DE RA IF F E
I S E N-B O D E.
57
BRIEF AAN DEN MINISTER VAN JUSTITIE.
Het Bestuur der Centrale Bank heeft een schrijven
tot den Minister van Justitie gericht van den volgenden
inhoud
Excellentie,
Naar wij vernemen, heeft de door U ingestelde
Commissie inzake Wettelijke regeling van de af
betalingsovereenkomst U een verslag uitgebracht,
waarin o.m. voorkomt een concept-ontwerp van wet
op het 'afbetalingsbedrijf. Volgens dit concept zal
een vergunningsstelsel worden ingevoerd voor het
een beroep of bedrijf maken van den verkoop op
afbetaling van goederen, uitsluitend of voor een
overwegend deel ter waarde van f 50.of minder.
Wij veroorloven ons de hoop uit te spreken, dat
Uwe Excellentie een dergelijk vergunningsstelsel
niet alleen zal willen aanvaarden, maar zelfs uit
breiden. De beperking namelijk, gelegen in het
grensbedrag f 50.is naar onze overtuiging on-
gewenscht. O.i. zal óf geen beperking moeten wor
den vastgesteld, óf zal het grensbedrag veel hooger
moeten worden genomen. Zulks op grond van het
volgende:
Zoowel in de steden als op het platteland (maar
voooral op het platteland) werken een groot aantal
rechtspersonen, meestal onder schoone namen als
Fortuna, de Zonnestraal, enz., welke op afbetaling
premieloten of andere geldswaardige papieren (b v.
Nijverheidsinschrijvingen") verkoopen. Dikwijls is
het voor een deskundige terstond te zien, dat de
koopprijs dier papieren veel te hoog is. Niet on
gewoon is het, dat de koopprijs van papieren als
Bevilacqua la Masa, Holl. Grondcredietbank, Pa
leis voor Volksvlijt (geliefde objecten van dit soort
effectenhandelaars) twee maal zoo hoog is als de
werkelijke waarde ervan. De eenvoudige mensdien,
die dergelijke afbetalings-contracten aangaan, we
ten dit natuurlijk niet, worden verblind door de
groote cijfers der premies, die volgens het uit-
lotingsplan (er staat niet bij, of dit plan ook precies
wordt uitgevoerd) zullen worden uitgekeerd, en
worden voorzooveel noodig ook nog omgepraat
door welbespraakte colporteurs, die de zaak ver
moedelijk mooier voorstellen dan zij is, maar op
wie natuurlijk nimmer verhaal is.
Indien cheque's of ivissels bij de Centrale Bank be
taalbaar gesteld zijn, is het noodzakelijk, dat de Centrale
Bank in het bezit is van een adviscerend orderbiljet.
Men voorkomt oponthoud en overbodige correspon
dentie door direct een orderbriefje te zenden, zoodra uit
een ontvangen adviesstrookje blijkt, dat een rekening
houder een cheque op de Boerenleenbank heeft afge
geven, welke betaalbaar gesteld is bij de Centrale Bank.
Soms is het ook voor deskundigen niet gemakke
lijk te beoordeelen of de ten verkoop aangeboden
papieren al dan niet den koopprijs waard zijn; in
die gevallen namelijk, waarin het niet betreft ter
beurze genoteerde fondsen. In zulke gevallen is
het voor den niet-deskundige natuurlijk geheel on
mogelijk de soliditeit dier papieren te beoordeelen.
De deskundige heeft gewoonlijk eenige informaties
over de betrokken instelling, die hem tot voorzich
tigheid manen, maar de eenvoudige menschen, die
door de colporteurs worden aangeklampt, beschik
ken daarover niet. Zij beschikken ook niet over
voldoenden critischen zin om de uiteenzettingen der
colporteurs voldoende sceptisch te kunnen be
schouwen.
Jaren lang al waarschuwen wij in ons. orgaan,
de „Raiffeisen-Bode", tegen het koopen van pre
mieloten en andere geldswaardige papieren op af
betaling. Aan onze ruim 700 Boerenleenbanken
hebben wij in hare kantoren op te hangen biljetten
verschaft, waarop een dergelijke waarschuwing voor
komt.
Het is ons echter gebleken, dat dit niet vol
doende helpt. Helaas moeten wij nog telkens en
telkens bemerken, dat slachtoffers worden geniaakt.
Het blijkt dus noodzakelijk te zijn (althans op het
(platteland; over de steden strekt onze ervaring zich
niet uit), dat de menschen, door den wetgever wor
den beschermd. Zich zelf beschermen kunnen zij
nu eenmaal niet. De .colporteurs zijn daarvoor te
zeer hun meerderen in overredingskracht en bru-_
taliteit.
Ter wille van de eenvoudige menschen van plat
teland en stad geven wij U dus eerbiedig, doch
met aandrang in overweging het wetsontwerp aldus
te doen luiden, dat vergunning noodig zal zijn voor
den afbetalingshandel in en colportage met effec
ten of andere geldswaardige papieren in het alge
meen, dus zonder de grens van f 50.
Als een hierop betrekking hebbende bepaling
ruim wordt geredigeerd (en dit is uiteraard nood
zakelijk) zullen ook inschrijvingen in z.g. Spaarkas
sen daaronder vallen. Deze zouden echter met name
uitgezonderd moeten worden, daar de maatschap
pijen, die z.g. Spaarkassen houden, onder de Wet
op het Levensverzekeringsbedrijf en daarmede on
der het toezicht der verzekeringskamer vallen.
Mocht U omtrent het bovenstaande nadere feite
lijke gegevens verlangen, dan zullen' wij U die,
voorzoover zulks in ons evrmogen ligt, gaarne ver
schaffen.
Hetwelk doende, enz.,
Aan eenige organisaties op het gebied van den land
bouw is verzocht adhaesie met dezen brief te willen be
tuigen. Ter wille van het groote belang, aan de zaak
verbonden, hopen wij, dat zij aan dit verzoek zullen
voldoen.
