DE RAIFFEISEN-BODE.
GELD EN EFFECTENMARKT
gedurende Augustus 1925.
i6
„koopman" beschouwd wordt) behoeft echter geen inzage
te worden verleend, daar deze niet verplicht is boek
te houden en tevens, omdat de Zegelwet uitdrukkelijk
de afzonderlijke spaarbank vrijstelt van alle zegelplicht.
In dit verband zij er nog eens nadrukkelijk op ge
wezen, dat tengevolge van het inwerking treden der
nieuwe wet het bankgeheim bij onze boerenleenbanken,
niet geschonden wordt.
Men zal dus nu wel inzien, dat het niet de kwestie
was,, dat de Centrale zelf niet wist, wat ze wilde, doch
dat de invoering van het afzonderlijke dagboek door
de inwerkingtreding der nieuwe Wet noodzakelijk werd
in het belang der boerenleenbank, wijl anders ve'le harer
spaarders zich waarschijnlijk van haar zouden afkeeren
en hun gelden bij een óf andere stichting zouden de-
poneeren.
Dan werd ons door verschillende banken ook gevraagd,
of zij dan maar niet zoo spoedig mogelijk, tot stichting
eener spaarbank moesten overgaan. Wat dat betreft,,
hebben we dan geadviseerd niet te hard van stapel te
loopen, maar nog tot ongeveer November of December
te wachten. Alvorens men tot de stichting kan overgaan
is n.I. eerst statutenwijziging noodig. Nu worden zooals
men weet in verband met de nieuwe wet alle statuten
collectief gewijzigd, welke wijziging ongeveer in No-J
vember/December haar beslag zal krijgen en slechts
f'io.a f15.per Bank zal kosten. Wie echter nu
reeds op eigen gelegenheid zou willen wijzigen, zou dat
wellicht een paar honderd gulden kosten. Daarom is het
dus wenschelijk, dat die banken, die nog niet de moge
lijkheid voor de stichting van de spaarbank in hare
Statuten hebben, wachten tot November of December.
Nu wat de technische kant betreft.
Van enkele kanten werd ons verweten, dat we het
boek niet eenvoudig genoeg hadden gehouden. Zelfs
gaf een enkele kassier uiting aan zijn eigen scheppings-i
drang. Daarbij bleek ons echter, dat men dan het boek
wel weer wat al te eenvoudig had gemaakt en zichzelf
daardoor juist méér werk bezorgde. Men wilde b.v. de
kolommen „Diverse ontvangsten" en „Uitbetaalde rente"
weglaten. Daarmee bereikt men echter slechts, dat men
telkens, wanneer een nieuw boekje wordt uitgegeven,
of wanneer rente wordt uitbetaald ook het dagboek der!
leenbank er weer bij moet sleepen, om daarin die paar
dubbeltjes voor het boekje of die uitbetaalde rente, af-;
zonderlijk te boeken, dus méér werk voor den kassier.
De op de voorzijde van het model afgedrukte controle-
renteberekening is blijkbaar door enkelen niet juist be
grepen. Men denke vooral niet, dat wie 't afzonderlijke
dagboek gebruikt ook die controle-renteberekening m o e t
toepassen. Dit zal zelfs vaak niet eens kunnen. Wie
b.v. voor leden en niet-leden een verschillende reinte
berekent, kan de gegeven controle niet toepassen.
Ook zij, die gewend zijn de rente te berekenen met
dagen in plaats van met halve maanden, kunnen da
controle-berekening niet gebruiken. De controle-rente
berekening is dus slechts toepasselijk voor banken, die
de rente berekenen met halve maanden en die één renté-
percentage hebben; ze is bedoeld als een handig middel
voor ÏÏen kassier, om na zijn rente-berekening in groot
boek! I te zien, of hij ook grove fouten heeft gemaakt. De
uitkomst der contróle-renteberekening moet dan onge
veer overeenstemmen met het totaaal van de kolom> 8 van
het uittreksel uit grootboek I (oud model kolom 7). Geeft
dit een groot verschil en is hij er zeker van, dat zijn con
tróle-renteberekening goed is, dan moet hij dus bij de
renteberekening in Grootboek I ergens een fout hebben
gemaakt.
