DE RAIF F EISEN-BODE.
39
waar het om gaat en zonder
dit is alle andere controle
vrijwel waardeloos. Deze con
tröle riu laat bij vele banken te wen-
schen over.
Zij wordt evenmin als iedere an
dere contrólemaatregel bepaaldelijk
ingegeven door gebrek aan ver
trouwen, wat ook hieruit blijkt, dat
zij bij alle banken' zonder onder
scheid wordt toegepast.
De inspectie verkrijgt juist hier
door voor de banken eenige meer
dere waarde.
Hoornsterzwaag en ondergeteekende.
Langezwaag, 25 Oct. 1917.
De Secr. van den Ring:
J. M. NATZIJL.
Ring van Boerenleenbanken in het
Oosten van Friesland.
Op 24 Oct. (een week later dan
aanvankelijk de bedoeling was) werd
te Gorredijk de aangekondigde Ring-
vergadering gehouden. Niettegen
staande het ongunstige weder waren
34 personen aanwezig, die met be
langstelling de rede van den Heer
H. Vos, voorzitter van den Raad van
Toezicht te Tijnje, volgden.
Helder en eenvoudig werd in het
licht gesteld, dat de Banken als phi-
lantropische instellingen zijn ont
staan, doch langzamerhand het ka
rakter zijn gaan dragen van land-
bouwvereenigingen, die zaken doen,
zoodat van kassiers en beheerders
niet langer gevergd kan worden, dat
zij hun werk en hun tijd aan de Ban
ken geven zonder daarvoor behoor
lijk te worden schadeloos gesteld
In hoofdzaak bepaalde de spre
ker zich tot de salarissen der kas
siers, die over het algemeen te laag
zijn en ongelijk. D eHeer Vos heeft
daarom getracht een stelsel te ont
werpen, waarbij rekening tvördt ge
houden met allerlei factoren, aantal
leden, spaarders, voorschotnemers,
rekening - couranthoudersinlagen,
uitbetalingen, omzet, winst, enz.
Daartoe in staat gesteld door de ont
rangen gegevens had de spreker be
rekend hoe groot de salarissen van
ie kassiers der aangesloten Banken
touden moeten zijn bij toepassing van
iet bedoelde stelsel, waarbij was ge
bleken, dat slechts 1 kassier thans
:e veel, enkelen voldoende, doch de
neesten te weinig ontvingen.
I Na langdurige bespreking, waar
tan door verscheidene aanwezigen
verd deelgenomen, werd goedgevon-
len om vóór de publicatie, van dit
loogenaamd puntenstelsel in overleg
e treden met de Commissie uit den
Mng van Overijsel, die te kennen
eeft gegeven gaarne gezamenlijk de
ctie te willen voeren. Tot gedele-
eerden van den Ring werden daar
pe benoemd de Heer H. Vos te
pjnje, de Heer J. bij. de Leij te
Hat salarit van dan Kassier.
Deze kwestie is sedert qen jaar,
wel niet geregeld, maar toch, in ,,De
Raiffeisen-Bode" aan de orde: een
drietal artikelen zijn er reeds aan D_
wijd. Eerst kwam „een Kassier" in
't nummer van Dec. 1916 met de
vragenwaarvan moet het salaris van
den Kassier niet en wel afhangen?
Vervolgens ging in Febr. '17 „Obser-
ver" de oorzaken na, waardoor dat
salaris vaak bespottelijk laag is en
hij noemde ze: a. de personen, aan
wie de betrekking wordt opgedra-
gen; b. 't gemis van administratieve
kennis bij hen, die benoemen; c. de
zucht om de leden op allerlei wijzen
te bevoordeelen. En' ten laatste is in
't nummer van October j.1. uiteen
gezet op welke wijze er op 't oogen
blik gewerkt wordt om tot een goede
regeling van dat salaris ,te komen.
En waarlijk, zoo'n regeling is hoog
noodig.
'k Heb me de moeite getroost eens
bij verschillende Banken te infor
meeren naar den omzet en naar het
salaris, dat den Kassier wordt uitbe
taald. 'k- Onthoud mij van appre
ciatie, de lezer zal zelf wel in staat
zijn om te oordeelen in welke geval
len een voldoend salaris werd, uit
betaald.
