VAN HEINDE EN VER.
DE GROOTSTE COÖPERATIE TER WERELD.
DE RAIFFEISEN-BODE.
beeld tol gecombineerden aankoop over te gaan, hetgeen
zonder twijfel den kostprijs aanmerkelijk zou kunnen
beïnvloeden.
Ten einde gezamenlijk aankoop te verwezenlijken
wacht de Redactie gaarne van d i e Banken, die tot het:
aanschaffen van Spaarbusjes wenschen te besluiten een
opgave in van het aantal stuks, dat men noodig denkt te
hebben.
WAARSCHUWING.
Enkele weken geleden vervoegde zich een als land
bouwer uitziend persoon ten huize van een lid van het
Bestuur der Centrale Bank met de mededeeling, dat hij
op de markt te Utrecht zijn beurs met inhoud verloren
had of wel, dat die hem was ontrold. Het was reeds laat
in den avond en hij had nu geen reisgeld," om naar zijne,
woonplaats Y. terug te keeren. Zijne vraag was dus, hem
aan reisgeld te helpen en hij vermeende, dat verzoek tot
bedoeld Bestuurslid te kunnen richten, aangezien hij
klant" was van de Boerenleenbank te B. (In Y. is geen
Boerenleenbank gevestigd, maar in het naburig gelegen
B. wel.)
Bedoeld Bestuurslid vertrouwde de zaak niet geheel en
zond den man door naar een der hoofdambtenaren, die
telefonisch door bedoeld Bestuurslid van zijne komst
werd verwittigd.
Alzoo vervoegde zich de gegadigde ten woonhuize van
dien ambtenaar en deed aldaar hetzelfde verhaal.
De man maakte een goeden indruk, doch om nu zoo
maar het verhaal te gelooven, ging toch niet aan. Daarom
werd hem gezegd, dat hij examen moest doen en het
bedrag zou ontvangen, als hij slaagde.
Hij beweerde, nooit examen gedaan te hebben.
Intusschen werd door dien ambtenaar het Hand
boekje" ter hand genomen en werd de gegadigde ge
vraagd. wie leden van Bestuur en Raad van Toezicht der
betrokken Bank waren, wie kassier was, of er meer Ban
ken in die plaats B. waren, in welke naburige plaatsen
Boerenleenbanken waren gevestigd, enz. enz.
Daar de betrokkene alle vragen goed beantwoordde
en dus „met lof" slaagde, werd hem het gevraagd be
drag ter hand gesteld.
Hij betoonde zich zeer dankbaar, vroeg of het goed was,
dat hij het terugbetaalde door storting op het postgiro
nummer der Centrale Bank, beloofde nog een mandje
appelen (wat gracieudijk werd geweigerd) e.i hield ver
volgens nog eene lofrede op het Raiffeisensvsteem en
het nut, dat hij er nu van ondervond.
Tot dusver is echter nóch het geld nóch het mandje
appelen gearriveerd.
Ook het Handboekje helpt in zulke gevallen dus niets.
Men zij echter op zijne hoede, daar de betrokkene
mogelijk met hetzelfde praatje een of ander goedigen
kasser tot hetzelfde zal overhalen. Hij zal den smaak er
nu wel van beet hebben en hij is van de door hem ver
melde Bank goed op de hoogte.
P.S. Zoo juist vernamen wij, dat hij ook reeds elders
met succes is werkzaam geweest.
Men vindt de grootste coöperatie ter wereld natuurlijk
in Amerika. Ditmaal echter niet in de Vereenigde Staten,
die wel in het bijzonder specialiteit zijn op het gebied
van „grootsten", doch in Canada. Wij hebben het oog
op de „Canadian Wheat Pool", de Canadeesche Tarwe-
Centrale. Feitelijk bestaat deze organisatie uit drie coöpe-
ratie's, die ieder een der drie voornaamste tarweprodu-
ceerende provincie's (Saskatchewan, Manitoba en Alberta
bestrijken. Deze drie coöperatie's zijn echter zoo nauw
verbonden en zoo aan elkaar gelijk, dat men ze wél als
één kan beschouwen. Samen hebben zij 132.000 leden,
waartoe de Saskatchewansche coöperatie met 78.000
leden het meeste bijdraagt. Deze 132.000 leden bebouwen
81/2 millioen hectaren land met tarwe (het totaal aan
bouw- en tuingrond in ons land is slechts 1 millioen hec
taren!).
De Canadeesche tarwe-poolis niet alleen de grootste,
maar misschien ook wel de belangrijkste coöperatie ter
wereld. Zij oefent een verstrekkenden invloed uit op den
loop der tarwe-prijzen. Haar verkoopspolitiek is van be
lang voor de tarwe-producenten der geheele wereld. Dit
is begrijpelijk, want de oogst van 81/2 millioen hectaren is
niet gering. Het is vooral begrijpelijk wanneer men be
denkt. dat een groot gedeelte van dezen oogst moet
worden geëxporteerd.
Gedurende de campagne i927/'28 voerde Canada
880.000 wagons tarwe uit. Dat was ongeveer 40 0/0 van
den geheelen tarwe-uitvoer van alle landen. Het was bijna
tweemaal zooveel als de hoeveelheid, uitgevoerd door
de Vereenigde Staten.
Hoe zijn de drie pools georganiseerd? Men wordt lid
door een contract te teekenen, waarbij men zich verbindt
voor vijf jaar. Men neemt op zich een leveringsplicht:
alle tarwe, die men oogst, moet men leveren, uitgenomen
wat men noodig heeft voor eigen gebruik. Tevens ver
plicht men zich aan de coöperatie inlichtingen te geven
omtrent den stand van het gewas, de bezaaide opper
vlakte, enz.
De pool verkoopt de tarwe der leden door elkaar heen
natuurlijk worden de kwaliteiten uit elkaar gehouden).
De leden ontvangen afrekening op zuiver coöperatieve
basis.
De coöperatie's worden op democratische wijze be
stuurd. Elk lid heeft één stem (ongeacht de oppervlakte
van zijn land"). Er is wat wij zouden noemen een ring-
organisatie. De ringen kiezen de afgevaardigden voor de
centrale ringvergaderingen (in Canada noemt men het
anders natuurlijk), en deze kiezen het Bestuur. Algemeene
vergaderingen zijn practisch onmogelijk, omdat de Cana
deesche provinciën zoo uitgestrekt' zijn.
Omtrent de Centrale der drie provinciale organisatie's
behoeft niet veel te worden gezegd. Zij wordt bestuurd
door negen directeuren (drie uit elke provinciale pool).
De coöperatie's bezitten reusachtige graansilo's in
diverse havens en houden kantoor in vele plaatsen, zoowel
in Canada als in andere landen (ook in ons land).
Ongetwijfeld maakt deze belangrijke en belangwekkende
organisatie thans een moeilijken fijd door.
„Pool" (spreek uit poel is een woord, dat eigenlijk niet te ver
talen is, en dat dus dikwijls onvertaald wordt gebruikt. Het beteekent
zoo iets als: pot, waarin men alles bij elkaar doet.
Op hypotheken, behalve crediethypotheken, kan
alléén afgelost worden; afgeloste bedragen kunnen
dus nooit weder opgenomen worden!
