Deposito's voor een jaar vast
R A I F F E I S E N B O D E.
cept der Centrale Bank aan de orde
gesteld en besproken.
In eene alleen daartoe belegde
Centrale Ringvergadering wordt met
het Bestuur der Centrale van ge
dachten gewisseld, zoodat men het
over de hoofdpunten eens wordt.
Aan eene commissie wordt vervol
gens de uitwerking der plannen op
gedragen en het door deze Com
missie vastgestelde ontwerp moeten
alle banken volgen. Somtmige zullen
dan met een partice'e wijziging kun
nen Volstaan, andere zullein de
nieuwe Statuten in haar geheel
moeten overnemen.
Wij vertrouwen dat de boerenleen
banken onze drie artikelen „Ver
keerde Bepalingen" zullen beschou
wen als een „Inleiding"; welke ten
doel heeft, om te geraken tot goede,
uniforme Statuten voor al onze aan
gesloten banken.
Moge op deze „Inleiding" volgen
een belangwekkend en uitgebreid
debat in onze" Raiffeisen-Bode.
In September 1918 gaf de Cen
trale Bank gelegenheid' aan de boe
renleenbanken, welke een groot te
goed bij haar hadiden staan, des-
verlangd een deel daarvan als vast
depot vOor den termijn van een jaar
te doen overboeken, ten einde wat
meer rente te kunnen maken. Er
waren toch meerdere banken, die ge
regeld een groot bedrag aan spaar
gelden hadden, waarvan slechts een
zeer klein gedeelte in eigen kring
aan vborsfchot kon worden geplaatst,
zoodat flinke bedragen steeds bij de
Centrale waren gedeponeerd1. De
rente daarvan bedroeg minder en zal
steeds minder bedragen, d'an van
voorschotten en daardoor was hun
toestand minder voordeelig din die
van andere banken, bij welke het
overschot der spaargelden boten
voorschotten niet zoo groot was. Dat
er dus meermalen verzoeken inkwa
men, of er niet wat op te vinden was',
om' wat meerdere rente van dte
deposito's te maken, valt alzoo te
begrijpen.
Maar evenzeer zal duidelijk zijn,
dat de Centrale alleen dan hoogere
rente geven kan, wanneer zij zelf
in staat is, meer rente te maken Van
het geld, dat te harer beschikking is
gesteld. Evenwel dat geld was altijd'
terstond opvraagbaar en moest
steeds zoo worden uitgezet, dat zij
het, wanneer de omstandigheden dit
eischten, weer spoedig! terug kon
vorderen en dat maakte het moei
lijk eene behoorlijke renle fe bedin
gen. Ja soms was het tegen een zeer
lage rente niet*eens te plaatsen. Wel
waren er zeer soliede instellingen, die
tegen effecten onderpand met de
noodige overwaarde, van de Cen
trale kapitaal wilden betrekken tegpn
een bepaalde rente, welke hooiger
was' dan anders kon bedongen wor
den, mits zij dat dan een vol jaar
mochten behouden.
Daartoe kon de Centrale alleen
overgaan, wanneer ook bij' haar gel
den werden gedeponeerd1, welke niet
binnen een jaar opvord'erbaar waren,
en waarvoor zij dan eveneens! een
hoogier percentage aan rente kon
vergoeden dan voor de gewone de
posito's het geval was. Zij1 besloot
daarvoor gelegenheid te geven en
ging contracten aan om op haar
beurt de aldus geboekte bedragen
voor een jaar vast uit te zetten.