Met opzet zeggen wij: geeft d,it een groot verschil,
want een verschil zal er altijd wel zijn. Dit ontstaat,
vnl. doordat men in grootboek I alle beginsaldi op
heele guldens afrondt. Bij de controle-renteberekening
kunnen echter al die verwaarloosde deelen van guldens
tezamen nog weder een vrij groot bedrag vormen.
Vóór wij het thans gegeven model het licht deden zien,
hebben wij diverse andere modellen geprobeerd, die alle
óf te eenvoudig óf juist weer te omslachtig bleken. Ten
slotte leek ons dit echter 't beste en gaf dit ook voor de
kassiers 't minste extra werk. Het eenige bezwaar, dat
er aankleeft is, dat natuurlijk in den loop eener halve
maand, de kas der leenbank niet met haar dagboek zal
kloppen. Wil men dan echter toch de kas opnemen, dan
telt men even de in het dagboek der spaarbank in die
halve maand voorkomende ontvangsten en uitgaven op
en telt het saldo hiervan bij 't saldo van het dagboek)
der leenbank.
Terwijl wij dit schrijven komt reeds weer een kassiet
zijn bezwaar te berde brengen. Deze meent, dat de
boerenleenbank renteverlies lijdt, doordat de stortingen
in den loop eener halve maand eerst per den eerstvol-
genden isten en ióden der maand naar de boerenleen
bank worden overgeboekt. Deze kassier veronderstelt
dus, dat die gestorte gelden ook werkelijk door de
Spaarbank in een afzonderlijke kas worden bewaard en
dan eerst bij de overboeking bij de boerenleenbank
worden gestort, zoodat deze ze dan pas naar de Centrale
zou kunnen zenden, terwijl ze dat zooals 't tot dusver
ging, steeds onmiddellijk kon doen. Als deze voor
stelling juist was, zou dat dus inderdaad, vergeleken
bij den tegenwoordigen toestand een renteverlies be-
t eek enen. Inderdaad wordt echter geen afzonderlijke
spaarbankkas gehouden, doch komt alles direct in de
groote kas der leenbank. Vandaar dat we er hierboven
ook al even opmerkzaam op maakten, dat in den loop
eener halve maand de kas der leenbank niet met haart
dagboek zal kloppen.
Wilde men .de kas dagelijks kloppend hebben, dan
zou men ook dagelijks moeten overboeken, wat voor de
kassiers weer veel meer werk zou geven.
We maken van deze gelegenheid tevens gebruik om
die Banken, die reeds een afzonderlijke Spaarbank
hebben, te verzoeken dit vóór 15 Augustus a.s. even op
te geven aan de afd. Inspectie der Centrale Bank.
Den laatsten tijd werd geld minder ruim. Noteerde
prolongatie in den aanvang der maand nog ongeveer
221/2 0/0, later kwamen hoogere noteeringen van 331/4,
een enkele maal zelfs 31/2 0/0 tot stand.
Particulier disconto werd ook wat hooger. De Staat
stelde in de gelegenheid in te schrijven op schatkistbil-
letten en promessen tot een gezamenlijk bedrag van f 85
millioen. De rente voor dit papier stelde zich ditmaal
ook wat hooger n.1. op 31/2 's jaars. Die wisselkoersen
fluctueerden niet veel. Francs konden iets verbeteren.
De koersen waren te Amsterdam voor:
30 Juni
15 Juli
31 Juli
Londen
Parijs
Brussel
New-York
12.097 4
11.28
11 20
2-49 74
12.13
11.72
11.54'/,
2.495 8
I2.097,'s
11 ,8o'/e
11 477,
2 483/4
Op de effectenbeurs was aanvankelijk nogal wat be
langstelling voor Indische cultuurwaarden vooral voor
