20
DE RAI FFEISENBODE.
bewijs) daarvan, terwijl de openbaarmaking in de Staats
courant en in het Handelsregister de wijzigingen ook
tegen derden, niet-leden, van kracht doet zijn.
De ledenvergadering neemt nu ook het voorstel tot
stichting der afzonderlijke Spaarbank aan. Daarmede is
haar taak echter nog niet afgeloopen. Zij behoort o.i.
ook de bepalingen der Stichtingsakte en van het Regle
ment goed te keuren. Rechtskundig gesproken is dit
misschien niet noodig, maar wij vinden, dat de billijk
heid eischt, dat de leden in zulke belangrijke aange
legenheden de souvereine macht hebben. De goedkeuring
van het ontwerp-Stichtingsakte en -Reglement moet dan
ook in de notulen der vergadering opgenomen worden,
met het heele ontwerp erbij.
Nu is het de beurt van het Bestuur om handelend
op te treden, teneinde uitvoering te geven aan het besluit
der algemeene vergadering. Het moet thans overgaan
tot de oprichting van de Spaarbank.
Deze oprichting kan op twee wijzen geschieden. Do
gewone manier, waarop men een stichting in het leven
roept, is deze: men laat een Notaris een notariëele akte,
ervan opmaken. Hieraan dachten wij in de reeds meer
aangehaalde artikelen, waarin men een model van zulk
een notariëele akte aantreft. Het is ons echter sindsdierj
gebleken, dat daarmede de afzonderlijke Spaarbank voor
sommige Banken een dure instelling wordt (tenminste
om te beginnen, want die uitgaven haalt men er toclV
dubbel en dwars uit). Eerst al Statutenwijziging, waarvan
ook een notariëele akte moet worden verleden, en die
bovendien gepubliceerd moet worden in de Staatscourant,
en dan nog een notariëele akte voor de Spaarbank.
Daarom vestigen wij er thans de aandacht op, dat een
stichting ook kan worden opgericht bij onderhandsche
akte. Dit is even goed als bij notariëele akte, mits de
onderhandsche akte geregistreerd wordt. En het is na
tuurlijk veel goedkooper, want het kan geschieden op
zegel van f0,50. Registratie geschiedt kosteloos, mits
de akte ter registratie wordt aangeboden binnen drie
maanden na hare dagteekening. Men is dus zoo wel
heel wat goedkooper uit!
Modellen voor zulk een onderhandsche akte zijn na-J
tuurlijk bij de Centrale Bank verkrijgbaar.
Als men de model-akte inziet, zal men bemerken, dat
een bedrag wordt afgezonderd uit de kas der Boeren
leenbank om als stichtingskapitaal der Spaarbank te
dienen. De kassier (die gelijk vanzelf spreekt ook kassier
der Spaarbank wordt) neemt dit bedrag in ontvangst en
teekent daarom mede de akte. Het dient ter voldoening
aan de rechtskundige vereischten voor het bestaan van
een stichting.
Wanneer nu de afzonderlijke Spaarbank is gesticht,
hetzij bij notariëele, hetzij bij onderhandsche akte, kan
ziji beginnen te werken. Maar daarmede gaan natuurlijk
verschillende veranderingen in de administratie gepaard.
Deze zullen wij nu even bespreken.
In de eerste plaats moeten enkele wijzigingen in de
spaarboekjes worden aangebracht. Op den omslag daar
van staat: „Spaarboekje NoCoöperatieve Boeren
leenbank te Hiervan moet gemaakt worden.
„Spaarboekje NoSpaarbank der Coöp. Boerenleen
bank teEen gelijksoortige verandering moet
plaats grijpen op het titelblad. De Centrale Bank heeft
hiervoor enkele stempeltjes laten maken, welke aan ge
gadigden kunnen worden uitgeleend.
Ook moeten in de loopende boekjes Reglementen der
Spaarbank wor'den opgenomen. Het is voldoende, dat
zij erin gelegd worden. Beter is" het,dat zij op de een
1
of andere manier erin bevestigd worden (geplakt of
genaaid).
