1
OFFICIEEL ORGAAN VAN DE
COÖPERATIEVE CENTRALE RAIFFEISEN-BANK
TE UTRECHT. -
N». 8 FEBRUARI 1928 Dertiende Jaargang
DE RAIFFEISEN-BODE
Verschijnt den eersten van
iedere maand.
Abonnement fo.50 per jaar.
Losse nummers 10 Cent,
franco per post.
Redactie en Administratie
KR. NIEUWE GRACHT 19
UTRECHT.
Tel. Interc. No. 15867.
INHOUD: a. Redactioneel gedeelte: i. De Veendam-
mer Hypotheekbank, Spaarkassen en Boerenleenbanken.
2. Een aardige rechtzaak. 3. De Boerenleenbank
en het Huwelijk. 4. Geld- en Effectenmarkt. b. Uit
onze Boerenleenbanken: 1. Ingezonden door Klaaswaal.
2. Ingezonden door Avenhorn (met noot der Redactie).
c. Advertentiën.
REDACTIONEEL GEDEELTE.
DE VEENDAMMER HYPOTHEEKBANK, SPAAR
KASSEN EN BOERENLEENBANKEN.
I.
Eene zeer geruchtmakende zaak heeft zich voorgedaan
met de Naamlooze Vennootschap „Veendammer Hypo
theekbank".
Geruchtmakend, omdat hier tal van personen, rustige
beleggers, de dupe zijn geworden van misplaatst ver
trouwen; geruchtmakend ook, omdat op zeer geraffi
neerde wijze bepaalde personen zich ten koste dier be
leggers hebben verrijkt.
Het is bekend, dat de justitie heeft ingegrepen en
strafrechtelijke maatregelen heeft genomen; terwijl de
Vennootschap zelve in staat van faillissement is verklaard.
Het is zeer betreurenswaard, dat dit feit zich heeft
voorgedaan. Reeds gedurende eenigen tijd gingen er
minder gunstige geruchten, maar een millioenenkrach
was toch wel het laatste, waar men aan zou denken.
Het laat zich verstaan, dat zich vele stemmen doen
hooren, die een staatstoezicht op de hypotheekbanken
wenschen.
Hoewel wij daarvan geen voorstanders zijn, is het
toch noodzakelijk, dat dergelijke zwendel voortaan zoo
veel mogelijk worde voorkomen.
Moge het particulier initiatief in dezen afdoende maat
regelen treffen.
In een enkel blad heeft gestaan, dat onze Boeren
leenbanken zoo dik in pandbrieven der Veendammer
zitten. Wij kunnen dit gelukkig tegenspreken.
Wel echter zijn die pandbrieven ook bij vele boeren
een beleggingsobject geweest.
Een les te meer, om bij beleggingen goed te infor-
meeren naar de betrokken instelling en zich te wenden
tot de Boerenleenbank om advies, die zich dan desge-
wenscht tot de Centrale kan wenden.
Wij wenschen hier nog op te merken, dat men nu niet
generaliseeren moet. Gelukkig toch mogen wij consta-
teeren, dat de hypotheekbanken, op eene enkele uitzon
dering na, in den loop der jaren zich het in haar ge
stelde vertrouwen hebben waardig getoond en het niet
hebben beschaamd.
II.
Behalve aan hypotheekbanken, hebben vele landbou
wers gelden toevertrouwd aan spaarkassen. Wij bedoelen'
hiermede niet gewone spaarbanken, maar de instellingen,
waarbij men jaarlijks een zeker bedrag in een zooge-
naamden jaarkas moet storten, om dan na verloop van
een zeker aantal (12 of 15) jaren zijn aandeel in de
jaarkas terug te ontvangen. Menigeen heeft zich door
eelt agent van zulk een instelling laten ompraten om in
zulk een jaarkas deel te nemen.
Zoo was. het ook gegaan met den Heer X. te Z.. Hij
had in een bepaald jaar inschrijvingen tot een bedrag
van f 5400.tien jaar lang moest hij telken jare hier
voor storten f 540.plus nog een klein bedrag voor
verzekering, enz.. Toen de Heer X. ruim f 3500..had
betaald, wensehte hij de stortingen niet verder voort te
zetten; hij wilde gebruik maken van de mogelijkheid
om de z.g. afkoopwaarde der inschrijvingen te ontvangen.
Aan de Directie der Spaarkas (een te 'sGravenhage
gevestigde instelling, die als solide bekend staat), werd
gevraagd, hoeveel die afkoopwaarde zou bedragen. Vol
gens het Reglement wordt zij bepaald door de Directie.
De afkoopwaarde, aldus werd geantwoord, bedraagt
f 2.227,50. Er was gestort, zeiden wij, f 3500..naar
schatting had de maatschappij hierop f 500,rente
gemaakt, zoodat zij in totaal ongeveer f 4000.binnen
had gekregen. Op de afkoop zou zij dus. een winst van
bijna f 1800.hebben behaald, en de Heer X. zou
slechts 55 0/0 van het bedrag zijner stortingen plus rente
hebben terug gekregen!! En nu wordt door de agenten
bij het aangaan van zulke inschrijvingen nog wel ge
zegd: het is zoo makkelijk, je kunt altijd er van af,
want kijk maar in het Reglement: na een bepaald aantal
jaren kun je de afkoopwaarde krijgen!
De Directie der maatschappij was zoo vriendelijk den
Heer X. een voordeeliger methode aan te geven, waar
door hij zijn doel (ophouden met de jaarstortingen en
directe ontvangst van een zeker bedrag) kon bereiken,
namelijk volstorting der inschrijvingen en gelijktijdig
nemen van een voorschot. Deze methode was aannemelijk.
De Heer X. ging hierop dus in (hij moest trouwens
wel!) en de Directie stuurde hem een voorschot-akte ter
teekening. In dié akte stond o.m. de bepaling, dat op
de inschrijvingen niets zou worden uitgekeerd, indien
de voorschotnemer langer dan 30 dagen- in gebreke bleef
met de betaling der jaarlijksche rente (f 178,De
uitkeering op de inschrijvingen zou vermoedelijk f 7000,
bedragen; de maatschappij bedong zich dus een; voordeel
van f 7000,op een verzuim met het betalen van
f 178,
De Heer X. was. natuurlijk genoodzaakt deze akte te
onderteekenen. De Directie was. niet genegen eenigc
verandering erin aan- te brengen.
Nu was in dit geval het practische bezwaar ertegen
niet zoo groot, want de Heer X. verkeerde wel in een
zöodanigen finnacieelen toestand, dat hij steeds op tijd