No. 10
APRIL 1930
Vijftiende Jaargang
DE RAIFFEISEN-BODE
Verschijnt den eersten van
iedere maand.
Abonnement f 0.50 per jaar.
Losse nummers 10 Cent,
franco per post.
OFFICIEEL ORGAAN VAN DE
COÖPERATIEVE CENTRALE RAIFFEISEN-BANK
TE UTRECHT
Redactie en Administratie
KR. NIEUWE GRACHT 19
UTRECHT.
Tel. Interc. 15867
INHOUD: a. Mededeelingen: i. Sluiting Kantoor.
2. Algemeene Vergadering. 3. Centrale Ringvergade-
ring. 4. Activiteit. 5. Wijzigingen Handboekje.
b. Redactioneel gedeelte: 1. De Nederlandsche Bank, I.
- 2. De fiscus en het bankgeheim. 3. Les in beschei
denheid. 4. Land- en Tuinbouwongevallenwet 1922.
5. Zegelrecht. 6. Vraag en Antwoord. 7. Van Heinde
en Ver. Uit Duitschland. 8. Geld- en Effectenmarkt.
c. Uit onze Boerenleenbanken: Uit de Praktijk der
Boerenleenbanken, ingezonden door Joh. Obbink, Kassier
Aalten met Antwoord der redactie.
MEDEDEELINGEN^
Het kantoor der Centrale Bank zal gesloten zijn op
VRIJDAG 18 APRIL (Goeden Vrijdag), op ZATERDAG
19 APRIL en op MAANDAG 21 APRIL (2den Paaschdag).
Men rekene hierop vooral met de geldaanvragen en
betalingsopdrachten.
ALGEMEENE VERGADERING.
De jaarlijksche Algemeene Vergadering zal gehouden
worden op
DONDERDAG 22 MEI a.s.
CENTRALE RINGVERGADERING.
De Centrale Ringvergadering zal gehouden worden op
DONDERDAG 10 APRIL a.s.
ACTIVITEIT.
Als gevolg van de bedrijvigheid bij de Boerenleenban
ken kan de afdeeling Inspectie zich einde Maart ver
heugen in de ontvangst van 175, zegge honderd vijf en
zeventig ingevulde vragenlijsten en contrölestaten.
Het aantal balansen is thans gestegen tot 166, en de
gedrukte balansen werden vermeerderd met die van Me-
naldum, Grijpskerke, Streefkerk, Brummen, Hekelingen,
Benedenknijpe, Oldeboorn, Olterterp, Raalte, Oude en
Nijehorne, Warmond, Westerblokker, Winsum (Fr.), Co-
lijnsplaat, Oosterhesselen, 'sHeer Arendskerke, Pernis,
Nieuwe Tonge, Makkum, Jubbega-Schurega, Wagenin-
gen, Delft, Dirksland, Tietjerk, Wirdum, Groot-Ammers,
Landsmeer, Capelle a. IJsel, de Lier (kom), Ameide en
Edam.
WIJZIGINGEN HANDBOEKJE.
AH inlegvel treft men in dit nummer aan een blad,
houdende opgave van wijzigingen in het Handboekje.
Wij hebben deze wijzigingen zóó laten drukken, dat
zij gemakkelijk voor of achter in het Handboekje kun
nen worden ingeplakt. Men knippe de lijn, die tus
schen de bovenste kolommen en de benedenste loopt
en men vouwe de twee strooken, die men dan krijgt,
op de scheidingslijnen tusschen de vier kolommetjes;
zoo opgevouwen zijn de twee strooken wat kleiner dan
de bladzijden van het Handboekje en passen dus precies
daarin. Men plakke ze vervolgens in het Handboekje.'
REDACTIONEEL GEDEELTE.
DE NEDERLANDSCHE BANK.
I.
Wij stellen ons voor een korte uiteenzetting te geven
van de werkzaamheden en de beteekenis der Nederland
sche Bank. Voor ieder, die in het bankwezen eenige
leiding moet geven, is het noodig hiervan op de hoogte
te zijn. De Nederlandsche Bank immers vervult een hoogst
belangrijke rol in het bankwezen, ja in het geheele econo
mische leven van ons land.
De Nederlandsche Bank is wat men noemt een circu
latie-bank. Zij zorgt voor de circulatie van bankbiljetten,
van papiergeld. De Staat zelf geeft alleen metalen geld
uit (met uitzondering van de zilverbons, die een abnor
maal verschijnsel zijn, dat ook langzamerhand weer ver
dwijnt), en laat het uitgeven van papiergeld aan de Neder
landsche Bank over.
Hetzelfde is het geval in de meeste beschaafde staten.
Waarom? Omdat de staat niet geschikt is om als uit
gever van papiergeld op te treden. De ervaring heeft ge
leerd, dat de staat, die papiergeld uitgeeft, te veel in om
loop brengt, wanneer hij slecht bij kas is. Het is zoo
verleidelijk om maar geld te laten drukken 1 De moge
lijkheid van uitgifte van papiergeld door den staat schept
dus een groot gevaar van inflatie, dat wil zeggen van
waardedaling van het papiergeld, omdat er te veel in
omloop gebracht wordt. Daarom is de uitgifte van papier
geld opgedragen aan een speciale Bank, die in haar
financiëele gestie onafhankelijk is en alleen rekening be
hoeft te houden met gezonde financieele beginselen.
De Nederlandsche Bank brengt dus papiergeld in om
loop. Omdat dit papiergeld door een bank wordt uitge
geven, spreekt men van bankbiljetten. Feitelijk zijn deze
bankbiljetten niets anders dan promessen (accepten, be
talingsbeloften) aan toonder. De Bank neemt op zich
aan den toonder van het biljet een bepaalde som te be
talen.
Ook andere banken kunnen dergelijke promessen aan
toonder afgeven. Niets verzet zich zelfs er tegen, dat zij
deze voorzien van afbeeldingen van de Nederlandsche
Maagd, van Willem den Zwijger en hoornen des over-
vloeds, zooals de Nederlandsche Bank dat pleegt te doen.
Zulk een promesse zou, indien zij door een soliede
Bank was afgegeven, een waardevol papier zijn. Een be
talingsbelofte ad f 10,van een Boerenleenbank of van
de Centrale Bank is de f 10.ten volle waard!
Toch is er een principieel verschil tusschen de bank
biljetten, uitgegeven door de Nederlandsche Bank, en
de betalingsbeloften, die door andere banken worden af
gegeven. De eerste zijn door den staat als wettig be
taalmiddel erkend. Als een schuldenaar zijn schuld
wil aflossen met bankbiljetten, is de schuldeischer ver
plicht deze aan te nemen; hij is echter niet verplicht pro
messen van een andere bank, al is zij nog zoo soliede,
te accepteeren.