DE RAIFFEISEN-BODE.
REDACTIONEEL GEDEELTE.
RENTEBEREKENING.
2
Van verschillende Banken, die met de Centrale Bank per i Juli tot rentewijziging zijn overgegaan,
bereikt ons het verzoek een uiteenzetting te geven van de wijze, waarop onder de gegeven omstandigheden de
renteberekening moet worden uitgevoerd.
Wij zullen achtereenvolgens de renteberekening van Grootboek I, II en III behandelen en elke be
spreking vergezeld doen gaan van een klein voorbeeld:
Grootboek I: Progressieve Methode: Halfmaandelijksche renteberekening.
Nemen wij aan, dat de rente van i Januari t/m 30 Juni 31/2 °/o en van 1 Juli t/m 31 December 21/2 0/0
bedraagt.
Zooals bekend, wordt bij deze methode over elk kapitaal, hetzij ingelegd of terugbetaald, rente berekend
vanaf de bij eiken post behoorende valuta tot 31 December d.a.v.
Een kapitaal ad f400.— nu bijv., dat op 13 April is ingelegd, wordt rentegevend op 16 April, in ver
band waarmede dus rente berekend wordt van half April—31 December, derhalve 81/2 maand, gevende een
rente van f 9.92.
Deze rente werd geboekt in de creditrentekolom van den inlegger. Daar echter de rente per 1 Juli fot
2I/2 0/0 is verlaagd, is dit ingeschreven rentebedrag niet meer juist. Tot 30 Juni, dus gedurende 2V2 maand,
moest over de gestorte f 400. rente berekend worden a 3V2 en van 1 Juli 31 December, dus gedurende
6 maanden tegen 21/2 °/o-
Waar nu gedurende 8i/2 maand 31/2 °/o is berekend, is vanaf 1 Juli—31 December over deze f 400.—
1 teveel in rekening gebracht. Dit teveel bedraagt f 2.Boeken wij dit bedrag dus terug, dan is de zaak
in orde.
Zijn er in den loop van het jaar meerdere bedragen gestort, zooals de hieronder volgende rekening aan
geeft, dan zouden wij voor eiken post, vóór 1 Juli ingeschreven, een terugboeking moeten maken.
Deze omslachtige wijze kunnen wij echter op de volgende manier ondervangen.
Wij verdeelen daartoe de betreffende rekening in 2 helften. De eerste loopt tot 30 Juni en bevat alle
posten, waarover 1 0/0 gedurende 6 maanden teveel berekend is, de tweede, van 1 Juli31 December.
De renteberekening van de posten, voorkomende in de tweede helft, behoeft geen correctie, daar hier
reeds tegen 21/2 °/o is berekend.
Inplaats van nu over elk kapitaal afzonderlijk de teveel berekende rente te bepalen en deze bedragen stuk
voor stuk terug te boeken, zouden wij kunnen volstaain met een terugboeking van de rente over de som van
alle ingelegde kapitalen (inclusief het saldo per 1 Jan.) gedurende 6 maanden.
Wij schorten deze handeling echter even op en bepalen ons eerst tot de terugbetalingen.
De behandeling van deze posten is gelijk aan- de zooeven genoemde. Echter zou de spaarder voor elke
terugbetaling, die vóór 1 Juli geschiedt, op zijn rekening moeten worden gecrediteerd voor de gedurende
6 maanden (1 Juli31 December) teveel in rekening gebrachte rente, zijnde 1 Immers werd oorspronkelijk
31/2 °/o berekend tot 31 December, terwijl deze rente gedurende het tweede tijdvak 2V2 °/o bedroeg.
Begrijpelijk is, dat ook hier niet voor elke terugbetaling, die vóór 1 Juli geschiedt een afzonderlijke
crediteering noodig is, doch dat men ook hierbij kan volstaan met over de som van de terugbetalingen vóór
1 Juli een crediteering toe te passen van 1 °/o gedurende 1/2 jaar.
Resumeerende, kan aan de hand van onderstaande rekening worden opgemerkt, dat noodig is:
i°. een debiteering van 1 °/o over f3.200.gedurende 6 maanden f 16.-
2°. een crediteering 1 0/0 - 1.800.6 - 9.
Dit zou afzonderlijk kunnen geschieden, doch het is duidelijk, dat hetzelfde resultaat bereikt wordt, wan
neer in dit geval een debiteering plaats heeft over f 3.200.f 1.800.f 1.400.a 1 °/o gedurende
6 maanden f 7.1
VOORBEELD:
1931 1
2
3
4
5
6
7
193) 8
9
10
11
12
13
14
Februari 8
300.—
3Vi°/o
11
9-63
Januari 1
Saldo
1500.—
372%
12
52-50
Maart 17
1000.—
9'/,
27-71
April 13
400.
8 Va
9-92
Juni 3
1800
500.
7
M I0.2I
Mei 18
3200
1300.
272%
7
26.55
|uli 14
100.
272%
6
1.25
October 3
2000.
27a
10.42
September 12
200.
4
1.67
November 11
5700
500.
i'/j
1.56
December 18
2400
300.—
Va
0.3I
December 31
Rente over
Teveel bere
1930
43-17
kende rente
per 30 juni
7-
Saldo rente
43-17
Saldo kap.
3343-17
f 5743-17
100.95
5743-17
100.95
1932
Januari 1
Saldo
3343-17
Progressieve Methode: Dagrenteberekening.
Onder onze Boerenleenbanken zijn er enkele, welke onder gebruikmaking van de progressieve methode
voor de valuteering der posten niet den isten of den ióen der maand aannemen, doch 1, 2 of meer dagen-
ten voordeele der Bank rekenen.
Daar voor dagrenteberekening in den regel geen tabellen beschikbaar zijn, is men genoodzaakt zijn toe
vlucht te nemen tot het bepalen van renteproducten.