Aangelokt door de hoogere rente,
kwamen al' spoedig) van verscheidene
banken aanvragen in om een deel
van haar tegoed als een jaar vast
te beschouwen, ja, de animo er vbor
was zoo groot, dat in het tijdvak' 1
Sept. 1918 tot 31 Dec. '18, dus ge
durende vier maanden, voor ruim
twee 'mdllioen als vast deposito
werd geboekt. En dat, niettegen
staande verschillende aanvragen in
het geheel niet, of slechts voor een
deel werden toegestaan, want ten
eersite moest de Centrale in aan
merking nemen tot hoever zij em
plooi voor deze gelden had en ten
tweede bleek, dat meerdere banken
te veel naar de hoogere rente en
te weinig maar die andere voor
waarde keken, n.m. dat men een jaar
niet de beschikking over dit geld kon
terugkrijgen. Wiie dus naar het oor
deel der Centrale wel wat al te veel
wilde doen overboeken, werd dit ont
raden of voor een deel soms gewei
gerd, maar dit kon niet verhinderen
dat er nog al eens banken zijn ge
weest, die inplaats van voordeel, na
deel van zoo'n vaste deposito heb
ben ondervonden, althans er niet veel
baat van hebben gehad. Dit bleek
alras in 1919, want in dit geheele
iaav werd' nog voor ruim' 2I/0 mil-
lioen aan vaste deposito's b'ijlgiebbekt,
maar ruim r 1/2 millioen Van de •ver-
Vallen- posten werd niet verlengd!;
nu was daar zeker een groot deel' on
der van banken, die haar tegbed had
den zien slinken en het daarombeter
oordeelden wat ze nog over haddten
niet meer voor een jaar vast te leg
gen, maar het was ook van banken,
die genoodzaakt waren geweest van
het crediet bij de Centrale gebruik
te maken, omdat een deel van haar
deposito voor een jaar vast stond
en derhalve niet aangesproken kon
worden. En dit was natuurlijk geen
voordteeliige zaak, aangezien de rente
die van het vast depot werd geno
ten, lager was dan de rente, welke
voor het voorschot moest betaald
worden. Er waren wel banken die
in zoo'n .geval verzochten het vaste
depot tmaar direct terug te boeken
en het onbillijk Vonden, dat daaraan
niet werd voldaan; deze verloren
echter uit het oog dat de Centrale
die gelden ook voor gelijken termijn
had uitgezet en dus evenmin de be
schikking daarover had'.
In 1920 werd nog voor ruim één
'millioen als Vast depot geboekt, ter
wijl ruim 2 millioen aan vervallen
posten niet werd verlengd; zöodat
ook toen weer bleek, dat de locale
banken voorzichtiger werden met het
uitzetten der gelden op vasten ter
mijn.
Aangezien het alleen de bedoeling
was, met het nemen van geld voor
Vasten termijn, banken welke dbor-
loopend een groot tegoed bij'de Cen
trale hadden staan, aan wat meer
dere rente te helpen, was.aanvanke
lijk bepaald, niet anders dan ronide
bedragen van minstens f loco.-aan
te nemen, en terwille van eenvoudig
heid in de administratie, d'e over
boeking naar vast depot alleen per
den eersten of medio eener maand
te doen. De Centrale boekte deze
vaste deposito's uit de gewone reke
ning' en legde voor iedere bank een
aparte rekening, aan, waarop dan
cleze Vasté deposito's werden geno
teerd; zij gaf ook steeds aan de be
trokken banken den raad, voor der-
ge'ijke deposito's een afzonderlijk
hoofd te nemen in Grootboek III.
Einde 1920 begonnen ook vele dei-
locale banken, na dioor de Centrale
van de noodige formulieren en in
lichtingen te zijn Voorzien, zelf niet
het opnemen van gelden voor lan
ger termijnwij kunnen constatee-
ren, dat daar spoedig vfeel ge
bruik van werd gemaakt, want de
banken zetten op haar beurt theestal
die gelden weer bij de Centrale
voor vast uit, en gedtirende de eerste
twee maanden van dit jaar werd dan
ook reed'S bijna 2 millioen op vasten
termijn geboekt.
Sommige boerenleenbanken scljij-
nen te meenen, dat alle 'géiden bij
haar voor vast geboekt, ook bij' 'dte
Centrale op vasten termijn moeten
worden uitigezet, maar die mee-
ningl is niet juist. Meestal zal men
er wel toe overgaan, omdat meer
dere rente moet worden Vergoed en
die op deze wijze Bij de Centrale
ook verkregen 'kan worden. Als eene
bank echter dikwijls debet staat, kan
van haar 'geen geld in vast depot
worden ai ingenomen. In zulk een ge
val is het ook voor zulk eene bank
zelf verstandiger, er niet toe over
te .gaan. Het is ons gebleken dat
dit niet altijd wordt ingezien, waar-
