DE RAIFFEISEN-BODE.
75
De keuze van een bankinstelling voor de belegging is ook
zeer lastig.
En wanneer men bij een goed bekend staande com-
merciëele bank belegt, zal de rente voor dagelijks opzeg
bare gelden in den regel laag zijn.
De Centrale Bank, als Centrale der boerenleenbanken
leden, is er steeds op uit de boerenleenbanken een be
hoorlijke rente te vergoeden. Zoo bedroeg de rente in
rekening-courant voor dagelijks opzegbare gelden in het
_»e halfjaar 1930 nog 3terwijl de rente bij goede
commerciëele banken 1 a ij4 was-
Een bank, welke wel aangesloten is, kan haar over
schot veilig deponeeren bij de Centrale Bank. Immers
hierbij zijn 727 Boerenleenbanken aangesloten, welke elk
naar verhouding van het bezit der aandeelen, en wel tot
ten maximum van f z.oco.boven elk aandeel, aanspra
kelijk zijn. Het totale bedrag der aansprakelijkheid be
draagt f 12 millioen. De Centrale Bank zelf heeft een
reservefonds van f 4.600.000.Bovendien zijn de uit
zettingen der Centrale Bank liquide en soliede, zoodat
elk niet toelaatbaar risico is uitgesloten.
2e. Verkrijging van gelden ter voorziening in crediet-
behoeften.
Normaliter heeft de Centrale van de meeste boeren
leenbanken een aanzienlijk depót. Dit depót stelt haar
in staat, om aan die boerenleenbanken, welke daaraan
tijdelijk behoefte hebben (vooral in het voorjaar) cre-
dieten te verstrekken. Deze credieten worden tegen een
zoo matig mogelijke rente verleend.
Het overschot belegt zij in Schatkistbiljetten, bij pu
bliekrechtelijke lichamen of in effecten. Ze is door dit
depót ook in staat om den georganiseerden landbouw
(Coöperatieve Vereenigingen op het gebied van den
landbouw), welke credietbehoeften hebben en die voor
een plaatselijke bank te groot zijn, te financieren.
Een Boerenleenbank, die niet is aangesloten, zal wel
licht ook crediet kunnen krijgen bij een commerciëele
bankinstelling. Evenwel zullen de voorwaarden, waar
onder dat crediet wordt verleend, steeds bezwarender
zijn dan bij de eigen Centrale Bank.
/-
3e. en 4e. Controle op beheer en administratie, en
voorlichting betreffende beheer en administratie en de
juridische en technische voorlichting.
Hebben wij in de bovenstaande 2 punten de voor
naamste functie's der Centrale Bank behandeld, een
ander gewichtige taak is de controle en de voorlichting
van administratieven. technischen en juridischen aard.
De controle strekt zich uit over de geheele admi
nistratie en het beheer van de bank, met uitzondering
van de beoordeeling der verstrekte voorschotten en
credieten. Dit blijft de taak van Bstuur en Raad van
Toezicht, die plaatselijk bekend, tot oordeelen bevoegd
zijn.
De controle op de administratie bedoelt te zijn een
aanvulling van de besuurscontróle en de inspectie is er
om de bestuurders bij te staan, daar vooral, waar de
krachten te kort schieten en vakkennis wordt vereischt.
Verder heeft de inspectie te waken voor een goede
technische verzorging. Ze moet nagaan of statuten, huis
houdelijke reglementen en de verschillende wetten,
waarmede de banken te doen hebben, worden nageleefd,
aan de voorschriften der Centrale Bank wordt voldaan,
aan rechtsgeldig genomen besluiten uitvoering wordt
gegeven.
Ze heeft tot taak te waarschuwen als door verwaar-
loozing van aflossing of" door het dulden van bevroren
credieten of door overmatig verleenen van lang crediet
de liquiditeit der bank gevaar dreigt te loopen. Ze moet
alle schuldbekentenissen, credietformulieren en andere
zekerheidsstukken aan een onderzoek onderwerpen.
De Inspectie staat de kassier der Boerenleenbank bij,
wanneer deze moeilijkheden heeft met de administratie,
verleent desgewenscht luil]) bij balansopmaken. Ze geeft
adviezen over inrichting der boeken en ontwerpt model
len der boeken en bescheiden, geschikt voor een boeren
leenbank en boudt daarbij, geleerd door de ervaring bij
727 boerenleenbanken, steeds rekening met eischen der
praktijk.
De Juridische Afdeeling staat de Boerenleenbanken bij
in moeilijke gevallen van juridischen aard. Ze kunnen
er terecht voor Juridische adviezen, invorderingen en
procedures.
Acten van schuldbekentenissen, credietformulieren
voor gewone en bijzondere gevallen, worden door deze
afdeeling ontworpen.
Statuten van de bij de Boerenleenbanken aangesloten
Vereenigingen worden door haar nagezien. Ze dient van
advies bij Statutenwijziging dier Vereenigingen.
De statuten der boerenleenbanken worden door haar
ontworpen en in overeenstemming" gebracht met de
eichen der praktijk en der Wet.
Verder ontvangt een aangesloten boerenleenbank in
woord en geschrift voorlichting op elk ander gebied voor
de bank van belang. De ,,Raiffeisen-Bode", het officiëel
orgaan der Centrale, bevat steeds nuttige artikelen,
welke'ten doel hebben de bestuurders en kassiers goed
voor hun taak als leiders der bank berekend te doen zijn.
We willen nog wijzen op de vergemakkelijking van het
geldverkeer, de bevordering van het giro-cheque-ver
keer, het verrichten van incassi, het aankoopen van
effecten voor leden, waarbij zaakkundig en in het belang
der leden geadviseerd wordt.
Andere voordeelen, welke de samenwerking der boe
renleenbanken in de Centrale Bank medebrengt.
Het behoeft geen betoog, dat de samenwerking een
belangrijke JV ostenbesparing medebrengt. Boeken en be
scheiden kunnen thans door de groote oplaag tegen
billijke prijzen worden geleverd.
De kosten van deskundige controle en vanjuridische
en technische adviezen en invorderingen zouden voor
een alleenstaande bank beduidend hooger zijn, dan de
thans door de boerenleenbanken betaalde jaafhjkschë
bijdrage aan de Centrale.
Betwijfeld mag worden of de boerenleenbanken op
zichzelf staande een dergelijke mate van bekendheid en
vertrouwen gekregen zouden hebben als ze nu hebben,
nu men weet dat ze in een krachtige organisatie zijn
vereenigd. van waaruit de algemeene leiding, de controle
en voorlichting uitgaat.
Het Ouderling Waarborgfonds is er een ander frap
pant voorbeeld van welk een groot nut in de aaneen
sluiting gelegen is.
Heeft bij een alleenstaande boerenleenbank fraude,
diefstal of berooving plaats, dan zou die schade neer
komen op de hoofden der aansprakelijke leden.
Bij dit Waarborgfonds zijn de boerenleenbanken ver
zekerd tegen genoemde risico's en er kan bij fraude tot
90%, bij de overige gevallen tot 100% schade worden
uitgekeerd."
VAN HEINDE EN VER.
UIT DE VEREENIGDE STATEN.
In het Jaarboek 1931 van de Horace Plunkett Foun
dation te Londen (een stichting tot bevordering der
landbouw-coöperatie in Engeland) komt een hoogst be-
