26
DE RAIFFEISE N-B ODE.
ME DE DEELINGEN.
In het nummer van Augustus j.1., deelden wij onder
de ingezonden stukken van de heeren Mr. Van der
Deure, De Theye en Ennik mede, dat wij in het nummer,
van September of October een artikel aan het in deze
stukken aangeroerde onderwerp hoopten te wijden. Tot
onze spijt kunnen wij aan dit voornemen geen gevolg,
geven. Het Bestuur heeft zich, mede in verband met
vacanties en velerlei andere beslommeringen, nog geen
definitieve meening over deze belangrijke zaak kunnen
vormen. Het onderwerp blijft echter aan de orde, en wij
hopen spoedig in staat te zijn het beloofde artikel; te
publiceeren.
RENTE RIJKSPOSTSPAARBANK.
De dagbladen hebben bericht, dat de wet, waarbij
verhooging van de rente der Rijkspostspaarbank wordt
mogelijk gemaakt, met i Januari a.s. in werking zal
treden. Dit beteekent niet - gelijk sommigen begrepen
hebben dat de rente nu ook met ingang van i Januari
zal worden verhoogd. Het beteekent alleen, dat na
i Januari de mogelijkheid van verhooging bestaat.
Naar men zich herinnert, is van officiëele zijde verklaard,
dat men voorloopig niet van plan is van deze mogelijk
heid gebruik te maken.
REDACTIONEEL GEDEELTE.
DE FINANCIEËLE CRISIS.
De gebeurtenissen der laatste weken hebben overal
groote. ontsteltenis veroorzaakt. Geen wonder. De op
heffing van den gouden standaard door Engeland is
een belangrijke slag voor den wereldhandel en ontwricht!
vele internationale financieële verhoudingen en operaties.
Zi] beteekent, dat de Bank van Engeland, wier soliditeit
tot nog toe spreekwoordelijk was, niet meer in staat werd
geacht aan haar verplichtingen te voldoen. En de ge
volgen van de ernstige daling van het pond sterling zijn
nog niet te overzien. Dat zij voor ons land ernstig zullen,
zijn, staat echter wel vast. Onze export op Engeland zal
er grootelijks door bemoeilijkt worden, zoodat speciaal
onze land- en tuinbouw een nieuwen tegenslag ondervin
den. En het pond sterling dreigt ook andere valuta's in
zijn val mede te slepen.
Geen wonder, dat al deze gebeurtenissen ontsteltenis
hebben veroorzaakt. Geen wonder, dat het toch al reeds
wankele vertrouwen van velen nu geheel is geschokt,
en dat sommigen zelfs ten prooi zijn aan groote zenuw
achtigheid. 1
Hiertegen past echter een woord van ernstige waar
schuwing. Niet alleen omdat gebrek aan vertrouwen
demoraliseerend werkt en omdat zenuwachtigheid tot
onverstandige daden leidt, maar ook omdat er naar onzq
overtuiging geen reden voor is. De toestand is zonder
twijfel ernstig, maar hebben wij betrekkelijk kort geleded
niet een nog ernstiger toestand doorgemaakt? In ernstige
moeilijkheden verkeert op het oogenblikalleen he£
pond sterling. Een jaar of tien geleden echter was niet
alleen het pond gedepreciëerd ^niet eens erger dan nu 1),
dc koers is toen zelfs f 8,70 geweest),^ maar hadden ook
vele andere belangrijke muntsoorten een zeer groot deel
van hun waarde verloren. Ieder herinnert zich nog, hoe
het de Mark en de Oostenrijksche Kroon verging, hoe
zij daalden tot een waarde, die zoo miniem was, dat zij
bijna niet was uit te drukken. Echter ook de Fransche
en Belgische frank en de lire waren onderhevig aan,
verregaande waardevermindering en aan groote koers
schommelingen. Zelfs onze gulden heeft ten opzichte van
den dollar (die toen ongeveer de eenige munt met vaste
waarde was, disagio gedaan.
En wat de opheffing van den gouden standaard bei-
treft, tijdens den oorlog en nog langen tijd daarna is hij
in bijna alle landen, ook bij ons, opgeheven geweest.
Beurssluiting is ook niets nieuws. Tegenover de zoo juist
geschiede sluiting van onze beurs gedurende één dag
staat een sluiting in het begin van den oorlog gedu
rende een paar maanden. 1
Wij zijn dus door nog veel heeter vuren gegaan
dan die ons op het oogenblik omringen. En wij zijn eg
tamelijk goed doorheen gekomen. Is er dus reden om
eraan te wanhopen, dat wij door de huidige moeilijkheden
niet zouden heen komen? Is er reden om alle vertrouwen
te verliezen en zich over te geven aan radeloosheid
Onze overtuiging is: neen! Er is zelfs reden om te.
vertrouwen, dat alles wel weer in het reine zal komen.
Wij hebben reeds vele crisissen gehad, en steeds heeft'
de toestand zich weer verbeterd.
Ongerustheid en zenuwachtigheid kunnen overigens de
situatie alleen maar verergeren. Daarom is ieder ver
plicht hiertegen op te treden.
Men bedenke ook, dat de financieële positie van ons.
land over het algemeen gezond is. De goud- en deviezen
voorraad is grooter dan hij ooit geweest is. De positie
van de Nederlandsche Bank is nog nooit zoo sterk ge
weest als thans. Dit beteekent, dat ons economisch
leven een groote mate van weerstandsvermogen bezit!
Het financieële beheer van het Rijk is in goede handen.
Het eenige, waar iets op aan te merken valt, is de finan
cieële gestie van sommige gemeenten. Over het algemeen
echter is onze financieële positie zonder twijfel gezond,
al moet ons volk zich ook erop voorbereiden, dat er be
zuinigd moet worden,
Nogmaals, wij maken ernstige en moeilijke tijden door,
maar voo: verlies van vertrouwen en voor zenuwachtig
heid bestaat geen reden!
Wij schrijven dit op 25 September.
EEN BELANGRIJKE PRIJSVRAAG-
De afdeeling 's Gravenhage der Hollandsche Maat
schappij van Landbouw heeft een prijsvraag uitgeschre
ven, die ongetwijfeld groote beteekenis heeft. Wij verke
nen daarom gaarne plaatsruimte aan de circulaire, waar
mede bedoelde afdeeling de prijsvraag bekend maakt.
Wij laten haar hieronder volgen.
Onder den indruk van de ernstige moeilijkheden waar
mede onze Landbouw thans te kampen heeft, voelt de
Afdeeling 's Gravenh'age der Hollandsche Maatschappij
