terug.
Vervolgens wordt de andere zijde van de balans onder
loupe genomen. Men ontmoet den post „Spaarbank".