Wij hebben ons afgevraagd, of het noodzakelijk is
dat de loopende boekjes afgesloten worden en opnieuw
geopend onder het hoofd „Spaarbank der Coöp. Boeren
leenbank te Wij zijn ten slotte tot de conclusie
gekomen, dat het niet noodzakelijk is. Immers uit de
Stichtingsakte blijkt reeds voldoende, wanneer de afzon
derlijke Spaarbank begint te werken. Het is uit admini
stratief oogpunt echter wel mooier als deze afsluiting
en opening opnieuw geschieden. Als de Spaarbank
midden in een boekjaar begint te werken, kan het echter
zeer lastig zijn, vooral als er veel spaarboekjes in omloop
zijn. In dat geval moet het dus maar niet gebeuren. Als
de werking aanvangt op 1 Januari, is het echter een
kleine moeite (het saldo moet dan toch berekend wor
den) en dan moet men het dus maar doen, vinden wij|.
Men zal gewoonlijk wel ongebruikte spaarboekjes in
voorraad hebben. Bij de in werking treding der Spaan-
bank verandert men die evenals de loopende boekjes.
Zijn zij op, dan bestelle men bij de Centrale Bank)
nieuwe boekjes met de uitdrukkelijke bijvoeging „voor
de afzonderlijke Spaarbank". Dan krijgt men boekjes,
die speciaal daarvoor gedrukt zijn.
Wij hebben nog niet gesproken over de boekhouding.
Moet de aparte Spaarbank geen eigen boekhouding
hebben, afgezonderd van die der Boerenleenbank? Zoo
vraagt men wellicht. Want het is toch eigenlijk een
andere instelling.
Wij antwoorden: zeer zeker moet de Spaarbank een
afzonderlijke boekhouding hebben. Maar toch kan de
boekhouding van thans onveranderd blijven!
Dit klinkt onzen kassiers waarschijnlijk zeer wonderlijk
in de ooren. Wij verzoeken 'hen dan echter eens een
blik te slaan in het hun welbekende dagboek, en speciaal'
te kijken naar de opschriften der kolommen 6 en 1U
Daar lezen zij: „Inlagen in de Spaarbank en bijge
schreven Interest", en „Terugbetaald door de Spaarbank".
Zijn deze kolommen nu niet geknipt om als eigen boek
houding der afzonderlijke Spaarbank te dienen? Het
lijkt, of de ontwerper van het dagboek een voorgevoel
van de oprichting daarvan had, toen hij dit opschrift
er boven zette. Want zoo kan het dagboek gebruikt/
worden zoowel voor de Boerenleenbank met afzonderlijke
Spaarbank als voor die, welke deze nog mist.
De gelden, welke in de Spaarbank worden ingelegd,
worden belegd bij de Leenbank, zegt de Stichtingsakte.
Dus inlagen in cle Spaarbank moeten worden overge
boekt naar de Leenbank, en uitbetalingen moeten eerst
van de Leenbank worden afgeboekt en vervolgens uit
de Spaarbank worden uitbetaald. Waar moet dat nu
geboekt worden?
Wij hebben hier lang en breed over nagedacht, en
wij zijn tot de conclusie gekomen, dat dit kan gebeuren
in dezelfde kolommen 6 en 11. N iet met een tweede,
boeking, doch met één en dezelfde handeling, waarbij
de inlage in of de terugbetaling uit de Spaarbank ge
boekt wordt. Men beschouwt de kolommen 6 en 1 1 dus
niet alleen als de eigen boekhouding der afzonderlijke
Spaarbank, maar ook nog als deel der boekhouding;
van de Leenbank. Met één boeking in die kolommen ver
richt men dus twee dingen. Het lijkt misschien wat in
gewikkeld, maar in de praktijk is het heel makkelijk!.
Door voorbeelden hopen wij het nog eenigszins te ver
duidelijken.
Iemand komt 20,inleggen. Nu moet dit in de
boekhouding der afzonderlijke Spaarbank worden ge
boekt, en de kassier schrijft daartoe genoemd bedrag
in kolom 6. Daarmede heeft hij tegelijk echter de over
boeking dezer 20,van de Spaarbank naar de Leen
bank bewerkstelligd, want kolom 6 is óók die kolom.
