DE RAIFFEISEN-BODE.
75
latie. De Nederlandsehe Bank voldoet aan de haar ge
stelde credieteischen door uitgifte van bankbilletten. Deze
uitgifte wordt dus beperkt, wanneer ten gevolge van dis-
conto-verhooging de crediet-eischen beperkt worden. An
derzijds zal zij worden verhoogd, wanneer het disconto
laag is en derhalve veel crediet wordt verlangd.
De disconto-politiek is dus ook een middel onr de
circulatie van bankbilletten te regelen. In verband met
het feit, dat deze circulatie aan een bepaald maximum ge
bonden is, is het natuurlijk zeer belangrijk, dat de Neder -
landsche Bank zulk een middel bezit.
De Nederlandsche Bank is niet alleen uitgeefster van
bankbilletten, bewaakster van den goudvoorraad en rege-
laarstei van wisselkoersen en disconto-politiek, zij is ook
de ópper-bank, de Centrale Bank in het Nederlandsche
geldwezen in het algemeen.
De meeste gewone banken hebben van tijd tot tijd
crediet van de Nederlandsche Bank noodig. Het spreekt
van zelf, dat de Nederlandsche Bank hiervan gebruik kan
maken door bepaalde regels te geven ten opzichte van
de gestie dier banken.
Niet alleen op de banken oefent de Nederlandsche
Bank een zeker gezag uit. Ook over openbare lichamen
strekt haar invloed zich uit. Zij kan over leeningen van
gemeente's en andere openbare lichamen min of meer
haar veto uitspreken door te verklaren, dat zij de betrek
kelijke obligatie's niet in onderpand zal nemen. Natuurlijk
zal zij dit alleen doen, wanneer naar haar oordeel de
gemeente, enz. een ongezonde financiëele politiek voert.
Wij zijn in deze korte schets natuurlijk niet volledig ge
weest. Veel zou nog over de Nederlandsche Bank te
zeggen zijn. Maar uit het voorgaande is toch wel reeds
v oldoende duidelijk geworden, welk een groote beteeknis
aan haar moet worden toegekend en hoeveel van haar
leiding afhangt.
SPAREN DOOR MIDDEL VAN SPAARBUSJES.
Den laatsten tijd bereikt de Centrale Bank van meer
dere Boerenleenbanken het verzoek eenige inlichtingen
te verstrekken aangaande het sparen door middel van
spaarbusjes.
Wij achten het in verband hiermede niet overbodig
aan dit onderwerp in de Raiffeisen-Bode een artikeltje te
wijden en daarin een uiteenzetting te geven van de wijze
van sparen, hoe de gang van zaken is bij dit systeem,
en ten slotte wat in het algemeen de ervaringen hier
mede zijn en of deze wijze van sparen voldoet.
Ten einde het spaarbusjessysteem ingang te doen vin
den, worden door verschillende Banken circulaires ver
spreid, waarbij meer dan eens en doorgaans niet zonder
succes de medewerking van Hoofden van Scholen wordt
ingeroepen.
Wordt een busje afgegeven, dan teekenen sommige
kassiers dit aan in een register, anderen daarentegen,
laten den. houder een kaart teekenen.
In den regel worden de busjes gratis verstrekt, onder
voorwaarde dat men een spaarboekje moet hebben, waar
op een bepaald bedrag is gestort en waarvan de grootte
variëert van f i.tot f3.50. Ook in dit spaarboekje wordt
dan het nummer van het busje vermeld. Tevens wordt
bij uitgifte een reglement uitgereikt, waaruit de houder
kan zien welke verplichtingen voor hem uit het houden
van een dergelijk busje voortvloeien.
De sleutel blijft onder berusting van de Bank, zoodat
de kinderen het eenmaal in het busje gedeponeerde,
geld er niet weder kunnen uithalen en dus genoodzaakt
worden ermede op het kantoor der Bank te komen.
Wanneer het saldo van het spaarboekje wordt terug
gevraagd, moet ook het busje weder worden ingeleverd.
Een antwoord op de vraag: „Wat is in het algemeen
de ervaring met dit systeem" en „voldoet deze wijze-
van sparen" achten wij het best beantwoord door enkele
Banken, waar het gebruik der spaarbusjes reeds sedert
korteren of langeren tijd ingeburgerd is, aan het woord
te laten.
Bank A. schrijft: „Het is zeer aardig werk, waarmede
de ouders der kinderen zeer zijn ingenomen, doch het
verschaft den kassiers zeer veel werk. Hij moet het
maar beschouwen als een pleizierwerkje en een hij uit
stek goede reclame voor de Bank ,daar de kinderen di
rect gewend worden zaken te doen met de Boerenleen
bank."
Bank B. schrijft:
„Al is de versterking van deposito's door middel van
spaarbusjes niet belangrijk, zoo wil het ons toch voor
komen, dat het indirecte voordeel wel van importantie
is, omdat door dit middel het sparen wordt aangeleerd."
Bank C. schrijft:
„Een klein bezwaar is, dat meermalen op drukke da
gen busjes met veel pasmunt ter lediging worden aan
geboden."
Bank D. schrijft:
„Het is ons in een paar jaar reeds met zekerheid ge
bleken, dat de gelden tot aankoop van spaarbusjes voor
een doeltreffende reclame zjjn gebruikt geworden. De
busjes, die voorzien van de naam onzer Bank door ons,
in omloop zijn gebracht, zijn een langzame doch zeker
werkende reclame, die bij onze Bank reeds spoedig
zichtbaar is geworden."
Als derhalve een kassier niet tegen een weinig extra
werk opziet, durven wij het gebruik van spaarbusjes aan
bevelen."
Bank E. schrijft:
„Onze ervaring is, dat zeer zeker dit systeem nuttig
werkt, in zooverre, dat de spaarzin wordt aangemoedigd,
hetgeen dus feitelijk reeds een belangrijke factor is en
voor ons dan ook aanleiding om er mede door te blijven
gaan. Vraagt men evenwel naar het finantiëele voordeel
voor de Bank, dan kunnen we het invoeren van spaar
busjes niet aanbevelen, omdat er vrij veel tijd noodig is
voor het ledigen van de busjes in verhouding tot dle>
kleine inlagen, zoodat deze afdaling op zichzelf voor-
loopig voor de Bank wel geen winst zal afwerpen."
Bank F. schrijft:
„Het kleingeld geeft voor den kassier natuurlijk wat
meer werk, maar dat lijkt ons het doel om toekomstige
spaarders te kweeken wel waard."
Bank G. schrijft: -
„,Wat de gang van zaken daarmede is? Kinderlijk, een
groot lawaai op het kantoor met het aanbrengen en le
digen daarvan, juist in den drukken tijd omstreeks
Nieuwjaar. Veel geschreeuw, maar weinig wol.
Maar de bedoeling ervan is goed. Een jong spaarder
is een oud gaarder en als de jongelui eenmaal weten, üa't
de Boerenleenbank „de" plaats is waar ze met hun een
tjes veilig zijn, dan is daarmede de opzet geslaagd."
Een der Banken merkte op, dat wellicht meerdere Boe
renleenbanken iets voor de aanschaffing van spaarbusjes
zouden voelen en opperde in verband hiermede het denk