DE RAIFFEISE N-B ODE.
29
een juist begrip van het eigenbelang ook nog door,
andere oorzaken wordt verduisterd dan door kortzich
tigheid. Partijgeest is daaraan vaak de schuld. Partijgeest;
kan een bloeiende vereeniging, die werkelijk in een
behoefte voorziet, naar den kelder helpen. En persoon
lijke gevoeligheid kan hetzelfde doen. Een persoonlijke
tegenstelling tusschen twee bestuursleden kan een ver
eeniging uit elkaar doen springen. Een ruim en koel
begrip van het eigenbelang voorkomt dit: het doet in
zien dat die persoonlijkheden in belangrijkheid toch
eigenlijk in het niet zinken bij het belang, dat men heeft
bij de goede werking der coöperatie.
Ten slotte wordt het eigenbelang nog zoo vaak ver
lamd door lakschheid. Al bestaat er een juist en ruim
begrip, al zijn partijgeest en persoonlijke twisten af
wezig, dat alles helpt niets als lakschheid een eigenschap
is, die macht heeft over de menschien. Gelijk niemand
zal het ontkennen nog maar al te zeer het geval is.
Hc
Een juist en ruim begrip van het eigenbelang, dat
is het wat de coöperatie in de eerste plaats noodig heeft,
Misschien zijn wij te optimistisch, maar wij rneenen, dat
dit op den duur wel bereikbaar is. Laten wij allen er
daarom steeds aan werken om het licht van het inzicht
te doen schijnen.
'Laten wij er aan werken om de kortzichtigheid te ver
drijven. Laten wij ons verheffen boven partijgeest en boven
persoonlijke gevoeligheid. Laten wij de lakschheid be
strijden bij ons zelf en bij anderen. Wij zullen hier lang
en gestadig aan moeten werken. Maar het is in ons eigen
belang. Omdat het de coöperatie zal verbeteren en ver
sterken. En dus de welvaart van ons, coöperatoren, zal
vermeerderen.
Alles dus eigenbelang eigenbelang de grondslag der;
coöperatie, en in ons eigenbelang moeten wij er zelfs;
aan werken om een juist begrip ervan te verspreiden.
Het klinkt wel heel nuchter en zeer weinig verheven.
Wij waarschuwden den lezer echter van te voren ertegen!
En is hij er toch nog van geschrokken, dan geven wij,
hem tot troost dit in overweging: zal het misschien, mis
schien niet blijken, als het inzicht diep genoeg is door
gedrongen, dat het eigenbelang ten slotte samenvalt met
het belang van onzen naaste?
DEBET OP EEN SPAARBOEKJE.
Men zal vragen: hoe kan dat nu? Ja, geachte lezer,
wij- vragen ons dat ook af, en toch wordt het nu en dan,
bij eene Boerenleenbank wel eens vertoond.
Dat kan, als Grootboek I niet voldoende is bijgewerkt
of niet wordt nageslagen, als er geld op een spaarboekje
wordt gehaald.
't Is immers mogelijk, dat geld is uitbetaald, terwijl
de inlegger het boekje niet bij zich heeft en dat hieim
uitbetaald is tegen kwitantie. Dan moet het boekje nog
worden bijgewerkt.
Komt dan zulk een inlegger later op een onbewaakt
oogenblik en vordert hij meer op, dan waarop hij recht
heeft, dan bestaat Üe mogelijkheid, dat de kassier ei
in vliegt. We houden er niet van, zonder overlegging
van het spaarboekje, uit te keeren. Zoo eenigszins
mogelijk moet dat worden vermeden. Processen daarover
zijn niet van de lucht. De geteekende kwitantie is wel
een bewijs, maar de praktijk leert toch, dat het raadzaam
is, het boekje zelf te doen overleggen, opdat ook daarin
de afboeking kan plaats hebben.
We herinneren ons het geval, dat de inspectie bij eene
bank ontdekte, dat op een spaarboekje was overbeschikt
en wel f 250.
I
De delinquent kon niet schrijven en had geteek'end
„met een kruisje".
Geen nood, zei de kassier, ik ken hem! heel goed, het
is een vrind van me. Ik zal even naar hem toegaan en
bet hem vertellen, dan komt de zaak nog tijdens de
inspectie in orde.
De kassier op pad, legt den „vrind" de zaak uit. Maar
helaas, dat „uitleggen" baatte niet. De snaak ontkende
zelfs dat „kruisje" en zeide, dat hij zich niet door den
kassier „te grazen" liet nemen. Ten slotte kon deze
zich slechts door een overhaaste vlucht redden.
GEBREK AAN VOLLEDIGHEID.
Als men zich met eene zaak tot de Centrale wendt, is
deze steeds gaarne bereid, te adviseeren en desgewenscht
zelf de koe bij de horens te pakken.
Nu komt het dikwijls voor, dat de inlichtingen, die over
een bepaald geval worden gegeven, zeer onvolledig zijn
en daardoor de gestelde vraag niet zoo majar in eens:
kan worden beantwoord.
Als men niets anders mededeelt, als: „Een schuldenaar
„is naar Afrika vertrokken en heeftzijn borg mede-
„genomen, wat moeten we nu?", dan hebben we zondetr
verdere opgave daaraan niet veel.
Ook niet aan eene akte van schuldbekentenis, die
wat de borgstelling betreft, aldus is ingevuld: „En ver
klaren de medeondergeteekende, borgen overleden, zich
„als borgen, enz."
ENKELE OPMERKINGEN INZAKE
FAILLISSEMENT.
Er zal wel geen enkele Boerenleenbank bestaan, die
nog niet eens te maken heeft gehad met een faillist-
sement. Want faillissementen zijn tegenwoordig aan de
orde van den dag, ook op het platteland. Het schijnt ons
daarom wel goed om'op enkele dingen, die ermpe in
verband staan, de aandacht te vestigen. Vooral omdat
ons gebleken is, dat er wel eens dingen gebeuren, die
de faillissementswet verbiedt, en dingen worden nage
laten of verkeerd gedaan, die deze wet voorschrijft.
Wij zeggen dit geheel niet op verwijtenden toon, want
men kan van leeken op rechtskundig gebied, zooals de
kassiers der Boerenleenbanken toch meestal zijn, niet
eischen, dat zij de faillissementswet op hun duimpje
kennen.
Wij willen daarom beginnen met den raad: als een
voorschot- of credietnemer Uwer bank failliet gaat, stel
de zaak dan direkt in handen van de Juridische Afdiee -
ling van de Centrale Bank. Geef haar precies den stand
der vordering op, zend haar de akte of een afschrift
daarvan, meld haar de naam van den Curator, den
datum der faillietverklaring, en de wijze van dekking der
vordering (borgtocht, pand of hypotheek), en dan zorgt
ziji verder voor alles, zonder dat gij U ergens om hoeft
te bekommeren. Uw Bank is er dan zeker van dat de
vordering op de juiste wijze wordt ingediend, en dat
ziji de volle uitkeering ontvangt, zonder dat er iets wordt
afgetrokken voor bemoeiingen van het indienen, enz.
(gelijk wel eens 'is voorgekomen, als een Bank zelf de
vordering indiende).
Als men de vordering in handen heeft gegeven van
de Centrale Bank, heeft men verder niets meer te doen.
Wijl zouden zelfs zeggenmen mag niets meer doen.
Tenminste ten opzichte van den faillieten schuldenaar.
Het spreekt vanzelf, dat men hem geen geld meer geeft
op zijn crediet. Men mag echter ook geen 'betaling meer
van hem aannemen. Dat vinden sommigen misschien