Bank A. Omzet in het eerste
jaar: f170000. Winst f230. Salaris
van den kassier: nihil.
Omzet in het tweede jaar f 500.000
Winst: f260. Salaris f50.
Omzet in het derde jaar f980.000.
't Salaris was f 250.
Bank B. Omzet: f 1.500.000. Sa
laris f 275.
Bank C. Omzet f310.000. Sala
ris f 100.
Bank D. Omzet f 1.750.000. Sa
laris f 400.
Bank E. Omzet f870 .000. Sala
ris f 500.
Bank F. Omzet f 1.500.000. Sa
laris f 800.
Bank G. Omzet fi.400.000. Sa
lans f 900 en f 200 premie voor pen
sioen-verzekering.
k Houd hier op; de lezer zal kun
nen nagaan, waar 't salaris al of niet
voldoende kan genoemd worden.
En als nu de voornaamste oorzaak
moet genoemd, waardoor 't salaris
vaak beneden 't middelmatige blijft,
dan leg' ik geheel beslag op de wat
„Observer" in zijn artikel van Fe
bruari j.1. noemt: de zucht om de
leden op allerlei wijze te bevoor
deelen.
Bij de oprichting eener Bank
wordt van de .Centrale steeds de
raad gegeven: geef 3 en neem 41/2°/o,
dan kan de Bank fatsoenlijk bestaan.
Maar vaak wordt aan dien raad geen
gevolg gegeven. Men is bevreesd
geen inlagen te krijgen en geeft maar
dadelijk 41/4 o/0en men denkt, dat
er zich geen liefhebbers voor voor
schotten zullen opdoen, als men het
percent boven 4 of 41/4 stelt. Met het
gevolg, dat er zo.o goed als geen
winst gemaakt wordt en de Kassier,
die zooveel uren aan de Bank ge
werkt heeft, óf heelemaal geen óf
een laag salaris krijgt. Nu weet ik
wel, dat een Kassier zich vaak er
mee tevreden stelt, maar.... jaren
gaat men vaak aldus voort. En som
wijlen krijgt een kassier, die al jaren
gewerkt en door wien de Bank groot
geworden is, te hooren: We kun
nen voor 't salaris, dat ge geniet,
liefhebbers genoeg krijgen. En daar
mee-is dan dikwerf alle lust om nog
vaker om verhooging aan te klop
pen, bekoeld.
't Zal den lezer duidelijk zijn, dat
ik niet generaliseer, maar alleen de
gevallen op het oog heb, waarbij
een Bestuur redeneert: de Bank is
voor de boeren opgericht en dus
Zeker, maar toch ook weer niet om
iemand voor een schraal loon veel
werk te doen verrichten en hem een
groote verantwoordelijkheid op de
schouders te leggen. De arbeider is
en blijft zijn loon waard en een Be
stuur moet er een eer in stellen
iemand, die zijn werk zóó verricht,
dat niemand te klagen heeft, een
fatsoenlijk loon uit te betalen.
Toen Vader Raiffeisen (we krij
gen van de Redactie, als de papier-
nood eens wat minder is, zeker wel
eens als feuilleton een schets van
zijn leven)toen Vader Raiffeisen
in zijn woonplaats zijn eerste Rasse
stichtte, deed hij dit wel om zijn boe
ren uit de klauwen van woekeraars
te halen, maar niet om hun jaarlijks
een fooi van eenige marken te geven,
k Ken een Bank, die aan 200 voor
schotnemers samen 2 ton als voor
schotten heeft verstrekt, "t Percen
tage voor voorschotten was daar eerst
4)4, 't werd later gebracht op 4. Dat
was voor de Bank een verlies van
f 500 rente per jaar en gemiddeld
voor iederen voorschotnemer een
voordeeltje van 'h rijksdaalder. Door
't verlies van die f 500 ging 't re
servefonds maar heel weinig vooruit
en werd de kans voor den kassier
om een beduidende vermeerderin°*
van salaris te krijgen, al heel klein.
Als van voorschotnemers 41/2 0/0 rente
wordt geëischt, neemt een Bank ze
ker nog geen woekerwinst; was dit
waar, dan waren alle Hanze- en Mid-
denstands-credietbanken instellingen,
